ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Τη στιγμή που στην Αθήνα κυκλοφορούν διάφορα σενάρια για το πώς θα εξελιχθεί η αξιολόγηση, στις Βρυξέλλες ανώτατος Ευρωπαίος αξιωματούχος έκανε σαφή τα επόμενα βήματα, αλλά και το πού βρισκόμαστε. Τα σημαντικότερα σημεία που έθιξε είναι: Πρώτον, η Αθήνα θα κληθεί να πάρει και προληπτικά μέτρα, τα οποία θα πρέπει να νομοθετήσει, αλλά όχι να εφαρμόσει. Η εφαρμογή τους θα κριθεί από το κατά πόσον θα επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί στην ελληνική οικονομία. Δεύτερον, το ασφαλιστικό νομοσχέδιο έτσι όπως έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση δεν είναι συμβατό με αυτό που αναμένουν οι θεσμοί. Τρίτον, για να γίνει εκταμίευση της δόσης, πρέπει να υπάρχει συμφωνία στα μέτρα, να νομοθετηθούν τα εφεδρικά μέτρα, ό,τι άλλο υπάρχει στην αξιολόγηση, αλλά και να ολοκληρωθεί η συζήτηση για το χρέος, η οποία θα πρέπει να πάρει και το «πράσινο φως» από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια. Τέταρτον, ελαχιστοποίησε τη σημασία της υπέρβασης πρωτογενούς πλεονάσματος, τη στιγμή που τα επίσημα αποτελέσματα της Eurostat αναμένονται να δημοσιοποιηθούν σήμερα.
Από τις δηλώσεις του συγκεκριμένου αξιωματούχου –που έχει πολύ καλή γνώση των προθέσεων των κρατών-μελών στο Eurogroup– αναδεικνύεται και η διαφορετική στάση που επικρατεί ανάμεσα στα κράτη-μέλη και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σε χθεσινή του συνέντευξη στο euro2day.gr, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε ότι η Κομισιόν δεν βλέπει την ανάγκη της επιβολής προληπτικών μέτρων, καθώς τα στοιχεία και οι προβλέψεις της Επιτροπής θα είναι σωστά και τα μέτρα δεν θα χρειαστούν. Παρ’ όλα αυτά, ο κ. Γιούνκερ λέει ότι, «προκειμένου να γεφυρωθούν οι διαφορές μεταξύ των θεσμών και να παρουσιαστεί στην ελληνική κυβέρνηση η επιλογή, θα την εξετάσουμε σοβαρά», δίνοντας το στίγμα ότι τα «έκτακτα μέτρα» είναι απλώς μία επιλογή που εξετάζεται και δεν βρίσκει την Κομισιόν σύμφωνη.
Αντίθετα, ο ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος τόνιζε όχι μόνο την ανάγκη για την ύπαρξη τέτοιων μέτρων, αλλά και την ανάγκη νομοθέτησής τους για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Το αίτημα για τη νομοθέτηση, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», προέρχεται από το ΔΝΤ, εξαιτίας της δυσπιστίας του προς τη σημερινή ελληνική κυβέρνηση, καθώς και προς τις προηγούμενες, σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Ο ίδιος αξιωματούχος άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο πως, αν υπάρξει σημαντική πρόοδος μέχρι την επόμενη εβδομάδα, μπορεί να υπάρξει έκτακτο Eurogroup λίγο πριν από το Πάσχα (M. Πέμπτη), αν και όπως είπε «δεν είναι τόσο πιθανό». Την ίδια στιγμή, ωστόσο, πηγές της Κομισιόν παρουσιάζονταν στην «Κ» σχεδόν σίγουρες για το έκτακτο Eurogroup, καθώς η εκτίμησή τους ήταν ότι μπορεί να υπάρξει προσχέδιο συμφωνίας ακόμα και μέσα στο Σαββατοκύριακο. Οσον αφορά την εκταμίευση της δόσης, αυτό που ξεκαθάρισε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος είναι πως, για να φτάσουν χρήματα στα ελληνικά ταμεία, πρέπει πρώτα να υπάρχει συμφωνία στα μέτρα, να νομοθετηθούν τα προληπτικά μέτρα και ό,τι άλλο υπάρχει στην αξιολόγηση («κόκκινα» δάνεια, Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων κ.λπ.), αλλά και να έχει ολοκληρωθεί η συζήτηση για το χρέος, που θα πρέπει να πάρει και το «πράσινο φως» από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια. Χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η συζήτηση για το χρέος, το ΔΝΤ δεν θα μπορεί να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα, με αποτέλεσμα μια σειρά από κράτη-μέλη να μην μπορούν να εγκρίνουν την εκταμίευση από τα κοινοβούλιά τους.
Το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί ανάμεσα στην επίτευξη συμφωνίας και στην εκταμίευση είναι τέσσερις εβδομάδες, όπως είπε ο ίδιος. Η συμφωνία στο χρέος αναμένεται να είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς υπάρχουν «τεράστιες διαφορές», όπως λέει, ανάμεσα στους θεσμούς και ατα κράτη-μέλη. Επίσης, η συμφωνία θα είναι για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. «Υπάρχουν άνθρωποι που κοιτάζουν τις προβλέψεις για τα επόμενα 10 χρόνια και λένε ότι το χρέος είναι βιώσιμο», αναφέρει. Υπέρμαχος μιας συμφωνίας στο χρέος εμφανίζεται στη συνέντευξη του ο κ. Γιούνκερ, που τονίζει «ότι θα πρέπει να εμμείνουμε σε αυτά που αποφασίσαμε το 2012 και αυτά τα μέτρα που σχετίζονται με το χρέος θα πρέπει να συζητηθούν όσο το δυνατόν συντομότερα». Ξεκαθάρισε δε ότι ακόμη υπάρχει πολιτική ανάγκη να γίνει αυτό, έστω κι αν βραχυπρόθεσμα το χρέος είναι βιώσιμο, όπως υποστηρίζει ο κ. Σόιμπλε.
Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος υποστήριξε επίσης ότι τα στοιχεία για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015 δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αξιόπιστο στοιχείο για την πορεία των δημοσιονομικών σε βάθος χρόνου. Τα στοιχεία αυτά έχουν σημασία «μόνο αν τα συγκρίνεις με το επόμενο έτος, το 2016, και όχι αν τα βλέπεις σε βάθος τριετίας, δηλαδή μέχρι το 2018, όπως τα εξετάζουν οι θεσμοί», είπε. Σε ερώτηση κατά πόσο θα μπορούσε να εκταμιευθεί ένα ποσό χωρίς να υπάρχει ολική συμφωνία και χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ, με αντάλλαγμα κάποιες μεταρρυθμίσεις από την πλευρά της Αθήνας, ο αξιωματούχος απάντησε ότι «αυτά είναι ανοησίες».