Ο εμπνευστής και ο καλύτερος υπηρέτης της φιλοσοφίας της «δημιουργικής ασάφειας», ο μέχρι χθες υπουργός Οικονομικών, κ. Γ. Βαρουφάκης, αφήνει έντονο το αποτύπωμά του στην ελληνική οικονομία, παρά το γεγονός ότι η θητεία του διήρκεσε μόλις 5 μήνες. Οι θεωρητικές αναλύσεις και προτάσεις σε συνδυασμό με την έντονη προβολή και αποδοχή του από τον κόσμο αποτελούν την κυριότερη… συνεισφορά του στην πιο κρίσιμη –όπως αποδεικνύεται– περίοδο της ελληνικής οικονομίας. Κάποιοι θα υποστηρίξουν ότι αυτό τον ρόλο έπρεπε να εξυπηρετήσει, ώστε η Ελλάδα να προσπαθήσει να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας της Ευρώπης. Η αλήθεια είναι ότι όσο κι αν προσπάθησε, όσο κι αν πρόβαλε το σενάριο της ρήξης, το μόνο που κατάφερνε ήταν να υποχρεώνει τον πρωθυπουργό να τρέχει πίσω από τις πράξεις του για να περιορίσει τη ζημιά.
Πριν ακόμα ο κ. Βαρουφάκης παρουσιάσει στο ευρύ κοινό τη δημιουργική ασάφεια, είχε δώσει σαφή δείγματα περί τίνος πρόκειται, με το γνωστό «ουάου» που είπε στον επικεφαλής του Eurogroup, κ. Γ. Ντάισελμπλουμ. Η συνέχεια περιλάμβανε πολλά περιστατικά που αναρωτιόταν κανείς τι πραγματικά έχει συμβεί, αλλά και περιπτώσεις που ο ίδιος ο κ. Βαρουφάκης διέψευδε τον εαυτό του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το βίντεο με το υψωμένο δάχτυλο προς τους Γερμανούς, το οποίο ενώ το είχαν δει χιλιάδες χρήστες του διαδικτύου, ο ίδιος επέμενε ότι είναι μονταρισμένο και ότι ποτέ δεν έκανε τη συγκεκριμένη χειρονομία.
Ανακολουθία στις τοποθετήσεις του, όμως, υπήρξε και σε πιο σημαντικά θέματα, όπως εκείνο του χρέους. Αρχικά υποστήριξε το σχέδιο του «κουρέματος», στη συνέχεια παρουσίασε στο Eurogroup γιατί είναι βιώσιμο και στο τέλος επέστρεψε στην πρώτη του θέση. Δεν θα μπορούσε να παραβλέψει κανείς από την πορεία του και τη σχέση του με τον Τύπο. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης τον «λάτρεψαν» αμέσως για το στιλ και τις τοποθετήσεις του, με τις δηλώσεις και τις συνεντεύξεις να είναι καθημερινό φαινόμενο. Ωστόσο δεν έπαψε ούτε στιγμή να κατηγορεί τα ΜΜΕ για διαστρέβλωση των δηλώσεών του και να επιρρίπτει ευθύνες για «κακή δημοσιογραφία» διαρκώς.
Ενας από τους σταθμούς στην πορεία του ως υπουργός Οικονομικών ήταν η συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου. Εχοντας διαπραγματευτεί με τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης για τη μη παράταση του Μνημονίου, τελικά κατέληξε να την υπογράψει και να επικαλεστεί για πρώτη φορά τη δημιουργική ασάφεια, ώστε να την παρουσιάσει ως «επίτευγμα».
Το ρήγμα, όμως, στους κόλπους του Eurogroup είχε συντελεστεί. Οι ομόλογοί του είχαν γίνει δέκτες διαλέξεων, αντί προτάσεων, ενώ η συνεδρίαση του Eurogroup στη Ρίγα ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, καθώς λίγες ημέρες μετά αποκάλυψε ότι τους είχε ηχογραφήσει.
Ακολούθησε η αλλαγή της σύνθεσης της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας, με τον κ. Βαρουφάκη και το επιτελείο του να περιθωριοποιούνται, ενώ τελευταία του πράξη ήταν η προαναγγελία το βράδυ της Κυριακής της εισαγωγής παράλληλου νομίσματος. Είναι γεγονός ότι κατάφερε να φέρει στα όριά της την Ευρωζώνη. Το ένα ερώτημα που θα απαντηθεί εντός ολίγων ημερών είναι πόσο έπαιξε με αυτά τα όρια, κι αν μπορεί να αντιστραφεί η κατάσταση. Το άλλο ερώτημα έχει να κάνει με το εάν η τακτική της δημιουργικής ασάφειας ήταν καθαρά δική του στρατηγική ή εντασσόταν στο πλαίσιο μιας γενικότερης προσέγγισης των διαπραγματεύσεων έως πρότινος.