Το μήνυμα «επιστρέψτε στο πρόγραμμα» στέλνει προς κάθε κατεύθυνση το κλιμάκιο της τρόικας που βρίσκεται από την Τετάρτη στην Αθήνα. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τόνιζαν στην «Κ» πόσο σημαντικό είναι να ακολουθήσει η κυβέρνηση το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του προγράμματος κατά γράμμα (υπάρχουν εκκρεμότητες από τον Απρίλιο), ώστε από τον Σεπτέμβριο να μπορέσουν να ξεκινήσουν την πέμπτη αξιολόγηση αλλά και τις συζητήσεις για το τι θα ακολουθηθεί όταν το ευρωπαϊκό σκέλος του προγράμματος λήξει σε μερικούς μήνες. Η ατζέντα είναι «ογκώδης», λέει Ευρωπαίος αξιωματούχος, αλλά η ολοκλήρωση κάποιων μεταρρυθμίσεων πριν από τον Σεπτέμβριο θα ανοίξει τον δρόμο για την επόμενη αξιολόγηση που συνδέεται με την τόσο αναμενόμενη από την ελληνική κυβέρνηση ελάφρυνση του χρέους.
Ετσι, σκοπός της επίσκεψης των εκπροσώπων της τρόικας είναι να κοιτάξουν μία μία τις 289 σελίδες της συμφωνίας του Απριλίου και να σημειώσουν αυτά που έχουν γίνει και αυτά που μένει να γίνουν για να ξεκινήσει η πέμπτη αξιολόγηση τον Σεπτέμβριο. Το ποσό που συνδέεται μαζί της «δεν είναι αμελητέο», όπως λένε, καθώς περιέχει την τελευταία δόση από την Ε.Ε. αξίας 1,8 δισ., 3,4 δισ. από το ΔΝΤ, αλλά και 1,9 δισ. από την επιστροφή των κερδών του ευρωπαϊκών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα.
Παρόλο που οι ευρωεκλογές και ο ανασχηματισμός καθυστέρησαν σοβαρά την κυβέρνηση στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωνε έκπληκτος που τελικά «πέρασαν» τα έξι πρώτα προαπαιτούμενα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Για τον ίδιο είναι σημαντικό να περάσουν και τα επόμενα έξι μέχρι το τέλος Ιουλίου, γιατί κάτι τέτοιο θα στείλει ένα δυνατό μήνυμα στις Βρυξέλλες αλλά και στις αγορές ότι η κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στους στόχους της, σε μία εποχή που κάτι τέτοιο έχει αρχίσει να αμφισβητείται. Ακόμη και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι εξέφρασε ανησυχίες στο τραπέζι του τελευταίου Eurogroup για τον ρυθμό των μεταρρυθμίσεων, καθώς, όπως είπε, τον ανησυχούν οι αναφορές στον ελληνικό Τύπο για «χαλάρωση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων».
Κατά τη διάρκεια του δεκαημέρου που θα βρίσκονται οι εκπρόσωποι της τρόικας στην Αθήνα, τα βασικά σημεία που θα δουν από κοντά σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία είναι: πρώτον, η αντιμετώπιση του «κενού» που δημιουργούν οι δικαστικές αποφάσεις για τις αποδοχές των εργαζομένων που έχουν προσφύγει στην Δικαιοσύνη. Δεύτερον: η αξιολόγηση του μηχανισμού συλλογής εσόδων από τον ΦΠΑ και κατά πόσον μπορεί να απλουστευτεί και να γίνει πιο αποτελεσματικός κοιτώντας όλες τις κατηγορίες φόρων. Ο τομέας που οι εκπρόσωποι της τρόικας θα ρίξουν ιδιαίτερο βάρος είναι το σύστημα υγείας και κυρίως ο προϋπολογισμός του ΕΟΠYΥ και κατά πόσον είναι ισοσκελισμένος, η αύξηση των γενοσήμων στην αγορά φαρμάκων, καθώς και το σύστημα clawback σε φάρμακα και κατά πόσο μπορούν να συμπεριληφθούν σε αυτό οι 2,4 εκατομμύρια ανασφάλιστοι.
Επίσης ένα από τα θέματα που έχει δημιουργήσει «πονοκέφαλο» στους εκπροσώπους της τρόικας είναι η παραίτηση Θεοχάρη, γι’ αυτό και σε αυτή την επίσκεψη είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα η παρακολούθηση από κοντά των στόχων και η λειτουργία της Γενικής Γραμματείας Εσόδων. Συγχρόνως, ένας από τους στόχους της επίσκεψης είναι να πιέσουν την κυβέρνηση αυτήν τη φορά να ξοδέψει περισσότερα στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας και να ξεκινήσει άμεσα το πρόγραμμα για την εξασφάλιση του ελάχιστου εισοδήματος.
Παρόλο που ο ίδιος ο πρωθυπουργός δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν θα υπάρξει τρίτο πρόγραμμα για την Ελλάδα, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα τελικά μπορεί να το χρειαστεί. Οι ίδιοι βλέπουν δημοσιονομικό κενό 2 δισ. για το 2015, ενώ εκτιμούν ότι είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη η πρόβλεψη της ελληνικής πλευράς που υποστηρίζει ότι τέτοιο κενό δεν υπάρχει. Το κενό αυτό, συμπληρώνουν, μπορεί να καλυφθεί με τη συνέχιση μέτρων που λήγουν το 2014.
Η άποψη των εκπροσώπων της τρόικας είναι ότι όσο το ελληνικό πρόγραμμα φτάνει στο τέλος του τόσο λιγότερα είναι τα περιθώρια για ευελιξία. Για τους Ευρωπαίους αξιωματούχους είναι πολύ σημαντικό να αναλάβει την πλήρη κυριότητα του προγράμματος η κυβέρνηση.