Θλιβερό κράτος.
Μεταναστεύουν χωρίς εμάς. Με την επίσημη απουσία του κράτους.
Με κάποιο τρόπο φροντίζουμε, όταν ό κόσμος αλλάζει, να είμαστε αλλού απασχολημένοι. Χάνουμε έτσι ευκαιρίες προσαρμογής και ζούμε τις αλλαγές αμυνόμενοι, σαν κρίσεις, ξοδεύοντας πολύ χρόνο προσαρμογής και πολύτιμο κεφάλαιο από την εθνική μας ταυτότητα.
Όταν έπεφτε το τείχος δικάζαμε τον Αντρέα. Χρόνια μετά μας αιφνιδίασε το Μακεδονικό απότοκο, μας ταλαιπώρησε και δεν το λύσαμε. Το κύμα μεταναστών κυρίως από Αλβανία μας άφησε αμήχανους, το κρύψαμε σε παράνομη εργασία, μεγάλα έργα και εξοχικά χτισίματα. Ίσαμε τώρα ιθαγένεια και πολιτικές αλλάζουν με την κυβέρνηση.
Τώρα γίνεται η έξοδος από τους απέναντι της Μεσογείου. Η Ευρώπη τρίζει και ο κόσμος αλλάζει πάλι. Ο άλλος κόσμος, γιατί τον δικό μας τον καίει το χρέος, οι φαιδροί Καμμένοι και τα καμώματα της Ζωής. Τους ανθρώπους που έρχονται πάλι τους κρύβουμε . Σε δυο τετράγωνα της πλατείας Βικτωρίας, παραδομένους στους διακινητές και στις ικανότητες διαφυγής τους. Μας πήρε δυο αμέριμνους μήνες να καταγγείλουμε την Ευρώπη, να βάλουμε δυο πλοία και να αδειάσουμε τα νησιά. Για να γεμίσουμε την πλατεία.
Να περάσουν, να φύγουν, να γλυτώσουμε. Αυτό είναι το δόγμα. Σαν να έχουμε αποδεχθεί πως είμαστε κράτος διακινητής χωρίς πολιτική, γι αυτό επιχειρούμε αγαστά με τα δίκτυα «ιδιωτικής πρωτοβουλίας» των διακινητών. Γι αυτό και αδυνατεί ο Δήμος, να συγκεντρώσει κάπου αλλού πρόσφυγες και μετανάστες. Πάνε εκεί που τους λένε αυτοί που μπορούν να τους εξυπηρετήσουν. Οι διακινητές με τα πλαστά χαρτιά και την μεταφορά στα σύνορα.
Γιατί πλατεία Βικτωρίας; Γιατί είναι κοντά οι γειτονιές των μεταναστών μέχρι τα Πατήσια, γιατί είναι κοντά οι σταθμοί κι οι δρόμοι κατά Λαμία και γιατί είναι δίπλα το Αθηναϊκό αφοδευτήριο, το Πεδίο του Άρεως. Που να ανακουφιστούν 3000 άνθρωποι;
Δυο τρία τετράγωνα γύρω από την πλατεία Κυριακού ο θύλακας της Εξόδου κατασκηνώνει. Ξαποσταίνει, οργανώνεται, επιβιώνει. Μέχρι τον επόμενο σταθμό.Τα διαδοχικά δαρβινικά Γκαλαπάγκος της παγκοσμιοποίησης είναι οι μικροί τόποι ,όπου στοιβάζονται προσωρινά οι νέοι απόδημοι. Οι μετανάστες σαν τα αποδημητικά πουλιά. Τα ορτύκια τα πιάνεις στη Μάνη με τα χέρια. Εξαντλημένα. Οι μετανάστες , χωρίς αντιστάσεις, έτοιμα θύματα κάθε εκμετάλλευσης.
Καταγγέλλουμε λέει τους δουλεμπόρους και την Τουρκία που τους υποθάλπει. Μα στην πλατεία είναι εκεί, αφεντικά, ξεχωρίζουν σαν τη μύγα μες το γάλα, γύρω τους είναι ουρές αναμονής και προσμονής. Ποια Τουρκία; Και δεν είναι μόνο διακινητές. Τα βλέπεις, τα κοράκια για το εμπόριο των κοριτσιών, τους νάρκος, όλα τα δίκτυα περίπου φανερά.
Καταγγέλλουμε λέει και την οικονομία της διακίνησης που αναπτύσσεται σε Τουρκία και νησιά . Μα από την δεκαετία του 60 έχει να ζήσει τέτοιες δόξες σε περίπτερα και μαγαζιά, σε φαρμακεία και φαγάδικα η πλατεία. Ακόμη και τα κομμωτήρια γεμίζουν στους γύρω δρόμους. Πάνε εκεί οι γυναίκες για να λουστούν. Και για να θηλάσουν τα μωρά τους. Κι αν το λούσιμο είναι διπλά λεφτά, στο θηλασμό τις βάζουν απόμερα, προστατευτικά και μ΄ένα ποτήρι νερό να μην διψάσουν. Αυτοί που γδέρνουν στα ευρώ, στα πιο σοβαρά βοηθούν!
Η πλατεία, οι πρόσφυγες κι οι διακινητές τα βρίσκουν μεταξύ τους. Τι λείπει;
Λείπει σχέδιο, κράτος και χάνεται ο συλλογικός αυτοσεβασμός. Κράτος για να περιορίσει την αισχροκέρδεια, να φροντίσει τη διαμονή, να οργανώσει τη μεταφορά, αυτό κι όχι οι βολικοί συνεταίροι διακινητές. Για να διασφαλίσει στους κατοίκους της περιοχής, πως η ζωή τους μπορεί να συνεχισθεί σχεδόν κανονικά. Αλλιώς τα ποσοστά της Χ.Α. διπλασιάζονται, όπως στα νησιά.
Για να αισθανθούμε ότι υπάρχουμε. Σαν ψύχραιμη διοίκηση, σαν αποτελεσματικοί μηχανισμοί, με συναίσθηση αξιοπρέπειας κι όχι αδιαφορίας.
Δεν είδαμε κινητοποίηση κομμάτων και πολιτικών, κυρίως της αριστεράς , ούτε φροντίδα στη πλατεία. Επιτροπές για το χρέος κάνουν, για τον Καλφαγιάννη τρέχουν και μεριμνούν, για το ανθρωπιστικό χάλι στο κέντρο της Αθήνας κουβέντα.
Δεν είδαμε καν στην Αθήνα, τους καλλιτέχνες που κάθε τόσο κάνουν σωρό τις συναυλίες, να δώσουν μια, με τα έσοδα για τους πρόσφυγες και με έκκληση για εθελοντές. Έγινε στη Θες/νίκη και πέτυχε. Εδώ κουνάμε μόνο σημαίες στο Σύνταγμα.
Η καρδιά του ανθρωπισμού και της αξιοπρέπειας χτυπά στην πλατεία, δεν φτιάχνουν πολιτική τα παχιά τα λόγια και οι ανακοινώσεις στα δελτία.
Δεν είναι ούτε εύκολο, ούτε απλό στη λύση το μεταναστευτικό. Κι ούτε θα τελειώσει γρήγορα. Τίποτε όμως από αυτά δεν δικαιολογεί την απουσία του κράτους και την αφασία των ελίτ.
Γεμάτη πλατεία από μετανάστες , γεμάτη από την απουσία μας, άδεια από μέριμνα και συλλογικό αυτοσεβασμό.
* Ο κ. Γιάννης Αναστασάκος είναι μηχανικός και κοινωνικός επιστήμονας.