Ξεκάθαρα αποκλίνουσες πορείες χαράσσουν στον ΣΥΡΙΖΑ η περί τον κ. Αλέξη Τσίπρα προεδρική πλειοψηφία και η εσωκομματική αντιπολίτευση, με επίκεντρο την Αριστερή Πλατφόρμα του κ. Παναγιώτη Λαφαζάνη.
Οι δύο ψηφοφορίες για τα προαπαιτούμενα στη Βουλή παγίωσαν την εικόνα σχίσματος στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος και τον συσχετισμό δυνάμεων στο εσωτερικό της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, όπου περί τους 30 βουλευτές τάχθηκαν ξεκάθαρα κατά των κεντρικών κυβερνητικών επιλογών. Η τακτική των δύο πλευρών για το αμέσως επόμενο διάστημα είναι επίσης αποκλίνουσα και πολύ δύσκολα μπορεί να επιτευχθεί σύγκλιση, αν και, για την ώρα, δεν δείχνει να υπάρχει διάθεση ανοιχτής σύγκρουσης.
Πάντως, το αίτημα του κ. Τσίπρα να χαμηλώσουν οι τόνοι στο εσωκομματικό μέτωπο και να προχωρήσουν οι εσωκομματικές διαδικασίες εν ευθέτω χρόνω συντεταγμένα, ώστε να αποφευχθεί μια σε υψηλούς τόνους σύγκρουση και η μετάδοση της εικόνας ενός σπαρασσόμενου κόμματος, δεν δείχνει να βρίσκει ανταπόκριση. Ο κ. Παναγιώτης Λαφαζάνης θα επιδιώξει να κάνει αύριο ηγετική εμφάνιση σε εκδήλωση που διοργανώνεται με αφορμή τη συμπλήρωση πέντε χρόνων λειτουργίας της ιστοσελίδας iskra.gr, που εκφράζει της απόψεις της Πλατφόρμας. Το θέμα της εκδήλωσης, «Το Οχι δεν ηττήθηκε. Συνεχίζουμε», δεν αφήνει καμιά αμφιβολία για το περιεχόμενο και τον ξεκάθαρο προσανατολισμό κατά της επιλογής του πρωθυπουργού να επιδιώξει τις αμέσως επόμενες ημέρες την ολοκλήρωση της συμφωνίας για ένα νέο πρόγραμμα.
Ο κ. Τσίπρας αναμένεται αύριο να συμμετάσχει στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να απευθύνει εκ νέου την πρότασή του να χαμηλώσουν οι τόνοι και να δρομολογηθούν συντεταγμένα οι εσωκομματικές διεργασίες. Η προεδρική πλειοψηφία εμφανίζεται διατεθειμένη να αποδεχθεί το αίτημα για σύγκληση της Κεντρικής Επιτροπής το επόμενο Σαββατοκύριακο. Αλλωστε, η πίεση προς αυτή την κατεύθυνση είναι πολύ μεγάλη. Δεν είναι μόνο το σχετικό αίτημα της πλειοψηφίας των μελών της Κεντρικής Επιτροπής, αλλά και τα ψηφίσματα των κατά τόπους νομαρχιακών επιτροπών που θέτουν το θέμα. Μάλιστα, όπως παραδέχονται κομματικά στελέχη, το αίτημα για την Κεντρική Επιτροπή προέρχεται από κάθε κατεύθυνση και δεν περιορίζεται στις ομαδοποιήσεις που φέρεται να ελέγχει η Πλατφόρμα, έχει διαχυθεί στο κόμμα.
Στις προθέσεις της πλειοψηφικής τάσης είναι να περιχαρακωθεί κατά το δυνατόν η συζήτηση στην Κεντρική Επιτροπή, που θα αφορά τα επόμενα βήματα στο εσωκομματικό περιβάλλον και θα προσδιορίζει τα ζητήματα σύγκλησης έκτακτου συνεδρίου τον Σεπτέμβριο. Αυτό διότι ο κ. Τσίπρας δεν επιθυμεί αυτήν τη στιγμή να γίνει ανοιχτή συζήτηση για την επιλογή να συνομολογηθεί συμφωνία με τους εταίρους, καθώς εκτιμάται ότι τα πνεύματα είναι ακόμη οξυμένα, δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες ζυμώσεις και θα μπορούσε να προκύψει ένα διόλου επιθυμητό αποτέλεσμα. Αντίθετα, η εσωκομματική αντιπολίτευση επιθυμεί ξεκάθαρα η συζήτηση να επικεντρωθεί στα της συμφωνίας, προκειμένου να καταγραφεί η αντίδραση που η Πλατφόρμα εκτιμά ότι διαχέεται στις τάξεις του κόμματος για τις επιλογές που έκανε η κυβέρνηση ερήμην των οργάνων. Η εσωκομματική αντιπολίτευση προσανατολίζεται, επίσης, σε αίτημα να μην παραπεμφθούν οι όποιες διεργασίες σε ένα έκτακτο συνέδριο τον Σεπτέμβριο, αλλά να συγκληθεί άμεσα το διαρκές συνέδριο και, πάντως, πριν η κυβέρνηση ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις για το νέο πρόγραμμα. Ο στόχος είναι προφανής: μια συνεδριακή απόφαση που θα μπλοκάρει την επίτευξη συμφωνίας
Στο παρασκήνιο
Οι δύο πλευρές, παρά την επιφανειακή ανακωχή μετά τη δεύτερη ψηφοφορία τα ξημερώματα της Πέμπτης, εργάζονται εντατικά, κάθε μία για να προωθήσει τις θέσεις της στις χαμηλότερες βαθμίδες του κόμματος.
Σε επίπεδο δημόσιων τοποθετήσεων, ο κ. Τσίπρας φρόντισε να τραβήξει σαφή διαχωριστική γραμμή της επιλογής του για παραμονή της χώρας στο ευρώ, έναντι του σεναρίου της ομάδας Λαφαζάνη για «αρπαγή των χαρτονομισμάτων της ΕΚΤ», αλλά και του Γιάνη Βαρουφάκη για χορήγηση IOU αντί συντάξεων, ενώ κάλεσε όσους διαφοροποιούνται να μην κρύβονται πίσω από την ασφάλεια της δικής του υπογραφής. Ο κ. Λαφαζάνης έσπευσε να απαντήσει ότι «η Ελλάδα δεν έχει μέλλον ως εκβιασμένη ευρωζωνική μνημονιακή αποικία», καθιστώντας σαφή την άποψή του για τις κεντρικές πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης.
Παράλληλα, στην αρθρογραφία του iskra.gr εκδηλώθηκε με σειρά άρθρων η αντίθεση στη συμφωνία, ακόμη και με προσωπικές επιθέσεις στον πρωθυπουργό. Ενδεικτική είναι η αναφορά της Σοφίας Παπαδογιάννη, ως απάντηση στην παρότρυνση του πρωθυπουργού προς τους διαφωνούντες να μην κρύβονται πίσω από την υπογραφή του, ότι «η υπογραφή ενός νέου μνημονίου λιτότητας μόνο οργή και ανησυχία επιφέρει και σίγουρα οτιδήποτε άλλο παρά ασφάλεια προκαλεί». Σε άλλο άρθρο γίνεται ξεκάθαρη αναφορά σε δύο ασύμβατα πολιτικά σχέδια. «Δυνατότητα σύνθεσης πάνω στο έδαφος της μνημονιακής διαχείρισης απλώς δεν υπάρχει. Το πολιτικό σχέδιο του “Οχι” οφείλει να διεκδικήσει το κόμμα, ό,τι κι αν αυτό συνεπάγεται».
Πονοκέφαλος η Ζωή
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κάνοντας αναφορά σε «θεσμική δυσαρμονία» από την επιλογή της προέδρου της Βουλής, Ζωής Κωνσταντοπούλου, να διαφοροποιείται έναντι κεντρικών επιλογών της κυβέρνησης, την κάλεσε ουσιαστικά να παραιτηθεί, διευκολύνοντάς τον. Ο αυτονομημένος τρόπος που έχει επιλέξει η κ. Κωνσταντοπούλου να κινείται έχει εξελίχθει σε μείζονα «πονοκέφαλο» για το Μαξίμου, ενώ ο κ. Τσίπρας γίνεται δέκτης διαρκών εισηγήσεων και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης να αντιμετωπίσει το θέμα των δυσλειτουργιών που θεωρούν ότι προκαλεί με τους χειρισμούς της στην κοινοβουλευτική διαδικασία η κ. Κωνσταντοπούλου. Ωστόσο δεν εμφανίζεται διατεθειμένος να κινηθεί σε λογική κατάθεσης πρότασης μομφής κατά της προέδρου της Βουλής.
Ως ειδικού χειρισμού περίπτωση αναδεικνύεται και ο πρώην υπουργός Οικονομικών, κ. Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος καταψήφισε την πρώτη δέσμη προαπαιτούμενων, αλλά ψήφισε «ναι» στη δεύτερη ψηφοφορία.
Είχε μεσολαβήσει το «άδεισμά» του από τον πρωθυπουργό, που τοποθετήθηκε δημόσια κατά της λύσης των IOU. Ωστόσο, ο κ. Βαρουφάκης επιμένει με δημόσιες εμφανίσεις και δηλώσεις του να τοποθετείται κατά της συμφωνίας, τη δυνατότητα υλοποίησης της οποίας αμφισβητεί.