ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Στην Ουάσιγκτον αναμένουν να δουν ουσιαστική πρόοδο στο ελληνικό πρόγραμμα προτού κλείσει η αξιολόγηση. Σε διαφορετική περίπτωση προειδοποιούν ότι δεν θα υπάρξει συμφωνία. Μάλιστα στο ΔΝΤ συμφωνούν με τη Γερμανία για την επόμενη ημέρα, καθώς βλέπουν την ανάγκη μιας συνεχιζόμενης ισχυρής παρουσίας του Ταμείου στην Ελλάδα.
Οπως δηλώνουν στην «Κ» πηγές που παρακολουθούν στενά το ελληνικό πρόγραμμα, το ΔΝΤ περιμένει απαντήσεις στην επιστολή των 19 σημείων, ως μία δήλωση πρόθεσης της κυβέρνησης να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις. Το ερώτημα στην Ουάσιγκτον είναι αν θα βάλουν οι ελληνικές αρχές το πολιτικό κεφάλαιο που απαιτείται ώστε να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση: «Αν οι απαντήσεις της κυβέρνησης είναι οι ίδιες με τις προηγούμενες, τότε είναι εξαιρετικά πιθανό να καθυστερήσει η αξιολόγηση ακόμη και μέχρι την προεδρική εκλογή», λένε χαρακτηριστικά.
Για την ολοκλήρωση της επιθεώρησης χρειάζεται μία κρίσιμη μάζα μεταρρυθμίσεων. Οπως εξηγούν, «είναι πρωτεύουσας σημασίας οι πολιτικές να είναι αξιόπιστες και ισχυρές». Η λογική είναι ότι μόνο σε μία τέτοια περίπτωση η Ελλάδα θα σταθεί στα πόδια της, καθώς στο ΔΝΤ θεωρούν ότι χρειάζονται περισσότερες μεταρρυθμίσεις αλλά και χρόνος για να καταφέρει η ελληνική οικονομία να εισέλθει σε βιώσιμη τροχιά ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, θέλουν να πεισθούν για την ικανότητα εφαρμογής των υπεσχημένων και να δουν μία ξεκάθαρη δέσμη πολιτικών άμεσα εφαρμόσιμων. «Ενα πράγμα που δεν μπορεί να γίνει είναι να πάμε πίσω στους πιστωτές χωρίς δεσμεύσεις. Ούτε να κάνουμε 2 σήμερα και να αφήσουμε 20 για αργότερα», λένε χαρακτηριστικά πηγές στην Ουάσιγκτον.
Η καθυστέρηση της επιθεώρησης δεν προκαλεί πρόβλημα στη χώρα, καθώς δεν υπάρχουν ανάγκες χρηματοδότησης του ελληνικού χρέους τους επόμενους μήνες. Μόνη προϋπόθεση είναι τα δημοσιονομικά να παραμείνουν υπό έλεγχο. Παρά τη σκληρή στάση των πιστωτών, πάντως, διαφαίνεται μία χαραμάδα αισιοδοξίας, καθώς κάποιοι τονίζουν ότι «δεν χρειάζεται πρόοδος σε όλα αλλά μία αξιόπιστη δέσμευση που δεν θα μεταθέτει τα περισσότερα για το μέλλον». Εξάλλου, σημειώνουν ότι αυτή δεν είναι η πρώτη αξιολόγηση που είναι δύσκολη, καθώς η προηγούμενη διήρκεσε εννέα μήνες.
Πηγές εντός των διαπραγματεύσεων παραδέχονται ότι αυτή τη φορά η προετοιμασία ήταν καλύτερη, ωστόσο προσθέτουν ότι «είναι σαφές πως υπάρχουν πολιτικά εμπόδια». Μάλιστα, τους τελευταίους δύο μήνες εκτιμούν ότι σημειώθηκε υπαναχώρηση από την πλευρά της κυβέρνησης, και αναφέρουν ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τις 100 δόσεις του ΕΝΦΙΑ. Θεωρούν ότι αυτό είναι ζήτημα αρχής, καθώς ο μεγάλος αριθμός των δόσεων στέλνει λάθος μήνυμα, επιβραβεύοντας τη μη πληρωμή, αλλά και πρακτικό πρόβλημα, καθώς αυξάνεται το χρηματοδοτικό κενό. Στο ΔΝΤ επιμένουν ότι η διευκόλυνση πρέπει να προσφέρεται μόνο σε ανθρώπους που έχουν αποδεδειγμένες δυσκολίες πληρωμής και όχι αδιακρίτως. Ιδιαίτερα τονίζουν ότι πρέπει να διευρυνθεί η φορολογική βάση, «διότι οι πλούσιοι στην Ελλάδα εξακολουθούν να μην πληρώνουν». Ανησυχούν δε για τις ενδείξεις μείωσης των φορολογικών εσόδων και θεωρούν σημαντικό να κλείσουν τα εναπομείναντα παραθυράκια στους φόρους και τις συντάξεις, αλλά όχι με οριζόντιες περικοπές.
Γερμανία και ΔΝΤ βλέπουν την ανάγκη μιας ισχυρής παρουσίας του ΔΝΤ στη νέα ευρωπαϊκή συμφωνία με την Ελλάδα. Σύμφωνα με υψηλόβαθμη πηγή της «Κ», η Γερμανία θέλει το ΔΝΤ εντός, και μάλιστα με αποτελεσματικούς μηχανισμούς ελέγχου, διαφορετικά προειδοποιεί ότι δεν θα περάσει από το γερμανικό Κοινοβούλιο. Αυτή η θέση αποκλείει την αποχώρηση του ΔΝΤ με διατήρηση εξαμηνιαίων ελέγχων (post program monitoring).
Καθώς δε στο Ταμείο θεωρούν ότι η Ελλάδα δεν δικαιούται μία πιο ευέλικτη μορφή στήριξης, επικρατέστερη επιλογή παραμένει το υπάρχον πρόγραμμα του ΔΝΤ, μετατρεπόμενο σε προληπτική γραμμή στήριξης. Σε αυτή την περίπτωση, η χώρα θα μπορούσε να πάρει κάτι σε αντάλλαγμα: Αν παραμείνει το Ταμείο, θα υπάρξει μία επικαιροποίηση της ανάλυσης βιωσιμότητας της χρέους και αν (όπως είναι πιθανό) τα νούμερα δείξουν βελτίωση, τότε οι στόχοι του πρωτογενούς πλεονάσματος θα μπορούσαν να προσαρμοσθούν χαμηλότερα -αρκεί να επιτυγχάνονται οι στόχοι της βιωσιμότητας του χρέους. Την ίδια στιγμή, όμως, οικονομολόγοι εκτιμούν ότι αυτό πιθανώς να δημιουργήσει επιπλέον χρηματοδοτικές ανάγκες, ενώ αβέβαιο είναι πώς θα εκληφθεί από τις αγορές.