Η πρόσφατη αναταραχή στις αγορές της Ελλάδας και ευρύτερα αντανακλά εν μέρει τους φόβους των επενδυτών ότι έρχονται νέες αναταράξεις στην ελληνική πολιτική σκηνή. Ωστόσο, παρότι υπάρχουν πάντα καλοί λόγοι για να ανησυχεί κανείς για την Ελλάδα, το Grexit είναι μάλλον απίθανο να κυριαρχήσει στην ατζέντα όπως πέρυσι.
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει πληθώρα κρίσεων ταυτοχρόνως, και κανείς δεν έχει την όρεξη να οξύνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση.
Πράγματι, η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο ή εμπλέκεται σε όλες τις κρίσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη: η πρώτη αξιολόγηση του τρίτου ελληνικού προγράμματος απέχει πολύ από το να ολοκληρωθεί. Στον απόηχο των επιθέσεων στο Παρίσι, η Ε.Ε. βρίσκεται σε επαγρύπνηση κατά της τρομοκρατίας και υπάρχουν ανησυχίες για την εισροή τρομοκρατών στη Γηραία Ηπειρο μαζί με το κύμα των προσφύγων.
Οι φόβοι αυτοί, που σχετίζονται με τη μετανάστευση, ενισχύουν τις δυνάμεις στο Ηνωμένο Βασίλειο που τάσσονται υπέρ της αποχώρησής της από την Ε.Ε.
Η Ελλάδα συνεπώς βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα. Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες γνωρίζουν πόσο επισφαλής είναι η ενότητα της Ε.Ε. και πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση στην Ελλάδα. Επιπλέον, οι δύο σημαντικότεροι παίκτες της Ε.Ε. προετοιμάζονται για εκλογές: η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, που ξαφνικά βρίσκεται υπό μεγάλη πολιτική πίεση, έχει μπροστά της πέντε εκλογές σε κρατίδια της Γερμανίας – τρεις εκ των οποίων θα λάβουν χώρα τον Μάρτιο.
Για τον Φρανσουά Ολάντ, καθώς ξεκινά η αντίστροφη μέτρηση για τις προεδρικές εκλογές του Μαΐου 2017, κρίνεται η ίδια η πολιτική του επιβίωση.
Με αυτά ως δεδομένα, είναι σαφές ότι κανείς δεν θέλει να ανοίξει πάλι τη συζήτηση περί Grexit. Βοηθάει και το γεγονός ότι οι δανειακοί πόροι έχουν ήδη συμφωνηθεί με τη συμφωνία του περασμένου καλοκαιριού.
Ας είμαστε ρεαλιστές: ήταν εξαρχής σαφές ότι οι μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο τρίτο πρόγραμμα διάσωσης θα ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να εφαρμοστούν. Ο κίνδυνος κατάρρευσης της κυβέρνησης, συνεπώς, ήταν ξεκάθαρος, ανεξαρτήτως του ευρύτερου ταραγμένου ευρωπαϊκού πλαισίου.
Ωστόσο, αν πέσει η κυβέρνηση, το πιο πιθανό αποτέλεσμα θα είναι μια από τα ίδια: πρόωρες εκλογές, από τις οποίες θα προκύψει ένας ακόμα ανομοιογενής συνασπισμός. Επειτα από μια καλή αρχή, η νέα κυβέρνηση θα αντιμετώπιζε τα ίδια προβλήματα που αντιμετώπισαν και οι προηγούμενες.
Οσοι παρακολουθούν στενά την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια γνωρίζουν ότι θα είμαστε στο ίδιο έργο θεατές – με χαρακτηριστικά τη βραχυπρόθεσμη μεταβλητότητα, αλλά και τη θεμελιώδη βούληση να παραμείνει η Ελλάδα εντός της Ευρωζώνης.
Αν έχει αλλάξει κάτι, μάλιστα, είναι ότι, με τις ευρύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ε.Ε., η βούληση αυτή έχει ενισχυθεί περαιτέρω. Οι κίνδυνοι παραμένουν, αλλά το ζήτημα της εξόδου της χώρας από το ευρώ δεν θα επανέλθει στο προσκήνιο τους επόμενους μήνες με τον δραματικό τρόπο που είδαμε πέρυσι.
* Εκτελεστικός διευθυντής, Teneo Intelligence.