Ηταν μια πολύ γνώριμη φυσιογνωμία στα οικονομικά επιτελεία των κυβερνήσεων της τελευταίας εξαετίας, όπως και στις διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, αλλά και πολλών εισηγμένων επιχειρήσεων.
Ηταν Πορτογάλος, portfolio manager σε μεγάλο ξένο οίκο και πιο συγκεκριμένα στην Baupost, και το χαρακτηριστικό του ήταν το πόσο πολύ πίστευε στο ελληνικό στοίχημα. «Εξ αυτού του λόγου έκοβε τις επιταγές χωρίς δεύτερη κουβέντα, αρκεί να τον έπειθες για την προοπτική του project», θυμάται Ελληνας τραπεζίτης. Πού βρίσκεται σήμερα; Είναι άνεργος. Για την ακρίβεια, έχει τεθεί παντελώς εκτός αγοράς, πληρώνοντας το γεγονός ότι η Ελλάδα «κόλλησε» στα μνημόνια και η Baupost έχασε εξ αυτού του λόγου πάρα πολλά λεφτά επιμένοντας να ποντάρει στο στοίχημά της.
«Αργά αλλά σταθερά, η χώρα σας μετατρέπεται σε Λίβανο», υποστηρίζει στέλεχος μεγάλου ξένου επενδυτικού οίκου, που –ακόμα– ασχολείται με την Ελλάδα. Και εξηγεί: «Τι εννοώ; Οτι μετατρέπεστε σε χώρα κρίσης. Πλέον, ακόμα και όταν η οικονομία θα εμφανίζει σημάδια ανάπτυξης, θα υπάρχει πάντα ο φόβος ότι από κάπου θα σκάσει μια κρίση. Και γι’ αυτό πολύ δύσκολα θα έρχεται κανείς να βάλει τα λεφτά του εδώ. Οπως στον Λίβανο…».
Σημειωτέον ότι κι αυτός ξέρει την ιστορία του Πορτογάλου. Βλέπετε, αυτά τα νέα μαθαίνονται γρήγορα, αφού ο κύκλος είναι κλειστός κι όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους, κυρίως από τις αίθουσες αναμονής στα αεροδρόμια, περιμένοντας το αεροπλάνο από το Λονδίνο για την Αθήνα και αντίστροφα.
Μάλιστα, ο ίδιος, κάνοντας μια σημαντική διευκρίνιση, υποστηρίζει ότι «δεν χάθηκε μόνο ένας manager, αυτός στον οποίο αναφέρεστε, αλλά μια ολόκληρη γενιά μεσαίων στελεχών σε funds και τράπεζες, που ασχολήθηκαν με την Ελλάδα, επένδυσαν στην Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια και είδαν τα πορτοφόλια τους και τα πορτοφόλια των πελατών τους να τινάζονται στον αέρα».
Σε ορισμένες περιπτώσεις δε, κλονίσθηκαν έως και υψηλόβαθμα στελέχη. Γιατί τα λεφτά που «έπεσαν» –για παράδειγμα, στις αλλεπάλληλες ανακεφαλαιοποιήσεις ελληνικών τραπεζών– ήταν πολλά. Τα περισσότερα από αυτά, σήμερα, έχουν χαθεί.
Στο περίμενε από τον Οκτώβριο
«Αρκεί να σου πω για παράδειγμα ότι σε όλους αυτούς είχαμε υποσχεθεί τον Σεπτέμβριο ότι η αξιολόγηση θα έχει ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο, έφτασε Απρίλιος και ακόμα περιμένουν», λέει έτερος συνομιλητής, καταθέτοντας την εμπειρία του από την απογοήτευση –ενίοτε και οργή– που λαμβάνει ως «επιστροφή», όταν σήμερα επιχειρεί να μιλήσει μαζί τους. Ο λόγος προφανής: τα λεφτά μπήκαν, οι αποτιμήσεις στο Χρηματιστήριο υποχώρησαν –κάποιες από αυτές γκρεμίστηκαν– και η αξιολόγηση ακόμα δεν λέει να τελειώσει. «Αντε τώρα να ζητήσεις ξανά, από όλους αυτούς, και πάλι λεφτά, για οποιονδήποτε λόγο», καταλήγει, κλείνοντας το τηλέφωνο.
Σε αυτή τη φάση, αυτό που γίνεται είναι μια προσπάθεια να «διαφημιστούν» οι όποιες θετικές ενδείξεις –έστω– αναφορικά με την πορεία και κυρίως τις… προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, για να διατηρούνται, όσο είναι δυνατόν, αυτά τα χαρτοφυλάκια «ζεστά». Για παράδειγμα, το γεγονός ότι τον Μάρτιο οι προσλήψεις, όπως ανεπισήμως προκύπτουν από την πλατφόρμα μέτρησης «Εργάνη», ήταν αυξητικές, συνιστά ένα καλό δείγμα, το οποίο θα διαφημιστεί αρκούντως όταν βγουν τα επίσημα στοιχεία. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που θα «τραβήξει» προς τα πάνω τον δείκτη απασχόλησης για όλο το πρώτο τρίμηνο.
Κάτι ανάλογο θα γίνει και στην περίπτωση που ο δείκτης ρευστότητας PMI αποδειχθεί θετικός σε κάποιον από τους υπό εξέταση μήνες (αν και οι πληροφορίες κάνουν λόγο για μια μεικτή εικόνα και οι επιχειρήσεις επιμένουν ότι αυτή η περίοδος είναι η χειρότερη των τελευταίων μηνών από πλευράς διαθέσιμων κεφαλαίων στα ταμεία τους).
Στην πραγματικότητα, πάντως, αυτό το οποίο γίνεται από όλους τους άμεσα ή έμμεσα εμπλεκομένους στο project «Ελλάδα» είναι να επενδύουν σε ακόμα μία καλή τουριστική χρονιά. Αν για οποιονδήποτε απευκταίο λόγο αυτός ο στόχος δεν επιτευχθεί, τότε κάθε άλλη συζήτηση θα είναι περιττή.