Εκεί όπου υπάρχει άμεσος διάλογος

Εκεί όπου υπάρχει άμεσος διάλογος

3' 21" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η πιο αποτελεσματική μορφή τηλεμαχίας έχει αποδειχθεί η πιο «ελεύθερη». Αυτή όπου οι αντίπαλοι, συνήθως οι μοναδικοί ή οι κύριοι διεκδικητές της εξουσίας, όπως συμβαίνει σε χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία, διεξάγουν έναν μεταξύ τους διάλογο, ενδεχομένως με περιορισμούς, αλλά ο οποίος είναι πολύ πιο χρήσιμος σε σχέση με ανούσιους μονολόγους όπου ο ένας δεν μπορεί να ρωτήσει ή να απαντήσει στον άλλον. Από τη μακρά εμπειρία των ντιμπέιτ στις προηγμένες δυτικές δημοκρατίες έχει επίσης αποδειχθεί πως διευκολύνει τη ροή και το ενδιαφέρον της συζήτησης ο μικρός αριθμός δημοσιογράφων που θέτουν ερωτήσεις. Συνήθως από ένας μέχρι τρεις.

Είναι γνωστό ότι οι τηλεμαχίες άρχισαν με την περίφημη σύγκρουση Κένεντι – Νίξον το 1960, όπου η εικόνα του νεαρού, ξεκούραστου γερουσιαστή της Μασαχουσέτης συνετέλεσε σημαντικά στην επικράτησή του, παρότι όσοι το είχαν ακούσει στο ραδιόφωνο, και άρα εστίασαν περισσότερο στην ουσία, είχαν θεωρήσει ότι κέρδισε ο Ρεπουμπλικανός αντιπρόεδρος. Η σημασία της εικόνας –όχι μόνον η εμφάνιση, αλλά και η όλη συμπεριφορά, από τις κινήσεις των χεριών μέχρι το βλέμμα– έχει επιβεβαιωθεί σε επανειλημμένες περιπτώσεις.

Επίσης, η σωστή δόση χιούμορ μπορεί να «κερδίσει» αναποφάσιστους, ενίοτε και να ανατρέψει μια δύσκολη κατάσταση. Από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα ο επικοινωνιακός Ρόναλντ Ρέιγκαν, ο οποίος, όταν το 1984 ρωτήθηκε «στην ηλικία των 73 ετών έχετε τις δυνάμεις για ακόμη μία τετραετία στον Λευκό Οίκο;» απάντησε: «Δεν θέλω να αναγάγω την ηλικία σε ζήτημα αυτής της προεκλογικής εκστρατείας. Δεν πρόκειται να εκμεταλλευθώ, για πολιτικούς σκοπούς, το νεαρόν της ηλικίας και την απειρία του αντιπάλου». Ακόμη και ο αντίπαλός του, δημοκρατικός υποψήφιος, Γουόλτερ Μοντέιλ, γέλασε, ενώ οι ειδικοί θεώρησαν ότι η ευφυής αυτή απάντηση συνέβαλε καθοριστικά στη σαρωτική επανεκλογή του Ρεπουμπλικανού προέδρου. Στις ΗΠΑ, η μορφή των ντιμπέιτ ποικίλλει από αναμέτρηση σε αναμέτρηση. Είθισται να υπάρχει ακροατήριο, αν και σπάνια έχει το δικαίωμα να θέτει ερωτήσεις. Σε άλλα, οι υποψήφιοι είναι καθιστοί, σε άλλα όρθιοι, ενώ υπήρξαν και περιπτώσεις όπου κάθονταν σε υπερυψωμένες καρέκλες, αλλά είχαν και το δικαίωμα να σηκώνονται και να κινούνται στο πλατό.

Πάντως, η μορφή ντιμπέιτ που έχει αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις, από απόψεως ροής της συζήτησης αλλά και ουσίας, ήταν αυτή των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία. Πρόσφατα παραδείγματα, τα ντιμπέιτ ανάμεσα στον Φρανσουά Ολάντ και τον Νικολά Σαρκοζί, τον Μάιο του 2012, αλλά και αυτό μεταξύ του τελευταίου και της Σεγκολέν Ρουαγιάλ, πέντε χρόνια νωρίτερα, που ήταν πολύ «θερμό», με έντονες αντιπαραθέσεις. Οι παρεμβάσεις των δύο δημοσιογράφων ήταν ελάχιστες, ενώ ο χρόνος υπολογιζόταν συνολικά και όχι αυστηρά σε κάθε ερώτηση, κάτι που επέτρεπε έναν πιο ολοκληρωμένο διάλογο, χωρίς συνεχείς διακοπές, με αποτέλεσμα οι τηλεθεατές να αποκομίσουν μια πληρέστερη εικόνα των γνώσεων, των προτεραιοτήτων, αλλά και της προσωπικότητας του κάθε υποψηφίου.

Στις ΗΠΑ, στη Γαλλία, και σε άλλες χώρες, οι ειδικοί συμφωνούν πως παρότι η διεξαγωγή τηλεοπτικών ντιμπέιτ μεταξύ των διεκδικητών της εξουσίας αποτελεί σχεδόν ηθική υποχρέωση, στην εποχή του Διαδικτύου η επιρροή τους σε σχέση με το παρελθόν έχει υποχωρήσει. Αυτό ίσως να μην ισχύει στην περίπτωση της Ελλάδας, όπου ύστερα από πολλά χρόνια η κοινή γνώμη θα παρακολουθήσει μια ευθεία αντιπαράθεση των δύο κύριων υποψηφίων.

Πλήρης ελευθερία στη Βρετανία

Αν είναι κάποιος πολύ τολμηρός και αντιπαραβάλει το πρόσφατο ντιμπέιτ του Sky News ανάμεσα στους τέσσερις διεκδικητές της ηγεσίας του Εργατικού Κόμματος με το αντίστοιχο «δικό μας», είναι σαν να εναλλάσσονται οι καλύτερες φάσεις του Champions League και ασπρόμαυρα στιγμιότυπα από κάποιον ξεχασμένο τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος λίγο πριν πέσει η χούντα. Με λίγα λόγια, κατάθλιψη. Στη βρετανική εκδοχή, η ελευθερία είναι πλήρης. Ο (ένας και μοναδικός) δημοσιογράφος έχει το δικαίωμα να συμπληρώσει τις ερωτήσεις που υποβάλλει το κοινό στο στούντιο, να διακόψει τον πολιτικό ή να κάνει διευκρινιστική ερώτηση. Οι πολιτικοί μπορούν επίσης να διακόπτουν ο ένας τον άλλο, αν και οι παραδοσιακά καλοί βρετανικοί τρόποι εξασφαλίζουν μια πολιτισμένη ροή. Πάντως, γίνεται διάλογος, υπάρχει ένταση και οι τηλεθεατές μπορούσαν να χρησιμοποιούν μια ειδική εφαρμογή (skypulse) της ιστοσελίδας του δικτύου για να αξιολογούν τον βαθμό ικανοποίησης από τις απαντήσεις των πολιτικών. Τα αποτελέσματα καταγράφονται επί της οθόνης σε ζωντανό χρόνο. Θα βρείτε και τα 90 λεπτά της βρετανικής τηλεμαχίας στο YouTube (Labour Debate 2015).

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή