Περιγράφοντας περίπου ως ακατανόητη τη στάση των βουλευτών που επέλεξαν να διαφοροποιηθούν στο πρώτο κρίσιμο τεστ της κυβέρνησης, κατά την ψηφοφορία του πολυνομοσχεδίου, την περασμένη Πέμπτη, η κυβερνητική ηγεσία προσπαθεί να ξορκίσει τον κίνδυνο να βρεθεί ενώπιον ανάλογων καταστάσεων πολύ σύντομα, ενόψει των ακόμη πιο δύσκολων ψηφοφοριών για ζητήματα όπως το φορολογικό και το ασφαλιστικό.
Η μείωση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας κατά δύο έδρες, μετά τη διαγραφή των κ. Στάθη Παναγούλη και Νίκου Νικολόπουλου από τις Κοινοβουλευτικές Ομάδες του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, αντίστοιχα, περιορίζει τη δύναμη της κυβέρνησης στις 153 έδρες. Ηταν, ωστόσο, η παραίτηση του κ. Γαβριήλ Σακελλαρίδη από το βουλευτικό αξίωμα αυτή που προκάλεσε τον μεγαλύτερο θόρυβο, παρά το γεγονός ότι, καθώς επέλεξε να παραδώσει την έδρα του, δεν επηρέασε την κυβερνητική πλειοψηφία.
Η πολύ στενή σχέση του κ. Σακελλαρίδη με τον κ. Τσίπρα και η αδυναμία του ίδιου του πρωθυπουργού να μεταπείσει τον επί μήνες ιδιαίτερα στενό συνεργάτη του και να τον κάνει να συνταχθεί για άλλη μια φορά με τις κεντρικές κυβερνητικές επιλογές, δίνει ιδιαίτερη πολιτική βαρύτητα και άλλο περιεχόμενο στην αποχώρησή του. Να σημειωθεί, μάλιστα, ότι ακόμη και την παραμονή της ψηφοφορίας, κυβερνητικά στελέχη εξέφραζαν τη βεβαιότητα ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν διαρροές βουλευτών από την κυβερνητική πλειοψηφία, διατηρώντας έναν αστερίσκο μόνο για την περίπτωση του κ. Νικολόπουλου.
Οι ενδοιασμοί
Ολα αυτά ενώ στο πρωθυπουργικό περιβάλλον, και όχι μόνον, ήταν ήδη γνωστές οι προθέσεις του κ. Σακελλαρίδη, αλλά και οι ενδοιασμοί που φερόταν να προβάλλει ο κ. Παναγούλης. Ενδεχομένως θεωρήθηκε ότι για άλλη μία φορά, όπως συνέβη κατά την κατάρτιση των εκλογικών συνδυασμών, τελικά θα κατάφερναν να μεταπείσουν τον κ. Σακελλαρίδη, ενώ η περίπτωση Παναγούλη δεν αξιολογήθηκε αρχικά με τη δέουσα σοβαρότητα. Η αυστηρή προειδοποίηση του Μαξίμου προς πάσα κατεύθυνση, αμέσως μετά την παραίτηση Σακελλαρίδη, ότι οποιαδήποτε διαφοροποίηση θα είχε ως άμεση απάντηση τη διαγραφή από την Κοινοβουλευτική Ομάδα καταδεικνύει την ανησυχία που κυριάρχησε μήπως η κίνηση αυτή βρει μιμητές.
Αλλωστε, και παρά τις περί του αντιθέτου δημόσιες τοποθετήσεις, στο εσωτερικό της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ μόνο ευαρέσκεια δεν επικρατεί για τις τελικές ρυθμίσεις όσον αφορά τα «κόκκινα» δάνεια και τους πλειστηριασμούς, ενώ καθόλου αμελητέες δεν είναι οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν για την απόφαση να φορολογηθεί η παραγωγή κρασιού, απόφαση για την οποία αποστασιοποιήθηκαν αρκετοί βουλευτές.
Συνυπευθυνότητα
Ενόψει των επόμενων κοινοβουλευτικών δοκιμασιών για την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, στην κυβερνητική ηγεσία εμφανίζονται και πάλι βέβαιοι πως δεν υπάρχει θέμα άλλων διαφοροποιήσεων, εκτιμώντας, μάλιστα, ότι η μικρότερη κοινοβουλευτική δύναμη κάνει περισσότερο συμπαγή την πλειοψηφία της κυβέρνησης. Υπό μία έννοια αυτό είναι σωστό, καθώς η πίεση και το βάρος ενδεχόμενης διαφοροποίησης αυξάνονται για τους βουλευτές, οι οποίοι θα καλούνται να αντιμετωπίσουν την κατηγορία της αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης.
Στο Μέγαρο Μαξίμου βάζουν θέμα συνυπευθυνότητας όλων των βουλευτών στους κυβερνητικούς χειρισμούς για να αιτιολογήσουν την άποψη περί ακατανόητης στάσης των διαφωνούντων. Το αφήγημα που επιστρατεύθηκε έναντι εκείνων που έχουν ήδη διαφοροποιηθεί, αλλά και προειδοποιητικά προς κάποιους που ενδεχομένως το σκέπτονται, είναι ότι όλοι όσοι επιδίωξαν να συμπεριληφθούν στις λίστες στις τελευταίες εκλογές (και οι οποίοι, καθώς οι εκλογές έγιναν με λίστα και όχι με σταυρό, οφείλουν την εκλογή τους στο κόμμα και όχι σε προσωπική επιτυχία) γνώριζαν το περιεχόμενο των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει να φέρει εις πέρας η κυβέρνηση, καθώς η συμφωνία είχε ήδη ψηφιστεί από τη Βουλή. Αρα, γνώριζαν εκ των προτέρων ότι θα κληθούν να ψηφίσουν τους δύσκολους εφαρμοστικούς νόμους.
Παράλληλα, επισημαίνεται ότι και από αυτούς που διατυπώνονται ενστάσεις και διαφωνίες, δεν έχει προταθεί κάτι διαφορετικό, κάποια εναλλακτική πρόταση. Για την ώρα, το Μαξίμου θεωρεί ότι δεν υπάρχει κάποια οργανωμένη κίνηση εντός της Κοινοβουλευτικής Ομάδας ή εντός του ΣΥΡΙΖΑ η οποία θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ευθεία αμφισβήτηση των κυβερνητικών επιλογών και να επιφέρει ομαδοποιημένες κινήσεις.
Ο «μοναχικός λύκος»
Ο κ. Σακελλαρίδης, η αποχώρηση του οποίου θα μπορούσε να προκαλέσει τέτοιους συνειρμούς, φρόντισε με τη δημόσια δήλωσή του περί αποχώρησης από την κεντρική πολιτική σκηνή συνολικά, να στείλει το μήνυμα ότι δεν πρόκειται να κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση. Η ανησυχία στο Μαξίμου και στους υπευθύνους της Κ.Ο. είναι για «μοναχικούς λύκους». Για βουλευτές, δηλαδή, οι οποίοι χωρίς καν να έχουν εκδηλώσει μέχρι τώρα διαφοροποιήσεις ή προβληματισμό και χωρίς να έχουν ανεβάσει τους τόνους, να μην μπορέσουν να αντέξουν την πίεση του εκλογικού σώματος ενώπιον των επόμενων δύσκολων ψηφοφοριών στη Βουλή. Η ανησυχία αυτή είναι περισσότερο έντονη για τις αλλαγές στη φορολόγηση και στο ασφαλιστικό των αγροτών, καθώς οι προερχόμενοι από την περιφέρεια βουλευτές είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στην κριτική των τοπικών κοινωνιών. Η εμπειρία των προηγούμενων κυβερνήσεων, που όλες βγήκαν λαβωμένες από την κοινοβουλευτική διαδικασία ψήφισης μνημονίων και εφαρμοστικών νόμων, συχνά από εκεί όπου δεν το περίμεναν, δίνει υπόσταση στην ανησυχία αυτή.
Εναντι αυτού του ενδεχομένου, η κυβέρνηση επαναφέρει τη λεγόμενη «θετική ατζέντα» στο προσκήνιο. Η απάντηση στους προβληματισμούς των βουλευτών για τις έως τώρα εξελίξεις και την κυβερνητική πορεία είναι ότι μέσα από σκληρή διαπραγμάτευση η κυβέρνηση κατάφερε να απενεργοποιήσει δύο μοχλούς πίεσης, που είχαν στόχο, κατά τους ίδιους, την αποσταθεροποίηση: το σχέδιο για ολοκληρωτική άρση της προστασίας από πλειστηριασμούς, που θα οδηγούσε σε κοινωνική έκρηξη, και, κατά δεύτερον, τη μετάθεση της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών για το επόμενο έτος, κάτι που θα συνεπαγόταν «κούρεμα» καταθέσεων.
Παράλληλα, τις αμέσως επόμενες ημέρες, θα επιδιωχθεί να ενεργοποιηθεί το λεγόμενο «παράλληλο πρόγραμμα» της κυβέρνησης, με την προώθηση δράσεων όπως η κάρτα υγείας, το νομοσχέδιο για την έρευνα, η εξαγγελία προγραμμάτων απασχόλησης. Για το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου είναι σαφές ότι εάν δεν δοθεί στους βουλευτές η δυνατότητα να μπορούν να αντιπαραβάλλουν κάτι θετικό στη, συχνά στα όρια κοροϊδίας, κριτική που δέχονται, η κατάσταση θα δυσκολέψει.
Δεν έχει περάσει απαρατήρητο, άλλωστε, ότι οι κυβερνητικοί βουλευτές επιλέγουν να απουσιάσουν από τη μάχη της επικοινωνίας, από τις δημόσιες συζητήσεις στα μέσα ενημέρωσης, καθώς δυσκολεύονται να υπερασπισθούν τα κυβερνητικά πεπραγμένα.