Στην κονίστρα της υλοποίησης θα δοκιμασθεί και θα αξιολογηθεί, όπως και οι αντίστοιχες προηγούμενες, η συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας που επετεύχθη χθες στις Βρυξέλλες. Μία συμφωνία στην οποία η Αθήνα προσβλέπει για την άρση του αδιεξόδου που έχει δημιουργηθεί στη χώρα από τη συσσώρευση προσφύγων και μεταναστών και τον εγκλωβισμό τους εξαιτίας του αποκλεισμού των βορείων συνόρων. Βεβαίως, παρά την ικανοποίηση που ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας εξέφρασε για το γεγονός ότι επιτέλους υπάρχει συμφωνία, είναι σαφές ότι η επιτυχία της, σε μεγάλο βαθμό, εξαρτάται από τη βούληση της Αγκυρας να υλοποιήσει τα συμφωνηθέντα, αλλά και από τις διαθέσεις των κρατών-μελών της Ε.Ε. να αποδεχθούν κατανομή των βαρών και φιλοξενία προσφύγων. Για αρχή, οι 72.000 θέσεις που ανοίγουν για απευθείας επανεγκατάσταση από την Τουρκία είναι ένα θετικό βήμα, όπως το χαρακτήρισε ο κ. Τσίπρας στις δηλώσεις του, αλλά δείχνει πολύ μικρός αριθμός, εάν αναλογιστεί κανείς ότι αντιστοιχεί στον αριθμό των αφίξεων στα ελληνικά νησιά σε διάστημα ενός μηνός σε περιόδους αιχμής. Το θετικό είναι ότι, έστω και σε αυτή την κλίμακα, θα δοκιμαστεί πώς μπορεί να λειτουργήσει αυτή η διαδικασία.
Ο πρωθυπουργός άφησε να εννοηθεί ότι υπάρχουν σαφείς προϋποθέσεις, χωρίς τις οποίες η συμφωνία δεν θα λειτουργήσει: κατά πρώτον, το χτύπημα των δικτύων διακίνησης που δρουν ανενόχλητα στα τουρκικά παράλια, δεύτερον, η συναίνεση της Αγκυρας να αναπτυχθεί η επιχείρηση του ΝΑΤΟ για τον έλεγχο των παράνομων διελεύσεων και, τέλος, το αντικίνητρο που θα διαμορφωθεί για τους πρόσφυγες από το γεγονός ότι δεν θα είναι σε προτεραιότητα για επανεγκατάσταση εάν περάσουν στην Ελλάδα και επαναπροωθηθούν στην Τουρκία. Επιπλέον, ο κ. Τσίπρας άφησε έμμεσες αιχμές κατά της Αγκυρας, όσον αφορά τον έλεγχο των ροών, επιβεβαιώνοντας με την κριτική του ότι είναι η Τουρκία που ουσιαστικά κρατά το κλειδί και που ανάλογα με τις διαθέσεις της καθορίζει τις εξελίξεις. «Προϋπόθεση για τη σωστή λειτουργία της συμφωνίας είναι η άμεση έναρξη εφαρμογής με την αποστολή του προσωπικού που θα συνδράμει και η διατήρηση σε χαμηλό επίπεδο των ροών, όπως τις τελευταίες δύο ημέρες. Βέβαια, και στο παρελθόν έχουμε δει, κατά τη διάρκεια συνόδων, οι ροές να είναι πολύ μικρές και να αυξάνονται μετά», επισήμανε ο πρωθυπουργός.
Ενα άλλο δύσκολο σημείο αφορά τον μηχανισμό υποδοχής αιτήσεων ασύλου που θα πρέπει να εγκαταστήσει η Ελλάδα, καθώς πρόκειται για διαδικασία μεγάλης κλίμακας, πρωτόγνωρη. Ο κ. Τσίπρας είπε ότι άμεσα θα συνδράμουν την προσπάθεια αυτή 400 εμπειρογνώμονες ασύλου, 400 μεταφραστές και 1.500 άτομα προσωπικό ασφαλείας.
Με τη χθεσινή απόφαση επιβεβαιώνεται ότι το κλείσιμο της βαλκανικής οδού είναι οριστικό, ότι δεν πρόκειται να επιτραπεί να περάσουν μέσω της χερσαίας διαδρομής προς την Κεντρική και τη Βόρεια Ευρώπη άλλοι πρόσφυγες και μετανάστες. Ετσι, η απόφαση που οι συγκεντρωμένοι στην Ειδομένη περίμεναν για ενδεχόμενο άνοιγμα των συνόρων δεν ήρθε. Ο πρωθυπουργός, αποτυπώνοντας σε ένα βαθμό τις επικρίσεις που εκφράστηκαν στη διάρκεια της Συνόδου για την Ειδομένη, έσπευσε να τονίσει ότι η αντιμετώπιση της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί εκεί αποτελεί άμεση προτεραιότητα. Μάλιστα, επανέλαβε την έκκληση που έχει και στο παρελθόν απευθύνει προς όσους βρίσκονται στον αυτοσχέδιο καταυλισμό να τον εγκαταλείψουν και να μετακινηθούν στις οργανωμένες δομές φιλοξενίας. Μάλιστα, επικαλέσθηκε τους κινδύνους υγείας που απειλούν όσους παραμένουν εκεί.
Ο κ. Τσίπρας δήλωσε ότι θα συνεχισθεί η δημιουργία χώρων φιλοξενίας, καθώς φαίνεται ότι στην Αθήνα επικρατεί προβληματισμός για την ταχύτητα με την οποία θα τρέξει η διαδικασία μετεγκατάστασης από τη χώρα μας. Ο πρωθυπουργός, πέραν της κριτικής που άσκησε στα κράτη-μέλη που εμφανίζονται απρόθυμα να φιλοξενήσουν πρόσφυγες, είπε ότι η Ελλάδα επιμένει ότι αυτή η διαδικασία δεν θα πρέπει να γίνεται σε εθελοντική βάση, αλλά με αναλογική κατανομή, ενώ πρότεινε οι χώρες που επιμένουν στην άρνηση φιλοξενίας να υποχρεούνται σε οικονομική συνεισφορά.