Με ολική επαναφορά του αιτήματος για «Αλλαγή», με το οποίο ο Ανδρέας Παπανδρέου κυριάρχησε στα τέλη της δεκαετίας του 1970 στο πολιτικό σκηνικό της μεταπολίτευσης, ο κ. Αλέξης Τσίπρας προσδοκά να αφήσει πίσω του τη μεταπολίτευση και να δρομολογήσει το πέρασμα στη νέα μεταπολίτευση. «Να γίνουμε, εμείς οι Ελληνες πολίτες, η Αλλαγή που επιθυμούμε», δήλωσε ο κ. Τσίπρας από τον προαύλιο χώρο της Βουλής χθες, μη αφήνοντας καμιά αμφιβολία ως προς το ποιος αποτελεί το πολιτικό του πρότυπο. Πριν, ωστόσο, η κυβερνητική πρόταση λάβει την τελική μορφή της, ο κ. Τσίπρας υποχρεώθηκε σε αναδίπλωση όσον αφορά το ζήτημα της απευθείας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από το λαό. Αντιμέτωπος με ισχυρές ενστάσεις μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνο από την κίνηση των «53+», ο πρωθυπουργός εισάγει την εκλογή από τη βάση μόνο σε περίπτωση αδυναμίας εκλογής ΠτΔ από τη Βουλή.
Πέντε άξονες
Οι προτάσεις που παρουσίασε ο κ. Τσίπρας διακρίνονται σε πέντε άξονες και αφορούν σειρά παρεμβάσεων, οι οποίες λίγο έως πολύ είχαν συζητηθεί το τελευταίο διάστημα. Νέο στοιχείο, εκτός από την υπαναχώρηση στην εκλογή Προέδρου από τη βάση, αποτελεί η πρόβλεψη ο εκάστοτε πρωθυπουργός –με εξαίρεση τους υπηρεσιακούς– να είναι απαραιτήτως εκλεγμένος βουλευτής. Κατά τα λοιπά, οι προτάσεις, μεταξύ άλλων, προβλέπουν: τη συνταγματική κατοχύρωση της απλής αναλογικής, την οποία ουσιαστικά είχε προαναγγείλει, τη «λελογισμένη» διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας, την ενίσχυση των διαδικασιών άμεσης δημοκρατίας με καθιέρωση μηχανισμού πρόκλησης δημοψηφισμάτων από τους πολίτες, παρεμβάσεις στη βουλευτική ασυλία και στη διάταξη περί ευθύνης υπουργών, στη διάρκεια θητείας των βουλευτών, αλλαγές στο καθεστώς που διέπει τις σχέσεις κράτους – Εκκλησίας, συνταγματική κατοχύρωση του δημοσίου ελέγχου σε νερό και ηλεκτρική ενέργεια, καθώς και των συλλογικών συμβάσεων. Οι προτάσεις επιβεβαιώνουν, επίσης, την «αλλεργία» της κυβέρνησης προς τις ανεξάρτητες αρχές, για τις οποίες προτείνεται να μην απαιτείται διευρυμένη πλειοψηφία συγκρότησής τους.
Ο κ. Τσίπρας παρουσίασε αυτή την κυβερνητική πρωτοβουλία και το «πέρασμα στη νέα μεταπολίτευση» περίπου ως την απάντηση σε όλα όσα βιώνει η χώρα, καθώς «η οικονομική κρίση ήταν το αποτέλεσμα της ήττας της μεταπολίτευσης», «η απάντηση στα σημερινά προβλήματα, στις νέες προκλήσεις και στη νέα πολιτική πραγματικότητα, που διαμορφώθηκε την τελευταία εξαετία, δεν μπορεί παρά να είναι το πέρασμα σε μια νέα μεταπολίτευση», ενώ «το ζητούμενο για παραγωγική ανασυγκρότηση προϋποθέτει την πολιτική ανασυγκρότηση της χώρας». Και κάλεσε τον λαό να συμμετάσχει στη διαδικασία που εγκαινιάσθηκε χθες, προκειμένου από τον διάλογο να προκύψει το νέο Σύνταγμα «που θα οδηγήσει σε μια νέα Ελλάδα, την Ελλάδα του 2021».
Η διαδικασία, μέσω της οποίας θα γίνει ο δημόσιος διάλογος και την οποία περιέγραψε χθες ο πρωθυπουργός, έχει ως εξής: τον Σεπτέμβριο θα ανακοινωθεί η σύνθεση μιας οργανωτικής επιτροπής που θα αναλάβει να «τρέξει» την όλη διαδικασία. Σε πρώτη φάση θα οργανωθούν συζητήσεις για την αναθεώρηση σε όλους τους δήμους της χώρας με τη συμμετοχή επιστημονικών και κοινωνικών φορέων, κινήσεων πολιτών και μεμονωμένων ατόμων. Στη δεύτερη φάση θα διοργανωθούν 13 συνελεύσεις σε κάθε περιφέρεια της χώρας, ενώ, παράλληλα, θα γίνονται εκδηλώσεις θεματικής διαβούλευσης. Απόψεις και προτάσεις θα μπορούν να αποτυπώνονται σε ειδική ιστοσελίδα που θα δημιουργηθεί για τη διεύρυνση του διαλόγου. Μετά το πέρας αυτής της δημόσιας διαβούλευσης, την άνοιξη του 2017, η οργανωτική επιτροπή θα κωδικοποιήσει τα αποτελέσματα και θα παραδώσει την έκθεσή της σε όλα τα πολιτικά κόμματα, προκειμένου να εκκινήσει η κοινοβουλευτική διαδικασία.
Και όσον αφορά τη συζήτηση σε πολιτικό επίπεδο, ο κ. Αλέξης Τσίπρας φρόντισε να διευκρινίσει ότι θα αναζητήσει μεν συναινέσεις, αλλά δεν θα φοβηθεί τις συγκρούσεις, τις οποίες προεξόφλησε. Να σημειωθεί ότι, από τους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης, μόνον ο κ. Βασίλης Λεβέντης παρακολούθησε την εκδήλωση.