Στην τελική ευθεία εισέρχεται το ασφαλιστικό, με την κυβέρνηση να ελπίζει ότι θα ψηφίσει τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2016. Αν και τα «θολά» σημεία της κυβερνητικής πρότασης είναι πολύ περισσότερα από τα φανερά, η «Κ» επιδιώκει σήμερα να απαντήσει στα βασικά ερωτήματα των εκατομμυρίων ασφαλισμένων και συνταξιούχων, τα οποία αφορούν κυρίως το ύψος των συντάξεων, τις σχεδιαζόμενες περικοπές και τη νέα δομή του συστήματος.
– Θα αυξηθούν οι εισφορές και πόσο;
– Η κυβέρνηση επιδιώκει την αύξηση των εισφορών κατά 2 μονάδες. Συναντά τις ενστάσεις των δανειστών και τις ακόμη εντονότερες αντιδράσεις των εργοδοτικών φορέων. Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο, για τα επόμενα 3 χρόνια οι εργοδοτικές εισφορές της κύριας ασφάλισης θα αυξηθούν κατά 1 μονάδα. Για τις επικουρικές, το σχέδιο προβλέπει αύξηση των εισφορών κατά 0,5 μονάδα για τους εργοδότες και 0,5 για τους εργαζομένους.
– Θα επανυπολογιστούν οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις;
– Ολα δείχνουν πως το σχέδιο επανυπολογισμού έχει εγκαταλειφθεί ή τουλάχιστον έχει παραπεμφθεί στο μέλλον, με στόχο όχι μια νέα μείωση στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις αλλά την αιτιολόγηση των παλαιών, ώστε να μην εφαρμοστεί η απόφαση του ΣτΕ.
– Δηλαδή δεν θα μειωθούν οι κύριες συντάξεις;
– Η κυβέρνηση διατείνεται πως δεν θα προχωρήσει σε ακόμη μία περικοπή των κύριων συντάξεων. Ωστόσο, αναζητούνται περίπου 700 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις πλέον αισιόδοξες προβλέψεις, οι περικοπές, εφόσον δεν αποφευχθούν, θα επιβληθούν κατά κύριο λόγο στους ήδη συνταξιούχους του πρώην ΤΕΒΕ αλλά και του Δημοσίου. Συγκεκριμένα, οι 260.000 συνταξιούχοι από το πρώην ΤΕΒΕ που εισπράττουν 220 ευρώ ως έξτρα κρατική παροχή κινδυνεύουν με μειώσεις 5%-6%. Σε ζώνη υψηλού κινδύνου βρίσκονται και οι συνταξιούχοι από ΔΕΚΟ – τράπεζες.
– Θα υπάρξουν μειώσεις κύριων συντάξεων για τους νέους συνταξιούχους;
– Πυρήνας του νέου συστήματος παραμένει αυτός που περιγράφεται στον νόμο 3863 (νόμος Λοβέρδου – Κουτρουμάνη). Θα εφαρμοστεί όμως με δυσμενέστερους όρους. Συγκεκριμένα, η σύνταξη θα αποτελεί το άθροισμα δύο τμημάτων: της εθνικής και της αναλογικής. Η εθνική θα κινείται πέριξ των 384 ευρώ, θα δίνεται με τη συμπλήρωση 15 ετών ασφάλισης, θα χρηματοδοτείται και είναι εγγυημένη από το κράτος. Η κυβέρνηση επιδιώκει την καταβολή της χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, παρότι αντιδρούν οι θεσμοί. Το αναλογικό μέρος της σύνταξης θα υπολογίζεται βάσει των συντάξιμων αποδοχών και του ποσοστού αναπλήρωσης. Το σύστημα θα παραμείνει διανεμητικό, καθορισμένων παροχών. Ακόμη δεν έχει δημοσιοποιηθεί το ποσοστό αναπλήρωσης. Η κυβέρνηση επιδιώκει να είναι κοντά στο 60% με 65%, ενώ οι θεσμοί ζητούν να μην υπερβαίνει το 50% με 55%.
– Πόσο θα μειωθούν οι επικουρικές συντάξεις;
– Το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει κλιμακωτές μειώσεις από 2% έως 30% που θα επιβληθούν στο ποσό που ήταν το 2010.
–Θα κοπούν και τα εφάπαξ;
– Στα εφάπαξ αναμένεται μείωση της τάξης του 10%, βάσει νέου συντελεστή υπολογισμού.
– Τι θα γίνει με το μέρισμα του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων;
– Το μέρισμα που διατίθεται σε 280.000 πολιτικούς συνταξιούχους αναμένεται να κοπεί έως και 30%.
– Πότε θα καταργηθεί το ΕΚΑΣ;
– Το ΕΚΑΣ θα καταργηθεί σταδιακά, έως το 2019. Ηδη, για το 2016 προβλέπεται μείωση της σχετικής δαπάνης κατά 223 εκατ. ευρώ.
– Πόσα Ταμεία θα υπάρχουν στο μέλλον;
– Θα υπάρχει ένας φορέας κύριων συντάξεων, στον οποίο θα ενταχθούν, αρχικά ως ξεχωριστές διευθύνσεις, όλοι οι κλάδοι κύριας ασφάλισης μισθωτών, αυτοαπασχολουμένων, αγροτών και ναυτικών. Ξεχωριστός φορέας αναμένεται να διατηρηθεί το Ενιαίο Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ). Η πλήρης οργανωτική και λειτουργική ενοποίηση του συστήματος θα επιτευχθεί μέσα στην επόμενη 3ετία.
– Θα υπάρξουν αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών;
– Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, για το 2013 δεν θα υπάρξουν αλλαγές στις ασφαλιστικές κατηγορίες των ελευθέρων επαγγελματιών. Οι εισφορές των αγροτών από 7% που είναι σήμερα θα φθάσουν το 20% έως το 2019.