Το «πράσινο φως» για μια δόση όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και έναν οδικό χάρτη για την ελάφρυνση του χρέους όσο το δυνατόν σαφέστερο επιδιώκει η ελληνική πλευρά από την αυριανή συνεδρίαση του Euroworking Group (EWG), που θα προετοιμάσει τις αποφάσεις του Eurogroup της 24ης Μαΐου.
Ωστόσο, ακόμη κι αν σήμερα, όπως αναμένεται, το πολυνομοσχέδιο ψηφιστεί από τη Βουλή, ο Ελληνας εκπρόσωπος στο EWG Γιώργος Χουλιαράκης θα έχει λόγους να αγωνιά τη Δευτέρα το απόγευμα τόσο για το θέμα της δόσης, όσο και για το θέμα του χρέους.
Το EWG θα πρέπει να πιστοποιήσει ότι ύστερα και από το πολυνομοσχέδιο η Αθήνα έχει εκπληρώσει τα προαπαιτούμενα για την καταβολή της δόσης. Ομως υπάρχουν ακόμη κάποια «γκρίζα» σημεία, τα οποία θα επέτρεπαν σε κάποια κράτη-μέλη να εγείρουν ενστάσεις:
1. «Κόφτης»: Η κυβέρνηση προχώρησε στην κατάθεση τροπολογίας, με την οποία νομοθετείται ο αυτόματος μηχανισμός διόρθωσης πιθανών μελλοντικών αποκλίσεων από τους δημοσιονομικούς στόχους. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, η συγκεκριμένη διάταξη δεν έχει την έγκριση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Επίσης, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δεν απάντησαν ποτέ αν συμφωνούν ή όχι όταν η ελληνική πλευρά τούς έστειλε την τελική διάταξη. Αυτή την απουσία αντίδρασης, η Αθήνα την ερμήνευσε ως σιωπηρή έγκριση και προχώρησε στην κατάθεσή της στη Βουλή.
Η τροπολογία για τον «κόφτη» προβλέπει ότι αν διαπιστώνεται απόκλιση από τους δημοσιονομικούς στόχους, σε πρώτη φάση ο υπουργός Οικονομικών θα προσδιορίζει τα μέτρα διόρθωσής της. Σύμφωνα με πληροφορίες, το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι τα μέτρα αυτά δεν είναι σαφή και δεν υπάρχει εμπιστοσύνη ότι ο εκάστοτε Ελληνας υπουργός θα λάβει αποφάσεις για παρεμβάσεις που θα καλύπτουν τα «κενά».
Σε δεύτερη φάση, αν έως τις 31 Μαΐου δεν υπάρχει προεδρικό διάταγμα εφαρμογής των μέτρων που θα αποφασίζει ο υπουργός, θα ενεργοποιείται αυτόματα ο μηχανισμός περικοπών και θα επιβάλλει οριζόντιες μειώσεις σε όλες τις δαπάνες του κράτους (πλην αυτών που εξαιρούνται, βάσει της διάταξης). Το ΔΝΤ θεωρεί ότι είναι λάθος να αντιμετωπίζονται όλες οι κρατικές δαπάνες με τον ίδιο τρόπο. Αντίθετα, θα έπρεπε να καταγράφονται οι δαπάνες που θα περικόπτονται κατά προτεραιότητα.
Τρίτο σημείο κριτικής του ΔΝΤ είναι οι περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Οπως αναφέρουν στελέχη των δανειστών, ο μηχανισμός από μόνος του δεν μπορεί να «αγγίξει» τους μισθούς και τις συντάξεις, χωρίς αλλαγή στους νόμους της εισοδηματικής πολιτικής και του ασφαλιστικού. Συνεπώς, η απαίτηση των θεσμών δεν ικανοποιείται από την τροπολογία για τον μηχανισμό. Η κυβέρνηση φοβάται ότι εάν οι Ευρωπαίοι θελήσουν να «μαλακώσουν» το ΔΝΤ, τότε αυτό που εξελήφθη ως σιωπηρή έγκριση μπορεί να μετατραπεί σε ηχηρή απόρριψη και να ζητήσουν αλλαγές στον «κόφτη», ο οποίος, εν τω μεταξύ, θα έχει ψηφιστεί.
2. «Κόκκινα» δάνεια: Στις ρυθμίσεις που αναμένεται να ψηφιστούν σήμερα για την πώληση των «κόκκινων» δανείων έχουν εξαιρεθεί τα δάνεια με εγγύηση του Δημοσίου. Η αναφορά αυτή προβληματίζει το οικονομικό επιτελείο. Η στάση τόσο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) όσο και του ΔΝΤ για το θέμα της απελευθέρωσης της πώλησης των «κόκκινων» δανείων ήταν αρκετά σαφής κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων και αφορούσε στην απελευθέρωση της πώλησης όλων των δανείων. Σε αυτό το πλαίσιο δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο οι εκπρόσωποι κρατών-μελών να θέσουν και αυτό το θέμα στο EWG.
3. Αλλες τροποποιήσεις: Οι αλλαγές που θα υπάρξουν στο πολυνομοσχέδιο, μέσω της προώθησης τροπολογιών, είναι ένα ακόμα θέμα που προβληματίζει το οικονομικό επιτελείο. Για παράδειγμα, οι αλλαγές που αναμένεται να φέρει το υπουργείο Εργασίας για το ΕΚΑΣ –μετά τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας για το θέμα– ενδεχομένως να προκαλέσουν ενστάσεις.
Σε ό,τι αφορά το θέμα του χρέους, η κυβέρνηση φοβάται δύο πράγματα. Από τη μια να υπάρξει απόλυτο αδιέξοδο στις συζητήσεις μεταξύ της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ, με αποτέλεσμα τυχόν επιπλοκές και στην έγκριση της καταβολής της δόσης από κάποια κοινοβούλια. Είναι γνωστό ότι οι κυβερνήσεις σε Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία και Αυστρία έχουν δεσμευτεί για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα και μία εικόνα πλήρους εμπλοκής ενδέχεται να μην τους επιτρέψει να στηρίξουν στα κοινοβούλιά τους την έγκριση της εκταμίευσης της δόσης προς την Ελλάδα.
Από την άλλη φοβάται το ενδεχόμενο ο οδικός χάρτης να είναι τόσο αόριστος, που να μην μπορεί να τον αξιοποιήσει πολιτικά. Η κυβέρνηση έχει αναδείξει ως αντίβαρο στα σκληρά μέτρα που υιοθετεί την ελάφρυνση του χρέους και μία απλή και αόριστη δήλωση από το Eurogroup θα την αφήσει εκτεθειμένη στην εσωτερική πολιτική σκηνή. Γι’ αυτό και η Αθήνα δεν παίρνει θέση στην κόντρα Ευρωζώνης – ΔΝΤ για το χρέος και προσδοκά ότι το Ταμείο θα «κερδίσει» για λογαριασμό της όσα περισσότερα μπορεί.