Μήνυμα προς την Αθήνα ότι κλειδί για τη θετική κατάληξη της εν εξελίξει διαπραγμάτευσης και την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης είναι η εφαρμογή των προβλέψεων του σχεδίου Κατρούγκαλου για περικοπές στις κύριες συντάξεις, από ένα ύψος και επάνω, και για τους ήδη δικαιούχους έχουν αποστείλει οι εκπρόσωποι των δανειστών.
Το σχέδιο του υπουργού Εργασίας προβλέπει, ως γνωστόν, ότι όλες οι υφιστάμενες κύριες συντάξεις παραμένουν ακέραιες, και περικοπές της τάξης του 5% με 30% θα υπάρξουν μόνο για όσους οδηγούνται στη σύνταξη από την 1η Ιανουαρίου 2016. Ως εκ τούτου, η νέα πρόταση του κουαρτέτου παραβιάζει ευθέως τη βασική «κόκκινη γραμμή» που έχει θέσει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας για προστασία των υφιστάμενων κύριων συντάξεων. Κατά πληροφορίες, ως «αντάλλαγμα» προς την κυβέρνηση για τις περικοπές στις κύριες συντάξεις άνω ενός συγκεκριμένου ποσού, που προσδιορίζεται στην περιοχή των 1.500 ευρώ, οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν δεσμευθεί πως δεν πρόκειται να ζητήσουν άλλα δημοσιονομικά μέτρα για το 2016.
Η προσέγγιση των δανειστών δημιουργεί ασφυκτικό πλαίσιο για το Μέγαρο Μαξίμου, που αναζητεί τρόπους διαφυγής, καθώς ακόμη και εάν συναινούσε στην περικοπή των κύριων συντάξεων, θα ήταν εξαιρετικά αμφίβολο ότι το μέτρο θα υπερψηφιστεί από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και γενικότερα από την παρούσα Βουλή.
Η κυβέρνηση, επί της ουσίας, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια «ανώμαλη προσγείωση», καθώς είχε πληροφορηθεί ότι υπήρχε παρασκηνιακή συμφωνία μεταξύ Κομισιόν και ΔΝΤ, ώστε η πρώτη να αναλάβει τα ηνία της διαπραγμάτευσης στο ασφαλιστικό, με αντάλλαγμα το φορολογικό να μη μετατεθεί για αργότερα, αλλά να αποτελέσει αντικείμενο της πρώτης αξιολόγησης, όπως εξαρχής ζητούσε η κ. Κριστίν Λαγκάρντ. Ομως, το κείμενο Τόμσεν, την περασμένη Πέμπτη, με τη σχεδόν ευθεία αναφορά στην ανάγκη άμεσων περικοπών στο συνταξιοδοτικό, δημιούργησε άλλα, σαφώς δυσμενέστερα δεδομένα. Είναι, δε, ενδεικτικό ότι κορυφαίο στέλεχος της κυβέρνησης, με άμεση εμπλοκή στην εν εξελίξει διαπραγμάτευση, εκφράζει έντονες επιφυλάξεις για το κατά πόσον είναι πλέον ρεαλιστικός στόχος η επιστροφή των επικεφαλής του κουαρτέτου πριν από τη μεθεπόμενη εβδομάδα.
Η Αθήνα φέρεται, λοιπόν, να εξετάζει εναλλακτικές παραχωρήσεις στα άλλα ανοικτά θέματα της πρώτης αξιολόγησης, ενώ θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει, στην κατεύθυνση ενός έντιμου συμβιβασμού, τόσο τις εξελίξεις στο προσφυγικό όσο και τις πάντα υφιστάμενες διαφοροποιήσεις μεταξύ ΔΝΤ και Ευρωζώνης. Ενώ προτάσσει, παράλληλα, μια νέα «κόκκινη γραμμή», που δεν είναι άλλη από το ότι δεν πρόκειται να δεχθεί νέα δημοσιονομικά μέτρα για το 2016.
Στο μέτωπο της αξιολόγησης, η κυβέρνηση έχει ήδη γνωστοποιήσει πως συζητά ένα Plan B, με γενναίες περικοπές στις επικουρικές και στις πολλαπλές συντάξεις, τους βασικούς άξονες του οποίου παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα η «Κ». Παράλληλα έχει αποστείλει μήνυμα ότι μπορεί να προβεί σε παραχωρήσεις σε σχέση με το νέο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων –θέμα που αποτελεί προτεραιότητα για τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Β. Σόιμπλε–, η λειτουργία του οποίου, όπως έκανε γνωστό ο κ. Γ. Ντάισελμπουμ, αποτελεί πλέον μέρος της πρώτης αξιολόγησης, αλλά και στο μέτωπο των «κόκκινων» δανείων.
Επίσης, ο κ. Τσίπρας θα αναδείξει τις κινήσεις της χώρας στο προσφυγικό, καθώς την επόμενη Τετάρτη θα συναντηθεί στο Παρίσι με τον κ. Φρανσουά Ολάντ, ενώ αμέσως μετά ακολουθεί η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε., στο περιθώριο της οποίας είναι πολύ πιθανόν να έχει νέες συνομιλίες με την κ. Αγκελα Μέρκελ. Η Αθήνα έχει κάνει ήδη σημαντικές κινήσεις στο προσφυγικό, αποδεχόμενη την εμπλοκή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, αλλά και αυστηρότερους ελέγχους στα βόρεια σύνορα, που εκ των πραγμάτων θα οδηγήσουν στον «εγκλωβισμό» μεταναστών εντός της ελληνικής επικράτειας. Η προσέγγιση της κυβέρνησης εκτιμάται βάσιμα πως θα προσμετρηθεί από την κ. Μέρκελ στην εν εξελίξει αξιολόγηση – σχετικό «σήμα» φέρεται να έχει εκπέμψει, μάλιστα, ο Γερμανός αντικαγκελάριος Ζ. Γκάμπριελ προς τον κ. Τσίπρα. Ομως, ακόμη και συνομιλητές του πρωθυπουργού εκφράζουν φόβους για το εάν η κ. Μέρκελ είναι σε θέση να περάσει τη δική της γραμμή στο ελληνικό ζήτημα ή εάν θα επικρατήσουν οι ακραίες θέσεις Σόιμπλε.
Τέλος, έντονο προβληματισμό για τη δυνατότητα ταχείας ολοκλήρωσης της διαπραγμάτευσης προκαλεί το γεγονός ότι μέσω του άρθρου του κ. Τόμσεν στο προσκήνιο επανέρχεται η πάγια διαφωνία ΔΝΤ – Ευρωζώνης για τον βαθμό απομείωσης του ελληνικού χρέους. Ο παράγων χρόνος είναι κρίσιμος για τον κ. Τσίπρα τόσο σε σχέση με το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό όσο και για τη σταθερότητα της ελληνικής οικονομίας: η αναφορά του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου –«εάν φθάσουμε στον Μάιο, καήκαμε»– κάθε άλλο παρά τυχαία ήταν.