Πάνω από το ένα τρίτο των ετήσιων αποδοχών τους έχουν χάσει οι δημόσιοι υπάλληλοι από την αρχή της κρίσης έως σήμερα, ενώ, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία, τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες απώλειες τις έχουν καταγράψει οι χαμηλόμισθοι.
Τα υπουργεία Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Οικονομικών έχουν εκπονήσει πολυσέλιδη μελέτη για το τι έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στον δημόσιο τομέα. Σύμφωνα με τα ευρήματα των δύο υπουργείων, η μέση σωρευτική μείωση των ετήσιων τακτικών αποδοχών των υπαλλήλων, που αμείβονται μέσω του ενιαίου μισθολογίου, φτάνει μέχρι και το 38% για το διάστημα από το 2009 έως και σήμερα.
Μάλιστα, για να προκύψει αυτή η σημαντική μείωση των αποδοχών των υπαλλήλων, έχουν απαιτηθεί τέσσερις διαφορετικοί νόμοι που υιοθετήθηκαν εντός τριών ετών (το 2011 ψηφίστηκαν δύο νόμοι περικοπής αποδοχών). Από τα στοιχεία της εν λόγω μελέτης για το τι έχει συμβεί έως τώρα προκύπτουν τρία συμπεράσματα:
1. Σε γενικές γραμμές η μέση ποσοστιαία μείωση των ετήσιων αποδοχών των υπαλλήλων ήταν σχεδόν παρόμοια μεταξύ των διαφόρων υπουργείων. Τη μεγαλύτερη μέση περικοπή υπέστησαν οι εργαζόμενοι στο υπουργείο Οικονομικών, καθώς στο διάστημα 31 Δεκεμβρίου 2009 με 1 Ιανουαρίου 2013 οι απώλειές τους έφτασαν στο 38%. Ακολούθησαν οι υπάλληλοι των υπουργείων Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης με περικοπή της τάξης του 35%, του Διοικητικής Μεταρρύθμισης με 34%, ενώ σε καλύτερη θέση βρέθηκαν εκείνοι που εργάζονται στα υπουργεία Πολιτισμού και Παιδείας (κυρίως εκπαιδευτικοί), καθώς οι απώλειές τους περιορίστηκαν κατά ένα τέταρτο των αρχικών τους αποδοχών (25%).
2. Με εξαίρεση τους υπαλλήλους του υπουργείου Οικονομικών, καταγράφεται αισθητή διαφορά στις ποσοστιαίες μειώσεις των ετήσιων αποδοχών των χαμηλόμισθών έναντι των υψηλόμισθων. Οπως προκύπτει από τα σχετικά στοιχεία, στο υπουργείο Πολιτισμού ένας υπάλληλος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ΔΕ) με 5 έτη προϋπηρεσία έχασε το 35% των αποδοχών του, ενώ στο ίδιο υπουργείο ένας υπάλληλος πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (ΠΕ) με 29 χρόνια προϋπηρεσίας απώλεσε το 13%.
Παρόμοια είναι τα ποσοστά και για τους εκπαιδευτικούς, ενώ η διαφορά είναι μικρότερης κλίμακας, αλλά αισθητή, στα υπόλοιπα υπουργεία. Για παράδειγμα, στο υπουργείο Δικαιοσύνης, ο ΔΕ υπάλληλος με 5 χρόνια προϋπηρεσία έχασε το 38% των αποδοχών του, ενώ ο ΠΕ υπάλληλος με 29 έτη προϋπηρεσίας το 25%.
3. Η διαφορά στις μειώσεις μεταξύ των υπαλλήλων που αμείβονται μέσω του ενιαίου μισθολογίου και εκείνων που υπάγονται σε ειδικά μισθολόγια είναι μεγάλη και ειδικά στις περιπτώσεις που η Δικαιοσύνη έχει εκδώσει αποφάσεις για αποκατάσταση μέρους των απωλειών τους. Ετσι, μετά την εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων οι απώλειες των δικαστικών λειτουργών την περίοδο 31 Δεκεμβρίου 2009 – 1 Ιανουαρίου 2014 έχουν περιοριστεί στο 21%, ενώ στην άσκηση εργασίας που προβλέπει ότι οι ένστολοι θα αποκατασταθούν βάσει των πρόσφατων δικαστικών αποφάσεων οι απώλειές τους θα ανέλθουν στο 18% για εκείνους του υπουργείου Εθνικής Αμυνας και στο 14% για εκείνους του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι το μέσο κόστος ανά υπάλληλο που αμείβεται μέσω του ενιαίου μισθολογίου ανέρχεται πλέον στα 1.554 ευρώ, ενώ το αντίστοιχο ποσό για εκείνους που υπάγονται σε ειδικά μισθολόγια είναι 1.798 ευρώ. Σε ό,τι αφορά τα ειδικά μισθολόγια και με αφορμή τις πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις, τα αρμόδια υπουργεία εξετάζουν αυτή την περίοδο το τι ισχύει στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες με τα δικά τους ειδικά μισθολόγια, ώστε να προσαρμοστεί η Ελλάδα στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα.