Τη δύσκολη ισορροπία ανάμεσα στη γρήγορη υλοποίηση των προαπαιτουμένων, που θα «ξεκλειδώσει» την εκταμίευση των υπολοίπων 3 δισ. της πρώτης δόσης χρηματοδότησης από το νέο πρόγραμμα, και της εφαρμογής της συμφωνίας «με λιγότερο εχθρικό τρόπο για τους πολίτες» θα επιδιώξει να επιτύχει και να αναδείξει η κυβέρνηση στη συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις, η οποία αρχίζει αύριο στη Βουλή. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας πρόκειται να στηριχθεί σε αυτό το δίπολο, ενώ έχει ζητήσει από τους υπουργούς του να αναδείξουν, πέραν των υποχρεώσεων που κατά τομέα ευθύνης προκύπτουν από το νέο μνημόνιο, το λεγόμενο «παράλληλο πρόγραμμα» της κυβέρνησης. Πέραν της εκταμίευσης της δόσης, η επιτυχής ολοκλήρωση της αξιολόγησης αποτελεί το κριτήριο για την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, αλλά και για να ανοίξει η συζήτηση για το θέμα του χρέους.
Σε σημαντικό βαθμό, πάντως, η απάλυνση των όρων της συμφωνίας εξαρτάται από την εξεύρεση ισοδύναμων μέτρων σε μια σειρά ζητημάτων, όπου η διαπραγμάτευση με τους εταίρους αναμένεται σκληρή, ακόμη και συγκρουσιακή. Παραμένει, δε, το ερώτημα ποια μπορεί να είναι τα ισοδύναμα, καθώς η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί ότι μπορεί να τα βρει, χωρίς μέχρι τώρα να προσδιορίσει το περιεχόμενό τους. Ενδεικτικά, έχει μιλήσει για ισοδύναμα προκειμένου να αποφευχθεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές συντάξεις, για ισοδύναμα στην επιβολή ΦΠΑ 23% στην εκπαίδευση, για ισοδύναμα έναντι της περαιτέρω ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ και του ΑΔΜΗΕ. Καθώς όλα τα ανωτέρω ζητήματα περιλαμβάνονται στο νέο μνημόνιο, οι εταίροι αναμένουν αντίστοιχης, άμεσης και απτής απόδοσης μέτρα, προκειμένου να αποδεχθούν την αντικατάσταση των ήδη συμφωνηθέντων.
Στα δύσκολα θέματα που έχει μπροστά της η κυβέρνηση και θα θέσουν σε δοκιμασία τη σχέση με τους εταίρους και δανειστές είναι, επίσης, το ασφαλιστικό και το νέο φορολογικό. Ειδικά για το ασφαλιστικό, τα χρονοδιαγράμματα πιέζουν και η κυβέρνηση καλείται να παρουσιάσει ένα νέο μοντέλο που θα παρατείνει τη βιωσιμότητα του συστήματος και θα επιτυγχάνει σημαντική εξοικονόμηση πόρων. Το ύψος των περικοπών και οι διαρθρωτικές αλλαγές που θα πρέπει να προωθηθούν αναμένεται να αποτελέσουν σημείο τριβής, καθώς και εδώ η προσέγγιση των εταίρων είναι να υλοποιηθούν απολύτως μετρήσιμης απόδοσης μέτρα. Το ασφαλιστικό θεωρείται ένα από τα ζητήματα στα οποία η κυβέρνηση αναμένει τις περισσότερες αντιδράσεις από τις κοινοβουλευτικές ομάδες του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, που τη στηρίζουν.
Το ζήτημα των «κόκκινων» δανείων και της προστασίας της πρώτης κατοικίας θεωρείται εξίσου δύσκολο, καθώς η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί σχετικές ρυθμίσεις, ωστόσο θα πρέπει να περάσει επιτυχώς τη διαδικασία διαπραγμάτευσης με τους δανειστές, προκειμένου να καταφέρει να αποτρέψει την απελευθέρωση της πώλησης «κόκκινων» δανείων σε τρίτους, η οποία προβλέπεται από το νέο μνημόνιο.
Αισιοδοξία για τα εργασιακά
Κυβερνητικά στελέχη και στενοί συνεργάτες του κ. Τσίπρα αναγνωρίζουν ότι η διαδικασία διαπραγμάτευσης όλων των ανοιχτών θεμάτων θα είναι εξαιρετικά δύσκολη και απαιτητική. Το ζήτημα στο οποίο εμφανίζονται αισιόδοξοι ότι μπορούν να πετύχουν ένα θετικό αποτέλεσμα αφορά τα εργασιακά και ειδικότερα την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων. Αυτό διότι θεωρούν ότι στην προοπτική πλήρους απελευθέρωσης των εργασιακών σχέσεων στην Ελλάδα αντιδρούν ισχυρά συνδικάτα μεγάλων χωρών, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, που μπορούν να λειτουργήσουν ως αποτελεσματικοί σύμμαχοι.
Προκειμένου να πεισθούν οι βουλευτές να στηρίξουν την κυβέρνηση στις δύσκολες ψηφοφορίες που έρχονται, η κυβερνητική ηγεσία επενδύει στο αφήγημα του εμπροσθοβαρούς χαρακτήρα της συμφωνίας όσον αφορά την επιβολή μέτρων και στην προοπτική, εφόσον προχωρήσει η αναδιάρθρωση του χρέους, εφόσον με την υλοποίηση της συμφωνίας αποκατασταθεί κλίμα εμπιστοσύνης και έρθουν επενδύσεις, εφόσον η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών αυξήσει τη ρευστότητα στην αγορά, να έχει σύντομα η κυβέρνηση τη δυνατότητα να ασκήσει την δική της πολιτική, έξω από το αυστηρό πλαίσιο της συμφωνίας. Μάλιστα, ο κ. Τσίπρας, σε μια υπεραισιόδοξη εκτίμηση από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, αναφέρθηκε ακόμη και σε προοπτική εξόδου της χώρας στις αγορές εάν ολοκληρωθεί η διαδικασία αναδιάρθρωσης του χρέους.