Ενώ η κυβέρνηση πανηγυρίζει τη συμφωνία του Eurogroup ως το τέλος της κρίσης και οι βουλευτές της συμπολίτευσης βλέπουν εφιάλτες ενεργοποίησης του «κόφτη» δαπανών τον Απρίλιο του 2017, ο επίτροπος Μοσκοβισί «υποσχόταν» πολλά ξενύχτια και Eurogroup. Οχι τυχαία, αφού η συμφωνία έχει «ουρές» – εκκρεμή ζητήματα που ξεκινούν από απλές αλλαγές διατυπώσεων στα ψηφισθέντα προαπαιτούμενα και φτάνουν μέχρι τη συμμετοχή ή μη του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, που θα κριθεί προς το τέλος του έτους. Συγκεκριμένα:
1. Ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης: Για να γίνει η εκταμίευση της πρώτης υποδόσης που επί της αρχής εγκρίθηκε από το Eurogroup, θα πρέπει η Αθήνα να προχωρήσει σε διάφορες τροποποιήσεις των νόμων που ψηφίστηκαν το προηγούμενο διάστημα. Σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος είναι μέχρι την Τετάρτη να έχουν υιοθετηθεί οι αλλαγές, ώστε έως το τελευταίο 10ήμερο του Ιουνίου να έχει εκταμιευθεί το ποσό των 7,5 δισ. ευρώ.
Στις αλλαγές που πρέπει να προωθηθούν περιλαμβάνονται η πώληση των «κόκκινων» δανείων που έχουν την εγγύηση του Δημοσίου, το μνημόνιο μεταξύ Δημοσίου και αναδόχου για το Ελληνικό, η νομική κάλυψη των στελεχών του ΤΑΙΠΕΔ, αλλά και αλλαγές στον ασφαλιστικό νόμο και σε διατάξεις για την ενέργεια.
Συνολικά, η τρόικα ζήτησε περί τις 15 αλλαγές, προκαλώντας εκνευρισμό στην κυβέρνηση. Σε κάθε περίπτωση, αυτές τις ημέρες γίνονται διαρκώς διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών, ώστε να οριστικοποιηθούν οι αλλαγές, να λάβουν μορφή νομοθετήματος και να προωθηθούν στη Βουλή. Επόμενο βήμα είναι η σύνταξη της έκθεσης προόδου από την τρόικα (compliance report) που θα επιτρέψει την έγκριση της δόσης από τα εθνικά κοινοβούλια της Ευρωζώνης, ώστε στη συνέχεια ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) να προχωρήσει στην εκταμίευση.
2. Εφαρμογή των προαπαιτούμενων μέτρων για την παροχή της δεύτερης υποδόσης ύψους 2,8 δισ. ευρώ: Στην απόφαση του Eurogroup έχει περιληφθεί ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να υλοποιήσει νέες δράσεις σε τέσσερις τομείς για να λάβει τα 2,8 δισ. ευρώ. Πρόκειται για μέτρα που αφορούν το νέο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων, το καθεστώς διακυβέρνησης των τραπεζών, τη νέα ανεξάρτητη αρχή εσόδων και την ενέργεια.
Ούτε στο ανακοινωθέν του Eurogroup ούτε στην κυβέρνηση γνωρίζουν αυτή τη στιγμή τι ακριβώς μέτρα περιλαμβάνει αυτό το πακέτο. Είναι, όμως, ξεκάθαρο ότι μέσα στο καλοκαίρι και έως τον Σεπτέμβριο θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί για να αποδεσμευτούν τα υπόλοιπα κεφάλαια της δόσης.
Η εξειδίκευση των μέτρων αυτών θα βασιστεί στις προβλέψεις του μνημονίου και θα γίνει αφού πρώτα κλείσουν τα ανοιχτά μέτωπα για την πρώτη υποδόση.
3. Ρύθμιση χρέους και συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα: Οι χώρες της Ευρωζώνης αποδέχθηκαν ότι το Ταμείο θα συμμετάσχει μόνον αν η δική του έκθεση βιωσιμότητας (DSA) για το ελληνικό χρέος δείχνει ότι τα μέτρα που θα προωθήσει η Ευρώπη διασφαλίζουν τη μακροχρόνια εξυπηρέτησή του.
Το χρέος και η εφαρμογή του προγράμματος
Το ΔΝΤ αποδέχθηκε σε αυτή τη φάση να μην προσδιορισθούν επακριβώς τα μέτρα που θα εφαρμοστούν και υποχώρησε κυρίως από την απαίτησή του να ληφθούν εμπροσθοβαρώς. Στο πλαίσιο αυτό, στο οικονομικό επιτελείο ελπίζουν ότι στο τελευταίο τρίμηνο του έτους θα υπάρχει μια σαφής πλατφόρμα των μέτρων που θα εφαρμοστούν για την ελάφρυνση του χρέους, ενώ εκτιμούν πως η Ευρωζώνη θα εφαρμόσει πλήρως όλα τα βραχυπρόθεσμα μέτρα διαχείρισης του χρέους, ώστε να ομαλοποιήσει το προφίλ των μελλοντικών αποπληρωμών του χρέους, σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν πιο «σκληρά» μέτρα τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, η εφαρμογή των όποιων μέτρων τελικά αποφασιστούν θα έχει μια πολύ ισχυρή προϋπόθεση. Η Ελλάδα να εφαρμόζει πιστά το πρόγραμμα. Και στο σημείο αυτό είναι που πολλοί στην κυβέρνηση φοβούνται ότι ο δεύτερος έλεγχος του προγράμματος (αναμένεται να ξεκινήσει Οκτώβριο) ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για να μην υλοποιηθούν τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους.