Προσωπικές στρατηγικές, πικρίες, προσπάθεια διαρκούς παρέμβασης του κόμματος στα της κυβέρνησης και επιμονή σε άσκηση πολιτικής στη βάση ιδεολογικής συνέπειας και ορθότητας συνθέτουν το δύσβατο πεδίο επί του οποίου καλείται να ελιχθεί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, προκειμένου να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα της κυβέρνησής του. Η κυβερνητική προσγείωση στην πραγματικότητα, η οποία σηματοδοτήθηκε από τη συμφωνία με τους εταίρους και τις δεσμεύσεις που συνεπάγεται η λίστα Βαρουφάκη προς το Eurogroup, προκάλεσε ισχυρούς κραδασμούς και στην κυβέρνηση και στο κόμμα, με αποτέλεσμα ο κ. Τσίπρας να βρεθεί αντιμέτωπος με την πρώτη σοβαρή κρίση. Οι διαφοροποιήσεις εκδηλώθηκαν εμφατικά στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ την περασμένη Τετάρτη (οι αρνητικές ψήφοι και τα λευκά, στην άτυπη ψηφοφορία που ζήτησε ο πρωθυπουργός υπολογίζονται σε περίπου 30), αλλά και με δημόσιες παρεμβάσεις, κυρίως μέσω αρθρογραφίας, κομματικών στελεχών. Τα κίνητρα των διαφωνούντων δεν είναι ομοιογενή.
Η πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου, η οποία στην Κοινοβουλευτική Ομάδα προκάλεσε αντιδράσεις με τη μακροσκελή ομιλία της, με την οποία θέλησε να αποδομήσει τη συμφωνία, και, κατόπιν, στην άτυπη ψηφοφορία την καταψήφισε, δείχνει να κινείται με προσωπική ατζέντα, που ήδη ενοχλεί μέσα στο κόμμα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι οι επιλογές της υπαγορεύονται με το βλέμμα στην επόμενη ημέρα και με σκεπτικό διεκδίκησης ηγετικού ρόλου. Το αίτημά της για εκ νέου σύγκληση της Κ.Ο. την Πέμπτη, προκειμένου να μοιραστούν αρμοδιότητες για τις επιτροπές της Βουλής και να γίνει «φροντιστήριο» στους νέους βουλευτές, θεωρήθηκε από πολλούς υπέρβαση των εσκαμμένων και η δυσαρέσκειά τους εκδηλώθηκε με τη μάλλον μικρή ανταπόκριση που είχε η πρωτοβουλία της, καθώς περί τους 60 βουλευτές συμμετείχαν στη συνεδρίαση.
Σε προσωπική στρατηγική, αλλά και μια δόση πικρίας, αποδίδεται η στάση του κ. Αλέξη Μητρόπουλου, ο οποίος επιχειρηματολόγησε κατά της συμφωνίας, ενώ είχε εκφράσει τις αντιρρήσεις του και έναντι της επιλογής του κ. Προκόπη Παυλόπουλου ως υποψηφίου για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Ο «πασοκογενής» βουλευτής έμεινε εκτός κυβερνητικού σχήματος και η τοποθέτησή του στη θέση του αντιπροέδρου της Βουλής δεν εξάλειψε πλήρως την πικρία του. Από την άλλη πλευρά, η μη υπουργοποίησή του αποδίδεται εν πολλοίς σε ενόχληση που προκάλεσε πολύ πριν από τις εκλογές στον κ. Τσίπρα ο τρόπος που ο κ. Μητρόπουλος εκινείτο μέσα στο κόμμα, καθώς θεωρήθηκε ότι προσπαθούσε να οικοδομήσει ένα δικό του μηχανισμό, μια ομάδα επιρροής του, ώστε να ενισχύσει τον ρόλο και τα ερείσματά του.
Η ηχηρή παρέμβαση του κ. Γιάννη Μηλιού, που εμφανίσθηκε με κείμενό του εξαιρετικά επικριτικός για τη συμφωνία με τους εταίρους, κάνοντας λόγο για «ολισθηρό δρόμο», ενώ άφησε αιχμές και για τον υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, ήταν, για πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, αναμενόμενη εδώ και ημέρες. Ο κ. Μηλιός εμφανίζεται εξαιρετικά δυσαρεστημένος και ενοχλημένος από τη μη επιλογή του κ. Δημήτρη Αβραμόπουλου ως υποψηφίου Προέδρου. Εμφανίζεται να είχε λάβει διαβεβαιώσεις από την κομματική ηγεσία ότι θα μετακινηθεί στις Βρυξέλλες ως επίτροπος και αυτός ήταν ο λόγος που δεν επέμεινε πριν από τις εκλογές να είναι σε εκλόγιμη θέση στο Επικρατείας. Οπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, βρέθηκε ουσιαστικά χωρίς ρόλο και εθεωρείτο ζήτημα χρόνου η αντίδρασή του, η οποία εκδηλώθηκε με αφορμή τη συμφωνία.
Ο βασικός πόλος της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, η Αριστερή Πλατφόρμα του κ. Παναγιώτη Λαφαζάνη, εξέφρασε τη διαφωνία της με τους κυβερνητικούς χειρισμούς στη διαπραγμάτευση από κάθε διαθέσιμο βήμα. Ο ίδιος ο κ. Λαφαζάνης έθεσε τις ενστάσεις του στο Κυβερνητικό Συμβούλιο και στελέχη προσκείμενα σε αυτόν διατήρησαν υψηλούς επικριτικούς τόνους και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα και στην Πολιτική Γραμματεία. Στην ψηφοφορία της Κ.Ο. η Αριστερή Πλατφόρμα έστειλε σαφές σήμα ότι διαφωνεί, αλλά δεν πρόκειται, για την ώρα, να πάει σε σύγκρουση. Ετσι, οι κ. Λαφαζάνης, Δημήτρης Στρατούλης και Κώστας Ησυχος, που συμμετέχουν στην κυβέρνηση, ψήφισαν «λευκό», ενώ βουλευτές όπως οι κ. Στάθης Λεουτσάκος και Κώστας Δελημήτρος ψήφισαν «κατά».
Σε σαφώς συγκρουσιακό κλίμα κινούνται οι βουλευτές που συνδέονται με τις πιο αριστερές εσωκομματικές ομάδες του ΣΥΡΙΖΑ, τη ΔΕΑ του Αντώνη Νταβανέλλου και την ΚΟΕ του Ρούντι Ρινάλντι. Η διαφοροποίησή τους εκκινεί από τη θέση ότι το κόμμα έχει αρχίσει και περνάει σε δεύτερη μοίρα και δεν έχει επιρροή στην κυβέρνηση. Οι θέσεις του διατυπώθηκαν σε υψηλούς τόνους και στην Πολιτική Γραμματεία, όπου ζήτησαν να έχει λόγο το κόμμα και να συναποφασίζει με την κυβέρνηση για όλο το πλαίσιο του κυβερνητικού έργου. Οι κ. Ιωάννα Γαϊτάνη και Ελένη Ψαρρέα, που πρόσκεινται στη ΔΕΑ, καταψήφισαν τη συμφωνία στην Κ.Ο., όπως και οι Ελένη Σωτηρίου και Δημήτρης Κοδέλλας, που πρόσκεινται στην ΚΟΕ. Υπενθυμίζεται ότι η κ. Γαϊτάνη είχε επιλέξει να απέχει από την ψηφοφορία για την εκλογή του κ. Προκόπη Παυλόπουλου ως Προέδρου της Δημοκρατίας.
Ο κ. Τσίπρας ζήτησε τις προηγούμενες ημέρες από βουλευτές και κομματικά στελέχη πίστωση χρόνου, υποσχόμενος ότι η πολιτική επί της οποίας προεκλογικά δεσμεύθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ θα υλοποιηθεί μέσα από νομοσχέδια που θα έρθουν στη Βουλή. Ωστόσο, τα δείγματα από τις αντιδράσεις είναι ότι η ανοχή θα είναι μικρή, ενώ, παρά την εκτίμηση ότι σε μια κανονική ψηφοφορία στη Βουλή η στάση των βουλευτών θα είναι διαφορετική, η κυβέρνηση εμφανίζεται ήδη να λειτουργεί με όρους διαρκούς αμφισβήτησης.
Αριστερή παρένθεση και έκτακτη εισφορά
Σε ανοικτή καταγγελία για εν ισχύ σχέδιο ανατροπής της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ή εξαναγκασμού της στη συγκρότηση κυβέρνησης «τύπου Παπαδήμου» προχώρησε χθες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, απευθυνόμενος προς την Κεντρική Επιτροπή του κυβερνώντος κόμματος. Με στόχο το εσωκομματικό ακροατήριο, που δυσφορεί με τον συμβιβασμό του Eurοgroup, ο κ. Τσίπρας υιοθέτησε οξείς τόνους έναντι των Ευρωπαίων, που προφανώς παρακολουθούν με προσοχή τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα. «Είχαν στήσει παγίδα οι πιο επιθετικές συντηρητικές δυνάμεις της Ευρώπης για να μας ρίξουν στα βράχια πριν καλά-καλά αναλάβουμε την κυβέρνηση… με στόχο τη χρηματοπιστωτική ασφυξία και την ανατροπή της κυβέρνησης. Με στόχο, δηλαδή, τη λεγόμενη αριστερή ή αντιμνημονιακή παρένθεση». «Το σχέδιό τους ήταν και παραμένει να οδηγήσουν την κυβέρνησή μας σε φθορά, ανατροπή, ή άνευ όρων παράδοση, πριν το κυβερνητικό έργο αρχίσει να αποδίδει καρπούς», προσέθεσε ο πρωθυπουργός, τη στιγμή που, διά τηλεοράσεως, ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Βαρουφάκης δεν απέκλειε την επιβολή νέου έκτακτου φόρου στους «έχοντες» προκειμένου να εξασφαλιστεί η επίτευξη των πρωτογενών πλεονασμάτων.