Στη στενωπό μιας άνευ προηγουμένου προσφυγικής κρίσης, μιας εκκρεμούσας αξιολόγησης για το τρίτο μνημόνιο αλλά και μιας κυβέρνησης που συνδυάζει τη διαχειριστική ανικανότητα με τάσεις πολιτικού τυχοδιωκτισμού, βρίσκεται εγκλωβισμένος ο σχεδιασμός του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη για την αναδιοργάνωση της Νέας Δημοκρατίας.
Στην πλέον κρίσιμη συγκυρία για τη χώρα, η εμπιστοσύνη μεταξύ δύο θεσμικών πυλώνων του συστήματος, κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, μοιάζει να έχει διαρραγεί πλήρως, υπονομεύοντας, εν πολλοίς, και τη βούληση του νέου αρχηγού να παράσχει στήριξη τουλάχιστον ως προς το ζήτημα της διαχείρισης των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών προς την Ελλάδα. Κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι ότι ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης φέρεται να διατυπώνει σε συνομιλητές του έντονες επιφυλάξεις για την ειλικρίνεια των προθέσεων του κ. Αλ. Τσίπρα ακόμη και στο ζήτημα των μεταναστευτικών ροών.
Το περιστατικό που μετέτρεψε τις υποψίες του γαλάζιου επιτελείου σε βεβαιότητα δεν ήταν άλλο από αυτό της προηγούμενης Τετάρτης, όταν το κλίμα συνεννόησης και η συμφωνία για τη σύγκληση του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών που καταγράφηκε στην τηλεφωνική επικοινωνία των κ. Τσίπρα και Μητσοτάκη, διαδέχθηκε μία σκληρή επίθεση του πρωθυπουργού προς τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης από το βήμα της Βουλής.
Υπονόμευση
Η κίνηση του κ. Τσίπρα ερμηνεύθηκε ως ευθεία προσπάθεια υπονόμευσης του κλίματος συνεννόησης που επιχειρούσε να οικοδομηθεί, με τον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη να επιλέγει να μην απαντήσει ο ίδιος, αλλά το γραφείο Τύπου της Ν.Δ., προκειμένου να μη συμβάλει στην προσωποποίηση της ρήξης. Περαιτέρω, στη Ν.Δ. δεν τρέφουν ιδιαίτερες ελπίδες για τα αποτελέσματα εντός Συμβουλίου. Μάλλον, το αντίθετο.
Η κλιμάκωση των κυβερνητικών τόνων με την άρνηση συνάντησης με την Αυστριακή υπουργό Εσωτερικών, την ανάκληση της Ελληνίδας πρέσβειρας στη Βιέννη και την απειλή βέτο αντιμετωπίζεται ως κάτι παραπάνω από μία εύλογη προσπάθεια ελληνικής απάντησης στα τετελεσμένα που επιχειρούν να διαμορφώσουν η Αυστρία και οι Βαλκάνιοι συνομιλητές της. Ερμηνεύεται, από το γαλάζιο επιτελείο, ως μία ακόμη προσπάθεια του κυβερνητικού επιτελείου να επενδύσει στην αιτιολογημένη δυσφορία της ελληνικής κοινής γνώμης έναντι της Ε.Ε. προκειμένου να τροφοδοτήσει αλλά και να καρπωθεί ένα νέο «αντιευρωπαϊκό» κίνημα, αντίστοιχο αυτού του περασμένου Ιουλίου, και να οικοδομήσει μία εικόνα «πανταχόθεν βαλλόμενου» πρωθυπουργού.
Γι’ αυτό, άλλωστε, ήδη από την Πέμπτη, η Ν.Δ. άρχισε να λαμβάνει αποστάσεις από το πιθανολογούμενο αίτημα του κ. Τσίπρα προς τους πολιτικούς αρχηγούς να εξουσιοδοτηθεί με το δικαίωμα του βέτο για όλες τις αποφάσεις που απαιτούν ομοφωνία εντός Ε.Ε., έως ότου η Ευρώπη αναλάβει το βάρος που της αναλογεί από τη μεταναστευτική κρίση. Ο κ. Μητσοτάκης, και μάλιστα με «ακροατή» των επικεφαλής των Φιλελευθέρων στο Ευρωκοινοβούλιο, έσπευσε την Παρασκευή να προειδοποιήσει για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
«Το τελευταίο που χρειαζόμαστε είναι να αντικαταστήσουμε την έλλειψη εθνικής στρατηγικής διαχείρισης της κρίσης με έναν νέο εθνικό, ευρωπαϊκό τσαμπουκά. Θα μας οδηγήσει με μαθηματική βεβαιότητα σε περαιτέρω απομόνωση από την Ευρώπη» ανέφερε, αν και ουδείς αποκλείει ότι αυτή η άρνηση να δοθεί «λευκή επιταγή» στον πρωθυπουργό (σ.σ.: που, σύμφωνα με πληροφορίες, συμμερίζονται και οι υπόλοιποι πολιτικοί αρχηγοί) δεν θα επιχειρηθεί να αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τον επικοινωνιακό μηχανισμό της κυβέρνησης.
Την ίδια στιγμή που, υπό μία έννοια, η Ν.Δ. επιδιώκει να θέσει υπό την επιτροπεία των αρχηγών τον πρωθυπουργό, ο κ. Τσίπρας, προφανώς, διαθέτει ακόμη την πρωτοβουλία των κινήσεων. Με αυτό ως δεδομένο, στη Ν.Δ., που θα επιθυμούσε να έχει περιθώριο χρόνου ώστε να προχωρήσει ομαλά τη διαδικασία ανασυγκρότησης και εκπόνησης του νέου προγράμματος αλλά και, προφανώς, να αποφύγει τον κίνδυνο μιας εξαιρετικά πρόωρης ανάληψης κυβερνητικών ευθυνών, δεν αποκλείουν – κάποιοι τις προβλέπουν κιόλας– πρόωρες εκλογές.
Αυτές θα μπορούσαν να προκύψουν ως επιλογή διεξόδου για τον πρωθυπουργό απέναντι στα διογκούμενα προβλήματα. Η γαλάζια ανάλυση εντάσσει το οξύ κλίμα των τελευταίων ημερών (απέναντι στην Ευρώπη, στην αξιωματική αντιπολίτευση, στη διαπλοκή) από πλευράς κυβέρνησης στην αναγκαία προεργασία ώστε, ακόμη και σε ήττα, ο κ. Τσίπρας να διασφαλίσει μία κρίσιμη μάζα εκλογικού ακροατηρίου που θα του επιτρέψει να παραμείνει στο πολιτικό παίγνιο και, θεωρητικώς, κάποια στιγμή να επιστρέψει.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι προφανές ότι οι σχεδιασμοί της Ν.Δ. υποτάσσονται στην αβεβαιότητα της συγκυρίας. Στη Συγγρού αναγνωρίζουν ότι θέλουν μήνες για τη διαμόρφωση ενός πλήρους προγράμματος και για την ανασυγκρότηση του κόμματος, με ορόσημο το Συνέδριο του Απριλίου, πλην όμως αναγνωρίζουν ότι μπορεί ο χρόνος να κυλά ήδη αντίστροφα.
Μήνυμα ανανέωσης στελεχικού δυναμικού
Πρωτοβουλίες που θα αφορούν όχι μόνον τη μεγάλη εικόνα της εθνικής κρίσης αλλά και τον «μικρόκοσμο» της Ν.Δ. θα συνεχίσει να αναλαμβάνει η ηγετική ομάδα της Συγγρού, σε μία προσπάθεια προετοιμασίας εν όψει ενδεχόμενων κυβερνητικών ευθυνών, αλλά και συντήρησης ή αναζωπύρωσης της μετά την εκλογή του κ. Κυρ. Μητσοτάκη δυναμικής. Ενώ η συζήτηση για το ενδεχόμενο συνεργασίας της Ν.Δ. με στελέχη της Κεντροαριστεράς παραμένει ζωηρή (με αφορμή και την παρουσία του κ. Μητσοτάκη στο Συνέδριο του Ποταμιού αλλά και τη «συνάντηση εργασίας» με την επικεφαλής του Δικτύου Αννα Διαμαντοπούλου για το ασφαλιστικό), η γαλάζια ηγετική ομάδα επιδιώκει να στείλει μηνύματα ανανέωσης του στελεχιακού δυναμικού του κόμματος, αρχής γενομένης από τη συγγραφή του νέου κυβερνητικού προγράμματος. Με «όπλο» τα 698 βιογραφικά που συνελέγησαν μετά τη δημόσια πρόσκληση της Συγγρού (σ.σ. και θα αξιολογηθούν από ιδιωτικό φορέα μέσω συνεντεύξεων) αλλά και με σειρά στελεχών να αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης (Μιχ. Αργυρού, Γ. Γεραπετρίτης, Δημ. Καλαβρός, Νέλλη Κάτσου, Θεοδ. Πελαγίδης, Γ. Πρεβελάκης, Νίκη Τζαβέλλα, Χρ. Σκλαβούνης, Σπ. Βλαχόπουλος, Γ. Ιωάννου, Γ. Σαββαΐδης, Β. Κοντοζαμάνης), η Ν.Δ. επιδιώκει να στείλει μήνυμα ότι υπερβαίνει τις στενές κομματικές δομές του 42χρονου παρελθόντος, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει και ότι τα κομματικά στελέχη θα αποδεχθούν ήπια ενδεχόμενο παραγκωνισμό τους.