Αντιμέτωπη με μια «δίδυμη» διαπραγμάτευση, για το προσφυγικό και την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, θα βρίσκεται το επόμενο δίμηνο η Αθήνα, με την αυριανή ημέρα να είναι κομβικής σημασίας για τις περαιτέρω εξελίξεις, καθώς συνέρχονται με λίγες ώρες διαφορά η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την Τουρκία για το προσφυγικό και το Eurogroup.
Οι δύο διαπραγματεύσεις, παρότι ουδείς Ελληνας ή Ευρωπαίος αξιωματούχος το αποδέχεται δημοσίως, de facto διασυνδέονται: το Βερολίνο και η Κομισιόν αναγνωρίζουν τα βάρη που έχει επωμιστεί η χώρα στο προσφυγικό, αλλά και τη διάθεση συνεργασίας που έχει επιδείξει ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας στην πολιτική Μέρκελ στο προσφυγικό έναντι της Τουρκίας, παρά το γεγονός ότι η Αγκυρα αξιοποιεί την υπό σχεδιασμό νατοϊκή παρουσία στο Αιγαίο προκειμένου να καταγράψει πάγιες διεκδικήσεις της. Ως εκ τούτου, δημιουργείται το «υπέδαφος» αρχικά για την επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα την τρέχουσα εβδομάδα, ώστε να επανεκκινήσει η διαπραγμάτευση και, σε δεύτερο χρόνο, για ηπιότερους όρους στην πρώτη αξιολόγηση αναφορικά με το ασφαλιστικό.
Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, η απόφαση για την επιστροφή του κουαρτέτου, που ελήφθη στο «μυστικό δείπνο» των εκπροσώπων των δανειστών την περασμένη Τετάρτη και αναμένεται να επικυρωθεί στο αυριανό Eurogroup, πραγματοποιείται, εκ πρώτης όψεως τουλάχιστον, με όρους ΔΝΤ. Κατά τις ίδιες πηγές, οι εκπρόσωποι των δανειστών κατέληξαν σε ένα «κείμενο εργασίας» για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων που μεταξύ άλλων προβλέπει ως θέση τους:
• Τη δέσμευση της Αθήνας ότι δεν θα υλοποιήσει αποφάσεις του ΣτΕ με δημοσιονομικό κόστος ή θα τις αντικαταστήσει με ισοδύναμα μέτρα.
• Προώθηση των ρυθμίσεων για φορολόγηση αγροτών και ελεύθερων επαγγελματιών.
• Μονιμοποίηση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης.
• Λύση στο πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων.
• Μείωση και υφιστάμενων συντάξεων.
• Απόσυρση της πρότασης για αύξηση των εργοδοτικών εισφορών.
Η προσέγγιση των εκπροσώπων των δανειστών, σε πρώτη ανάγνωση, όπως προαναφέρθηκε, εμφανίζεται ανελαστική. Ομως, από τα τελευταία δύο σημεία της μπορεί να προκύψει ένας συμβιβασμός που θα ήταν πολιτικά ανεκτός από τον κ. Τσίπρα. Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση να αποδεχθεί περικοπές κύριων συντάξεων από ένα ύψος και επάνω και το κουαρτέτο να συναινέσει σε αύξηση των εισφορών, αλλά όχι στα επίπεδα που προβλέπει το σχέδιο Κατρούγκαλου. Αντιθέτως, μετά το δείπνο της Τετάρτης, στις Βρυξέλλες φαίνεται ότι έχουν υποχωρήσει άλλα σενάρια απεμπλοκής της διαπραγμάτευσης, όπως για παράδειγμα το ΔΝΤ να έχει στην παρούσα φάση ρόλο τεχνικού συμβούλου και να επανέλθει στο πρόγραμμα μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και την ψήφιση του ασφαλιστικού. Οπως λέγεται, η συγκεκριμένη λύση εξετάστηκε, αλλά απορρίφθηκε από το Βερολίνο, καθώς ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε πέτυχε την ψήφιση του τρίτου προγράμματος βοήθειας προς την Ελλάδα από τη γερμανική Βουλή με τη δέσμευση ότι η παρουσία του ΔΝΤ θα είναι συνεχής.
Πάντως, όπως αναγνωρίζουν κυβερνητικές πηγές, η διαφαινόμενη επιστροφή των θεσμών επ’ ουδενί ισοδυναμεί με την ταχεία ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης. Το πιθανότερο είναι να υπάρξει ένα δεκαπενθήμερο διαβουλεύσεων με επίκεντρο το ασφαλιστικό. Εν συνεχεία οι εκπρόσωποι των δανειστών θα αποχωρήσουν για το Πάσχα των ρωμαιοκαθολικών και θα επιστρέψουν στις αρχές Απριλίου, με στόχο, όπως ανέφερε την περασμένη Δευτέρα ο κ. Τσίπρας, η διαπραγμάτευση να ολοκληρωθεί περί τα τέλη του ίδιου μήνα.
Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση αναμένει πως θα υπάρξει ενεργότερη εμπλοκή υπέρ των ελληνικών θέσεων στο παρασκήνιο από την κ. Μέρκελ, που επί του παρόντος έχει μπροστά της τον σκόπελο των τοπικών εκλογών στη Γερμανία.
Παραχωρήσεις
Παράλληλα, όμως, η κυβέρνηση έχει μπροστά της μια δύσκολη διαπραγμάτευση και στο μέτωπο του προσφυγικού, αρχής γενομένης από την αυριανή Σύνοδο Κορυφής, καθώς επί της ουσίας βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πολιτική κλειστών συνόρων από την Αυστρία και τις χώρες του Βίσεγκραντ, αλλά και με την ανάγκη υλοποίησης νέων πολιτικών μέχρι τον Μάιο. Πάντως, ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται πλέον έτοιμος να προβεί σε σημαντικές παραχωρήσεις, έναντι των έως τώρα ιδεολογικών «σταθερών» του ΣΥΡΙΖΑ. Οπως προέκυψε από το προχθεσινό συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών, αποδέχεται πλέον τη λειτουργία κλειστών κέντρων φιλοξενίας, αλλά και τη δρομολόγηση των διαδικασιών επιστροφής των παράνομων μεταναστών.
Επίσης, παρότι το τελευταίο δεκαήμερο το Μέγαρο Μαξίμου εμφανίσθηκε να φλερτάρει με την ιδέα του βέτο, από την προσέγγιση που υιοθέτησε ο κ. Τσίπρας στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, μετά και τις τηλεφωνικές επαφές που είχε με Ευρωπαίους ηγέτες αλλά και τη συνάντηση με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντ. Τουσκ, το συγκεκριμένο «όπλο» μπαίνει «στο συρτάρι».