Τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται στο πολιτικό σκηνικό μετά την ανάδειξη του Κυριάκου Μητσοτάκη σε νέο πρόεδρο της Ν.Δ. αξιολογεί το Μέγαρο Μαξίμου, προκειμένου να αναδιαμορφώσει τη στρατηγική του. Ο κ. Αλέξης Τσίπρας και οι στενοί συνεργάτες του αναγνωρίζουν ότι έχουν, πλέον, απέναντί τους ένα νέο πολιτικό περιβάλλον και στέκονται σε δύο βασικά χαρακτηριστικά, που, όπως εκτιμούν, απαιτούν προσοχή και προσαρμογές:
• Στην ισχυροποίηση της αντιπολιτευτικής πίεσης που δέχεται η κυβέρνηση. Ουσιαστικά, θεωρούν ότι από τις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου και μετά, οπότε η Ν.Δ. εισήλθε σε φάση εσωκομματικής προεκλογικής διαδικασίας, η αξιωματική αντιπολίτευση ήταν πιο χαλαρή, δεν υπήρχε ο επικεφαλής που θα έβγαινε μπροστά και θα αναλάμβανε το βάρος της σύγκρουσης. Ο κ. Μητσοτάκης έδειξε ήδη με τις πρώτες δημόσιες τοποθετήσεις του ότι ανεβάζει τους τόνους της αντιπαράθεσης και της σκληρής κριτικής.
• Στις αναταράξεις στον πολιτικό χώρο ανάμεσα σε ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ., τον επονομαζόμενο χώρο του Κέντρου, προς τον οποίο στενοί συνεργάτες του κ. Τσίπρα εκτιμούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να κινηθεί μεθοδικά και συγκροτημένα, ώστε να μην επιτρέψει είτε στον κ. Μητσοτάκη να αποκομίσει όποια κέρδη μπορεί, είτε στα ήδη υπάρχοντα εκεί κόμματα (ΠΑΣΟΚ – Δημοκρατική Συμπαράταξη και Ποτάμι) να ανασυγκροτηθούν, αξιοποιώντας τη μεταρρυθμιστική πίεση της κυβέρνησης και αποκομίζοντας οφέλη από αυτήν.
Αγωνία μπροστά στην πίεση
Στο Μαξίμου θεωρούν ότι οι κλυδωνισμοί στο ΠΑΣΟΚ, που έφεραν τη διαγραφή Γρηγοράκου, αποτυπώνουν την αγωνία στο λεγόμενο «μεσαίο χώρο» ότι θα δεχθεί αμφίπλευρη πίεση. Μάλιστα, σε μια περίοδο που, όπως αναφέρουν, τόσο το Ποτάμι όσο και το ΠΑΣΟΚ προσδοκούν ότι η ασφαλιστική μεταρρύθμιση μπορεί να οδηγήσει σε κρίση την κυβέρνηση και να εισπράξουν από μια τέτοια εξέλιξη την ψήφο διαμαρτυρίας.
Ωστόσο, καθώς αξιολογούν ότι και στα δύο αυτά κόμματα υπάρχουν δυνάμεις που κινούνται με όρους επιλογής στρατοπέδου, εν όψει διαμόρφωσης ενός νέου διπολισμού, σπεύδουν να επισημάνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα, αλλά με όρους ηγεμονικούς. Η επιλογή, δηλαδή, είναι όχι να αναζητηθεί κοινός τόπος για ενδεχόμενη συμπόρευση με τα κόμματα αυτά ή με στελέχη τους, αλλά να δοθεί η μάχη στη βάση του εκλογικού σώματος, με όρους ευθείας επίθεσης στον κ. Μητσοτάκη και βασικό πλαίσιο να περάσει το μήνυμα ότι εκπροσωπεί μια σειρά από αρνητικά χαρακτηριστικά.
Η κωδικοποίηση των χαρακτηριστικών αυτών έχει ήδη γίνει, καθώς το πρωθυπουργικό επιτελείο αναζήτησε και προκρίνει μια σειρά από ζητήματα, στα οποία θεωρεί ότι ο νέος επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης μπορεί να πληγεί αποτελεσματικά. Το βασικότερο από αυτά είναι η συντεταγμένη προσπάθεια να αποδοθεί στον κ. Μητσοτάκη η πολιτική ταυτότητα του σκληρού νεοφιλελεύθερου, που υποστηρίζει σκληρές μεταρρυθμίσεις, ανεξαρτήτως κοινωνικού κόστους. Ηδη, από το πρωθυπουργικό περιβάλλον αναφέρουν ότι ο νέος πρόεδρος της Ν.Δ. δεν έχει ακόμη τοποθετηθεί δημόσια για το ασφαλιστικό και εκτιμούν ότι «θα αποφύγει να το κάνει για να μην εκτεθεί».
Δεύτερο κεντρικό σημείο της στρατηγικής έναντι του κ. Μητσοτάκη είναι να καταδειχθεί ότι, προκειμένου να κερδίσει την εσωκομματική εκλογή, συμμάχησε με εκείνο το κομμάτι της Ν.Δ. που το πρωθυπουργικό περιβάλλον χαρακτηρίζει «ακροδεξιό», κάνοντας λόγο για «πισωγύρισμα της Ν.Δ.». Με βάση αυτό το σκεπτικό, εκτιμούν ότι ο νέος αρχηγός της Ν.Δ. θα έχει δυσκολίες στη διαχείριση του μεταναστευτικού, ενώ θα είναι πρόκληση γι’ αυτόν να συγκεράσει ετερόκλητες απόψεις και φωνές στο εσωτερικό του κόμματός του.
Με άξονα τη διοικητική μεταρρύθμιση, ο ίδιος ο κ. Τσίπρας άσκησε την πρώτη υψηλών τόνων σκληρή κριτική στον κ. Μητσοτάκη. Συνεργάτες του πρωθυπουργού σπεύδουν να χαρακτηρίσουν την υπουργική θητεία του κ. Μητσοτάκη στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης ως «πελατειακό όργιο», κάνοντας αναφορά σε 51 μετακλητούς υπαλλήλους που απασχολούσε στο γραφείο του και σε παλαιοκομματική, μικροκομματική λογική σε σειρά αποφάσεών του, αναφορικά με τις κρίσεις και τοποθετήσεις ανώτερων και ανώτατων στελεχών, ενώ, σταθερά τίθεται το ζήτημα διαθεσιμοτήτων και απολύσεων στο Δημόσιο.
Ενα άλλο θέμα που η κυβέρνηση θα φροντίσει να «υπενθυμίσει» είναι η εμπλοκή του ονόματος του κ. Μητσοτάκη στην υπόθεση Siemens. Τέλος, οι συνεργάτες του πρωθυπουργού εντάσσουν στο οπλοστάσιό τους τη μομφή της οικογενειοκρατίας, σπεύδοντας να επισημάνουν με νόημα ότι «παρά τα όσα ο ίδιος λέει, είναι πρώτα Μητσοτάκης και μετά Κυριάκος».
Οι βολές
Ανάλογα με τη συγκυρία και το θέμα, από αυτό το πλέγμα θα αντλείται επιχειρηματολογία για να βάλλεται ο κ. Μητσοτάκης. Στην πρώτη θέση της αντιπαράθεσης θα βρεθεί η κυβερνητική εκπρόσωπος, κ. Ολγα Γεροβασίλη, η οποία έχει αναλάβει να σχολιάζει σε καθημερινή βάση τα πεπραγμένα και τις δηλώσεις του, καθώς εκτιμήθηκε ότι θα ήταν λάθος στρατηγική αυτή τη στιγμή να δοθεί η εντύπωση ότι ο κ. Τσίπρας παίρνει επάνω του μια αντιπαράθεση με τον κ. Μητσοτάκη. Οπως αναφέρουν οι στενοί συνεργάτες του, αυτό θα γίνεται όπου είναι αναγκαίο, όπως για παράδειγμα στη Βουλή. Αυτή η επιλογή αναμένεται να επαναξιολογηθεί, πάντως, όταν δοθούν τα πρώτα δείγματα γραφής της στρατηγικής που ο κ. Μητσοτάκης θα υιοθετήσει έναντι της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, αλλά και αφού μετρηθεί δημοσκοπικά ο αντίκτυπος της εκλογής του.
Με δεδομένο, πάντως, ότι στο Μαξίμου θεωρούν πως οι όροι της σύγκρουσης με την αντιπολίτευση σκληραίνουν, αναδεικνύεται σε νέο ζητούμενο ο περιορισμός των «αυτογκόλ». Οπως ανέφερε συνεργάτης του κ. Τσίπρα, «δεν είναι ό,τι καλύτερο την ημέρα που ο πρωθυπουργός παρουσιάζει μια κυβερνητική πρωτοβουλία για αξιοκρατία στο Δημόσιο, να δημοσιοποιείται ΦΕΚ με τον διορισμό συγγενικού προσώπου του».
Κινήσεις «εκτός έδρας» για… αντεπίθεση
Με βασικό ζητούμενο για τον ίδιο να λάβει θετικά μηνύματα για την προοπτική έναρξης της συζήτησης απομείωσης του ελληνικού χρέους και την αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, θα έχει σειρά συναντήσεων στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός. Το κεντρικό για την κυβέρνηση ζήτημα της συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα θα βρεθεί στο επίκεντρο της συνάντησης του πρωθυπουργού με την επικεφαλής του Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ. Πέραν αυτής, ο κ. Τσίπρας, σύμφωνα με συνεργάτες του, θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, τον Αμερικανό αντιπρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζακ Λιου, τον Γερμανό αντικαγκελάριο, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, τον πρόεδρο της Κύπρου, Νίκο Αναστασιάδη, ενώ δεν αποκλείεται συνάντηση και με τον Τούρκο πρωθυπουργό, Αχμέτ Νταβούτογλου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συμμετοχή του κ. Τσίπρα σε στρογγυλή τράπεζα, με θέμα το μέλλον της Ευρώπης, στην οποία θα συμμετέχουν επίσης ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και οι πρωθυπουργοί της Γαλλίας, Μανουέλ Βαλς και της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε.
Ο κ. Τσίπρας θα μεταβεί στο Νταβός την προσεχή Τετάρτη 20 Ιανουαρίου και το πρόγραμμα των συναντήσεων προσδιορίζεται για την επομένη. Στο περιθώριο των εργασιών του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, ο υπουργός Επικρατείας, Νίκος Παππάς, θα έχει συναντήσεις με υποψήφιους επενδυτές, με την κυβέρνηση να επιδιώκει να απευθύνει το μήνυμα ότι η χώρα μας, πλέον, αποτελεί ασφαλές επενδυτικό περιβάλλον και να προσελκύσει το ενδιαφέρον τους.