«Για να καταλάβεις πόσο δύσκολο είναι να προβλέψουμε τι θα γίνει, αυτή τη στιγμή στον υπολογιστή μου που λαμβάνει απευθείας το πρωινό δείγμα, η Ν.Δ. έχει 272 ψήφους και ο ΣΥΡΙΖΑ 272 ψήφους». Ο δημοσκόπος δεν έλεγε ψέματα. Ενα πρωτόγνωρο θρίλερ εξελίσσεται τις τελευταίες ημέρες στην προσπάθεια διάγνωσης των προθέσεών μας και αν κάποιες εταιρείες βγάζουν οριακά πότε τον έναν, πότε τον άλλον έχουν τα δίκια τους. Οταν η διαφορά των δύο πρώτων είναι κάτω από 10-15 ψήφους σε δείγμα 1.000 πολιτών, κάθε πρόβλεψη υπολείπεται του αιτιολογημένου στατιστικού λάθους.
Πιθανώς, θα αναρωτηθείτε: Δηλαδή είναι αδύνατον αύριο να δούμε μια διαφορά 3 ή 4% υπέρ του πρώτου; Κάθε άλλο, είναι η απάντηση των ειδικών και μεταξύ αστείου και σοβαρού παραπέμπουν στις… παρέες μας. Δηλαδή στο πόσοι πολλοί φίλοι και γνωστοί μοιάζουν ακόμη και σήμερα δίγνωμοι για την αυριανή ψήφο τους. «Η ψαλίδα μπορεί να ανοίξει ακόμη και τις τελευταίες ώρες αν δημιουργηθεί ένα ρεύμα νίκης» παρατηρούν οι δημοσκόποι και αιτιολογώντας την αμφισημία των προβλέψεών τους θυμίζουν το θρίλερ που ζήσαμε το 2000, όταν ο νικητής κρίθηκε αργά το βράδυ με μόλις 70.000 ψήφους διαφορά.
Αυτό που μπορεί να λεχθεί με σχετική ασφάλεια από τις τελευταίες έρευνες είναι ότι τα ποσοστά των μεγάλων κομμάτων θα είναι ενισχυμένα λόγω της αίσθησης ότι οι εκλογές είναι αμφίρροπες. Τούτο σημαίνει ότι ο πρώτος σχεδόν προεξοφλείται ότι θα περάσει το 30-31%, ενώ για πολλούς το ταβάνι για τα δύο κόμματα είναι το 33%. Οποιος το πλησιάσει –ή το ξεπεράσει– θα είναι ο νικητής, ενώ αντιστοίχως ο χαμένος δύσκολα θα υποχωρήσει κάτω του 29%. Αλλά ακόμη κι αν υπάρξει σαφής διαφορά πρώτου-δεύτερου, μάλλον μικρή σημασία θα έχει για τις εξελίξεις. Οπως θα δείτε και στους πίνακες, αν ο νικητής λάβει ένα ποσοστό της τάξεως του 32-33% –ανεξαρτήτως της διαφοράς του από τον χαμένο– θα έχει πάνω-κάτω τις ίδιες έδρες (133-138). Επομένως δύσκολα θα μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση μόνο με ένα μικρό κόμμα.
Εξαιρετικά δυσπρόβλεπτο παραμένει επίσης το αν η επόμενη Βουλή θα είναι επτακομματική, οκτακομματική ή και εννεακομματική, καθώς τρία κόμματα (Εν. Κεντρώων, ΛΑΕ, ΑΝΕΛ) φαίνονταν να κινούνται κοντά στο 3%. Αλλά και αυτό, όπως επίσης προκύπτει από τους πίνακες, δεν θα έχει μεγάλη επιρροή στις έδρες του νικητή, αν αυτός δεν ξεπεράσει το 33%. Και αυτό διότι ο υφιστάμενος εκλογικός νόμος βλάπτει πρωτίστως το δεύτερο κόμμα, από το οποίο «κλέβουν» δυσανάλογα πολλές έδρες οι μικροί.
Με αυτά τα δεδομένα, ας δούμε τους πέντε βασικούς παράγοντες που θα κρίνουν το αυριανό αποτέλεσμα: Ο πρώτος είναι η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ. Αν παραμείνει σε επίπεδα περί το 60%, η Ν.Δ. μπορεί να κάνει την ανατροπή, δεδομένου ότι η δική της συσπείρωση έχει φτάσει από μέρες σε ποσοστά άνω του 85%. Ο δεύτερος είναι η αποχή. Αν η συμμετοχή περιοριστεί π.χ. στα 5,8 εκατ. πολίτες (τόσοι ψήφισαν στο δημοψήφισμα, ενώ τον Ιανουάριο τα έγκυρα ήταν 6,2 εκατ.) εικάζεται ότι ζημιωμένος θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Και τούτο διότι οι δικοί του ψηφοφόροι μοιάζουν κατά κύριο λόγο να έχουν μια ροπή αποδοκιμασίας διά της αποχής. Εξυπακούεται δε ότι σε περίπτωση μεγάλης αποχής διευκολύνονται τα μικρά κόμματα να μπουν στη Βουλή, καθώς το 3% θα απαιτεί λιγότερους ψηφοφόρους.
Ο τρίτος παράγοντας είναι βέβαια οι μετακινήσεις. Η Ν.Δ. φαινόταν στις περισσότερες δημοσκοπήσεις να ευνοείται από εισροές τόσο από τον ΣΥΡΙΖΑ, όσο και από το Ποτάμι και τη Χ.Α. Αλλά και ο κ. Τσίπρας διεφάνη ότι θα μπορούσε να αναπληρώσει τις απώλειές του από τα εξ αριστερών του κόμματα. Παρεμπιπτόντως μοιάζει απίστευτο αλλά το 43% των πολιτών δήλωνε έως και προχθές ότι θα ψηφίσουν άλλο κόμμα σε σχέση με τον Ιανουάριο!
Τέλος, αρκετοί ειδικοί πιστεύουν ότι η μάχη θα κριθεί και σε δύο παράξενους και γι’ αυτό εντελώς δυσπρόβλεπτους παράγοντες. Το πώς θα ψηφίσουν οι άνω των 55 ετών – και κυρίως οι γυναίκες, καθώς οι μεγαλύτερες ηλικίες (που παραδοσιακά ψήφιζαν Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ) ήταν αυτές που χάρισαν προ επταμήνου τη συντριπτική νίκη στον ΣΥΡΙΖΑ, όπως και το πώς θα ψηφίσουν τα αστικά κέντρα και κυρίως η Αθήνα.
Ενας δημοσκόπος το είπε με απλά λόγια στην «Κ». «Αν δείτε αύριο τον ΣΥΡΙΖΑ να προηγείται στη Β΄ Αθήνας με μικρό μονοψήφιο (από 12% διαφορά που την κέρδισε τον Ιανουάριο) το βράδυ θα πανηγυρίζουν οι γαλάζιοι».