«Στον πόλεμο, η αλήθεια είναι τόσο πολύτιμη που πρέπει να φυλάσσεται από ένα σωματοφύλακα (sic) ψεμάτων». Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ είχε περιγράψει κατ’ αυτόν τον τρόπο τις προσπάθειες των συμμάχων να αποπροσανατολίσουν τον εχθρό προκειμένου να μην πληροφορηθεί τα πραγματικά σχέδιά τους. Οι ανακρίβειες, τα ψεύδη και η προσπάθεια των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ τους τελευταίους έξι μήνες να αποκρύψουν την προφανή αδυναμία της κυβέρνησης οδήγησαν τελικά σε δημοψήφισμα.
Το πρώτο και κυριότερο ψέμα της κυβέρνησης εντοπίζεται σε καθαυτή τη διαδικασία του δημοψηφίσματος και στο ερώτημα που διατυπώνεται στο αυριανό ψηφοδέλτιο. Από την κυβέρνηση υποστηρίζουν ότι το ερώτημα ΝΑΙ ή ΟΧΙ δεν αφορά τη συμμετοχή της χώρας στο ευρώ. Ωστόσο, με δεδομένο ότι η πρόταση των δανειστών της 25ης Ιουνίου έχει ήδη αποσυρθεί και από τους τρεις θεσμούς (Κομισιόν, ΕΚΤ, ΔΝΤ), είναι σαφές πως το ερώτημα του δημοψηφίσματος είναι εξ ορισμού άτοπο αν όχι άκυρο. Επίσης, η πλειονότητα των ηγετών της Ευρώπης έχει επανειλημμένως δηλώσει ότι εκ των πραγμάτων η απάντηση στο δημοψήφισμα θα γίνει αντιληπτή ως ΝΑΙ ή ΟΧΙ στο ευρώ. Αλλωστε, ο ίδιος ο κ. Γ. Βαρουφάκης δήλωνε προ μηνός ότι: «Αν γίνει δημοψήφισμα, κακά τα ψέματα, θα είναι δημοψήφισμα για το ευρώ».
Η μακρά γραμμή των ψεμάτων ξεκινάει νωρίς. Το πρώτο αφορά την υλοποίηση του προγράμματος της Θεσσαλονίκης. Ο κ. Αλ. Τσίπρας και οι επιτελείς του υποχώρησαν από την «κόκκινη γραμμή» του προγράμματος της Θεσσαλονίκης και νομοθέτησαν μόνον ένα νόμο για την ανθρωπιστική κρίση. Προεκλογικά απέκλειαν με κάθετο τρόπο ότι το 2015 επρόκειτο να καταβληθεί ο ΕΝΦΙΑ. Κάτι που, βεβαίως, διαψεύσθηκε σύντομα. Το τρίτο κυβερνητικό ψέμα ήταν η αντιμνημονιακή ρητορική. Υπογράφοντας τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, ο κ. Γ. Βαρουφάκης πρακτικά ενέκρινε την παράταση του δεύτερου Μνημονίου έως και τις 30 Ιουνίου. Με δεδομένες τις σημερινές συνθήκες στην πραγματική οικονομία και στο τραπεζικό σύστημα, θα είναι απολύτως απίθανο για τον κ. Τσίπρα να αποφύγει την υπογραφή τρίτου Μνημονίου, αν, βεβαίως, η χώρα μείνει στο ευρώ.
Το τέταρτο κυβερνητικό ψέμα είναι άμεσα συνδεδεμένο με το τρίτο. Προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ απέρριπτε τις δόσεις που συνδέονταν με το πρόγραμμα. Ηδη από τον Μάρτιο, τόσο ο πρωθυπουργός όσο και άπαντες οι υπουργοί της κυβέρνησης καταγγέλλουν τους εταίρους ότι δεν εκταμιεύουν τις δόσεις. Το πέμπτο κυβερνητικό ψέμα αφορά τις διαβεβαιώσεις περί αποφυγής των υφεσιακών μέτρων. Στις 20 Μαρτίου ο πρωθυπουργός δήλωνε: «Είναι πλέον σαφές ότι η Ελλάδα δεν έχει υποχρέωση να υλοποιήσει υφεσιακά μέτρα». Ωστόσο, λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούνιο, η κυβέρνηση πρότεινε βαριά φορολογικά μέτρα ύψους 8 δισ. ευρώ.
Το έκτο κυβερνητικό ψέμα εντοπίζεται στην υπόσχεση για ασφάλεια μισθών, συντάξεων και καταθέσεων. Στο διάγγελμά του της 1ης Ιουλίου είπε: «Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η κατάσταση αυτή δεν θα συνεχιστεί για πολύ. Θα είναι πρόσκαιρη. Οι μισθοί και οι συντάξεις δεν θα χαθούν. Οι καταθέσεις των πολιτών που επέλεξαν να μη φυγαδεύσουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό δεν θα χαθούν στον βωμό των σκοπιμοτήτων και των εκβιασμών». Ουδείς αμφισβητεί τις καλές προθέσεις του πρωθυπουργού. Ωστόσο, σε περίπτωση που η χώρα παραμείνει μετέωρη, δίχως πρόγραμμα, χρηματοδότηση και ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, εκ των πραγμάτων θα αναγκαστεί να διατηρήσει περιορισμούς στην κίνηση των κεφαλαίων. Σε αυτήν την περίπτωση δεν θα έχει τη δυνατότητα να εξοφλήσει τις διεθνείς υποχρεώσεις της, κάτι που σημαίνει ότι σύντομα αυτές θα γίνουν απαιτητές. Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει, σχεδόν αναπόφευκτα, και σε «κούρεμα» των καταθέσεων.
Την 1η Ιουλίου ο κ. Τσίπρας είπε, επίσης, ότι «είναι απαράδεκτο σε μια Ευρώπη της αλληλεγγύης να κλείνουν τις τράπεζες, ακριβώς επειδή η κυβέρνηση αποφασίζει να δώσει λόγο στον λαό». Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που επιβάλλει τραπεζική αργία φέρει την υπογραφή του πρωθυπουργού. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, ήταν μια πράξη προστασίας του τραπεζικού συστήματος. Ακόμη και στην ίδια την ΠΝΠ έχει νομοθετηθεί ένα ψέμα. «Η καταβολή των συντάξεων εξαιρείται από τους περιορισμούς τραπεζικών συναλλαγών της παρούσας», αναφέρεται, ωστόσο στην πράξη στους συνταξιούχους ετέθη πλαφόν 120 ευρώ. Μοναδική εξαίρεση όσοι λαμβάνουν τις συντάξεις ταχυδρομικώς. Υπενθυμίζεται ότι μόλις λίγες νωρίτερα, στις 18 Ιουνίου, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γαβριήλ Σακελλαρίδης τόνιζε ότι «δεν υπάρχει καμία περίπτωση για capital controls».
Ενα διαρκές ψέμα της κυβέρνησης εντοπίζεται στην πρόοδο της συμφωνίας. Από τον ίδιο τον πρωθυπουργό και τους στενότερους, καθημερινούς συνεργάτες του, μέχρι και υψηλόβαθμους υπουργούς και κοινοβουλευτικά στελέχη, ανακοινώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα ότι επίκειται συμφωνία. Το τελευταίο ψέμα της κυβέρνησης είναι το δημοψήφισμα. Στις 13 Ιουνίου, λιγότερες των δύο εβδομάδες πριν από την προκήρυξη δημοψηφίσματος, ο κ. Τσίπρας έλεγε σε συνεργάτες του στο Μέγαρο Μαξίμου: «Ξεχάστε κάθε σκέψη για εκλογές και δημοψήφισμα». Στις 26 Ιουνίου, ο πρωθυπουργός προκήρυσσε τη διενέργεια δημοψηφίσματος για την Κυριακή 5 Ιουλίου…