ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Με τη σαφή και κατηγορηματική απαίτηση να βρει και να νομοθετήσει «επιπλέον μέτρα» 2% του ΑΕΠ ως δικλίδα ασφαλείας, επέστρεψε από το Eurogroup του Αμστερνταμ ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος. Τα «έκτακτα» αυτά μέτρα αντιστοιχούν σε περίπου 3,6 δισ. και προστίθενται στα 5,4 δισ. που η ελληνική πλευρά έχει ήδη συμφωνήσει.
Τα μέτρα αυτά εκτός του ότι πρέπει να είναι αξιόπιστα, πρέπει να νομοθετηθούν από την αρχή, αλλά και να αυτοματοποιηθούν, δηλαδή να τίθενται σε εφαρμογή με αυτόματο τρόπο. «Αν έχουμε το πακέτο των “επιπλέον μέτρων”, αλλά και τον μηχανισμό που θα υποστηρίζει τη λειτουργία τους, τότε μπορούμε να έχουμε έκτακτο Eurogroup την επόμενη Πέμπτη», είπε ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ μετά τη λήξη της συνεδρίασης. Συγχρόνως δήλωσε ότι «υπάρχει σημαντική πρόοδος σε μια σειρά από ανοιχτά θέματα» και ότι θα υπάρχει σύντομα συμφωνία και στο ασφαλιστικό, στον φόρο εισοδήματος, στα «κόκκινα» δάνεια, αλλά και στο ταμείο αποκρατικοποιήσεων.
Από την πλευρά του, ο Ελληνας υπουργός τόνισε ότι σύμφωνα με το ελληνικό σύνταγμα δεν μπορεί να υπάρξει νομοθέτηση «επιπλέον μέτρων», όμως πρόσθεσε ότι η ελληνική πλευρά είναι σοβαρά διατεθειμένη να βρει μια λύση που θα είναι αξιόπιστη για τους δανειστές, τους επενδυτές αλλά και τον ελληνικό λαό. «Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ είναι γεμάτη ιδέες», πρόσθεσε, θέλοντας να αποφύγει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να λυθεί το νομικό αυτό κόλλημα.
Φόρμουλα
Η απόφαση για τα «επιπλέον μέτρα», που είχε συζητηθεί πρώτη φορά ανάμεσα στους πρωταγωνιστές της ευρωπαϊκής οικονομίας κατά τη διάρκεια της Εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον, ήταν η φόρμουλα που βρέθηκε για να γεφυρωθεί το χάσμα των προβλέψεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει πως τα μέτρα που έχει συμφωνήσει με την Ελλάδα θα φέρουν το αναμενόμενο αποτέλεσμα του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5%, ενώ το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι θα οδηγήσουν σε πρωτογενές πλεόνασμα κατά μόλις 1,5% του ΑΕΠ. Ετσι η λύση σε αυτό το αδιέξοδο ήταν η συμφωνία για νομοθέτηση επιπλέον 2% του ΑΕΠ μέτρων, που θα καλύψουν το χάσμα των προβλέψεων και θα ενεργοποιηθούν μόνο σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν πετύχει τους στόχους της.
Τη λύση αυτή επικρότησε την Παρασκευή επισήμως και το Eurogroup παρουσία του κ. Τσακαλώτου.
Μόλις υπάρξει συμφωνία σε μέτρα 5% του ΑΕΠ (3% από την πρώτη συμφωνία και 2% από τα επιπλέον μέτρα ύψους περίπου 9 δισ.), τότε θα ξεκινήσει και η συζήτηση για το χρέος. Ο κ. Ντάισελμπλουμ ξεκαθάρισε για άλλη μία φορά ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει ονομαστικό «κούρεμα» του χρέους, αλλά μία αναδιάρθρωσή του, εξετάζοντας τρόπους μέσω της επιμήκυνσης κ.λπ.
Οι διάλογοι
Σύμφωνα με δύο Ευρωπαίους αξιωματούχους, στη διάρκεια της συνεδρίασης το θέμα των «επιπλέον μέτρων» υποστηρίχθηκε θερμά από την πλειονότητα των κρατών-μελών και όχι μόνον από το «σκληρό μπλοκ» των κρατών-μελών όπως Γερμανία, Φινλανδία, Σλοβακία κ.ά. Στη συνεδρίαση της Παρασκευής, υπέρ της νομοθέτησης εκ των προτέρων «επιπλέον μέτρων» τάχθηκαν και το Βέλγιο, η Αυστρία αλλά και η Ιταλία.
Συγκεκριμένα, ο κ. Τσακαλώτος στην τοποθέτησή του είπε ότι η νομοθέτηση μέτρων που θα έχουν ισχύ στο μέλλον είναι αντισυνταγματική και ότι θα προκύψει νομικό πρόβλημα, αλλά ίσως και πολιτικό, καθώς θα είναι δύσκολο να πάρει το πράσινο φως μια τέτοια πρωτοβουλία από το ελληνικό Κοινοβούλιο. Ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Παντοάν απάντησε πως και η Ιταλία έχει χρειαστεί να λάβει τέτοιας φύσης μέτρα στο παρελθόν και ότι έχει βρει τη λύση βάζοντάς τα στον προϋπολογισμό της ως «δημοσιονομικό μαξιλάρι» που ενεργοποιείται αυτόματα.
Κατά τη διάρκεια του Εurogroup, σύμφωνα με τους παραπάνω αξιωματούχους, η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ τόνισε ότι παρόλο που το Ταμείο μπορεί να πέσει έξω στις προβλέψεις και να μη χρειαστούν τελικά τα «επιπλέον μέτρα», παρ’ όλα αυτά τα χρειάζεται για να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα. Οσον αφορά το θέμα της ελάφρυνσης του χρέους, η επικεφαλής του ΔΝΤ επισήμανε ότι «χρειαζόμαστε δυνατά, αξιόπιστα μέτρα από τη μία και μέτρα για τη μείωση του χρέους από την άλλη, γι’ αυτό πρέπει να γίνει πρώτα η ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους και να δούμε τι χρειάζεται».
Η ταύτιση
Στην ίδια γραμμή περιέργως κινήθηκε και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, ο οποίος αντιτίθεται σε οποιαδήποτε ελάφρυνση του χρέους. Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, η τοποθέτηση του κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κατά τη διάρκεια του Eurogroup ήταν ότι η ελάφρυνση του χρέους θα συζητηθεί μόνον αν χρειάζεται και αυτό θα αποφασιστεί μετά την ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους και αφού ληφθούν τα δημοσιονομικά μέτρα. Η κ. Λαγκάρντ έθιξε και το θέμα των στατιστικών στοιχείων που ήρθαν στη δημοσιότητα την περασμένη Πέμπτη. Σύμφωνα με τη Εurostat, η Ελλάδα κατάφερε 0,7% πρωτογενές πλεόνασμα, «έναν αριθμό πολύ πιο θετικό από αυτό που αναμέναμε όλοι μας», όπως είπε χαρακτηριστικά. Συγχρόνως τόνισε ότι τα νούμερα αυτά θα μπουν κάτω από το μικροσκόπιο, καθώς δεν μπορούν να υπάρξουν αναθεωρήσεις των αριθμών, όπως έχει γίνει στο παρελθόν. Ακόμη και να βγουν αληθινά τα θετικά αυτά νούμερα, η Ελλάδα έτσι και αλλιώς θα πρέπει να λάβει τα «έκτακτα μέτρα», απλώς δεν θα τα εφαρμόσει.
Το καμπανάκι
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης, Κλάους Ρέγκλινγκ, από την πλευρά του, χτύπησε το καμπανάκι όσον αφορά τη ρευστότητα της χώρας, καθώς, όπως είπε, «εύχομαι να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις άμεσα, διότι η ρευστότητα είναι πολύ περιορισμένη». Ο κ. Ρέγκλινγκ υπενθύμισε πως έχουν περάσει 4 μήνες από την τελευταία εκταμίευση, ότι υπάρχουν πληρωμές το επόμενο διάστημα και ότι αν το ελληνικό κράτος ξαναρχίσει να μην εξοφλεί τις υποχρεώσεις του, αυτό θα «ήταν καταστροφικό για την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα».