ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Με την Αθήνα να ποντάρει όσο ποτέ άλλοτε στα ανταλλάγματα που μπορεί να πάρει από τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, σε Βερολίνο και Βρυξέλλες φαίνονται διατεθειμένοι να κάνουν παραχωρήσεις στο ελληνικό πρόγραμμα, αλλά μέσα σε συγκεκριμένο και μάλλον αυστηρό πλαίσιο. Και όπως έχουμε συνηθίσει στη μέχρι τώρα διαπραγμάτευση της κυβέρνησης Τσίπρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι πολύ πιο θετική στην προσέγγισή της γιατί έχει μια πολύ πιο πολιτική προσέγγιση.
Για την Επιτροπή Γιούνκερ, προσφυγική κρίση, δημοψήφισμα για την παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ε.Ε., ελληνική διαπραγμάτευση και άνοδος εθνικιστικών και ευρωσκεπτικιστών κομμάτων στην Ε.Ε είναι όλοι παράγοντες που μπαίνουν λίγο-πολύ σε μία εξίσωση που κάθε κομμάτι επηρεάζει το άλλο. Ευρωπαίος αξιωματούχος εξηγούσε στην «Κ» ότι η Επιτροπή δεν θέλει σε καμία περίπτωση να φτάσει το καλοκαίρι και ενώ εξελίσσεται ο διάλογος για την παραμονή της Βρετανίας στην Ε.Ε, να υπάρχει μια καινούργια κρίση στην Ευρωζώνη, δηλαδή στην Ελλάδα.
Πιο ήπια
Για αυτό και η στάση που έχει κρατήσει είναι πολύ πιο ήπια, συμβιβαστική, αλλά και θετική, σε τέτοιο βαθμό, που Ευρωπαίος αξιωματούχος έλεγε ότι, στο Eurogroup και ανάμεσα στα κράτη-μέλη, η Κομισιόν, ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό την αξιοπιστία της. Από την άλλη, το Βερολίνο από την περασμένη εβδομάδα παρουσιαζόταν, μέσω δημοσιευμάτων, διατεθειμένο να κάνει παραχωρήσεις στο ελληνικό πρόγραμμα και να δείξει ελαστικότητα σε ό,τι αφορά τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού, εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης.
Σύμφωνα όμως με Γερμανό αξιωματούχο, η ελαστικότητα που μπορεί να δείξει το Βερολίνο εξετάζεται, υπό την προϋπόθεση να είναι «μέσα στο πλαίσιο του προγράμματος». Κάτι που είπε και ο εκπρόσωπος του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε την περασμένη Πέμπτη. «Είμαστε ανοιχτοί στις παραχωρήσεις, υπό την προϋπόθεση να “βγαίνουν” οι αριθμοί». Σύμφωνα με τον εκπρόσωπό του, «η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να αποφασίσει ευέλικτα ποιες μεταρρυθμίσεις θα υλοποιήσει προκειμένου να εφαρμόσει το μνημόνιο, πάντοτε πάνω στον άξονα όσων έχουν συμφωνηθεί», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Ομως, Γερμανός διπλωμάτης εξηγούσε στην «Κ» ότι αυτή την εποχή, λίγες ημέρες πριν από τις περιφερειακές εκλογές στη Γερμανία, οι οποίες διεξάγονται 13 Μαρτίου, οι διαρροές και οι δηλώσεις από το Βερολίνο πρέπει να ακούγονται πολύ προσεκτικά, καθώς έχουν σκοπό να ικανοποιήσουν διαφορετικά ακροατήρια, περισσότερο στο εσωτερικό της χώρας.
Παρόλο που το προσφυγικό είναι το νούμερο ένα θέμα που απασχολεί τη Γερμανία αυτή τη στιγμή και το Βερολίνο σίγουρα δεν θα ήθελε η Ελλάδα να διαχειρίζεται δύο κρίσεις, η διάθεση για μεγάλες παραχωρήσεις στην υλοποίηση του προγράμματος είναι μάλλον περιορισμένη. Ακόμη όμως και στην περίπτωση που ο κ. Σόιμπλε πειστεί για χαλάρωση της γερμανικής στάσης, το γεγονός ότι οποιαδήποτε αλλαγή θα έπρεπε να περάσει από το Κοινοβούλιο περιορίζει τις προσδοκίες για κάτι τέτοιο.
Η γερμανική πλευρά εμφανίζεται διατεθειμένη να βοηθήσει την Αθήνα, πάντα στο πλαίσιο των συμφωνηθέντων, όσο δεν θα χρειάζεται η ψήφος της Βουλής της. Και τα βασικά σημεία που μπορεί να έλυναν τον γόρδιο δεσμό είναι δύο:
Πρώτον, η μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων ή η επίτευξή τους σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απαιτεί έγκριση από το γερμανικό Κοινοβούλιο. Μια τέτοια ψηφοφορία Ευρωπαίος αξιωματούχος την περιγράφει ως «καταστροφική», εξηγώντας ότι οι εκτιμήσεις είναι πως δεν θα μπορούσαν να βρεθούν οι απαραίτητες ψήφοι, εξέλιξη που θα προκαλούσε σοβαρά προβλήματα στην κ. Μέρκελ.
Ο παράγων ΔΝΤ
Δεύτερο σημείο θα μπορούσε να είναι η καθυστέρηση χρονικά της συμφωνίας για νέο πρόγραμμα με το ΔΝΤ, κάτι που θα επέτρεπε να γίνει πολύ ευκολότερα η ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Σε μια τέτοια περίπτωση η χρηματοδότηση της Ελλάδας θα συνεχιζόταν μόνο από τον ESM. Γερμανικές κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι το σενάριο αυτό δεν μπορεί να προχωρήσει, αφού είναι πάγια η θέση για συνέχιση της παρουσίας του Ταμείου στο πρόγραμμα και σίγουρα μια τέτοια απόφαση θέλει και το «πράσινο φως» από το γερμανικό Κοινοβούλιο.
Συγχρόνως εξηγούσε ότι αν κάποιος κοιτάξει την αποχή στις ψήφους κάθε φορά που πρέπει να ψηφιστεί κάτι σχετικά με το ελληνικό πρόγραμμα, θα δει ότι αυξάνεται. Ισως η επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα, κάτι που ζητούσε επίμονα η ελληνική κυβέρνηση, να είναι μια πρώτη διευκόλυνση από την πλευρά των εταίρων, καθώς δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσο έχει βρεθεί μια κοινή θέση μεταξύ τους.
Η ελληνική κυβέρνηση εκτιμά ότι πρέπει να κλείσει την αξιολόγηση όσο το δυνατόν ταχύτερα για λόγους περισσότερο πολιτικούς, αλλά σίγουρα δεν πρέπει να αγνοεί και τον κίνδυνο έλλειψης ρευστότητας ο οποίος ελλοχεύει, καθώς πολύ καλά ενημερωμένοι Ελληνες αξιωματούχοι έλεγαν στην «Κ» ότι η ρευστότητα φτάνει μέχρι τον Απρίλιο και αυτό «με δυσκολίες».