Αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, επικαιροποίηση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, «κόκκινα» δάνεια και στο βάθος «κρίση Γεωργίου» είναι τα μεγαλύτερα «αγκάθια» που θα απασχολήσουν τις διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με την τρόικα από τον Σεπτέμβριο. Οπως παραδέχονται στελέχη εντός και εκτός συνόρων, αυτή τη στιγμή δεν γίνεται κάποια σοβαρή συζήτηση μεταξύ των δύο πλευρών, αλλά αυτό δεν σημαίνει, σε καμία περίπτωση, ότι έχουν εξαφανιστεί και τα προβλήματα.
Στο οικονομικό επιτελείο θεωρούν ότι δεν θα υπάρξει μεγάλη εμπλοκή σε ό,τι αφορά την υλοποίηση των προαπαιτούμενων μέτρων για την εκταμίευση της υποδόσης των 2,8 δισ. ευρώ και την οριστική ολοκλήρωση του πρώτου ελέγχου του προγράμματος. Αν και έχουν απομείνει λίγες ημέρες (και οι περισσότερες αποτελούν περίοδο διακοπών για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές), στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι μέσα στον Σεπτέμβριο θα έχουν φέρει εις πέρας το έργο της υλοποίησης των 15 προαπαιτούμενων δράσεων.
Τα προβλήματα που έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους αφορούν τα ζητήματα της δεύτερης αξιολόγησης, αλλά και την είδηση της τελευταίας εβδομάδας για την εκ νέου παραπομπή του τέως επικεφαλής της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) Ανδρ. Γεωργίου στο Συμβούλιο Εφετείου Αθηνών για τη γνωστή υπόθεση περί ψευδούς βεβαίωσης των στοιχείων του ελλείμματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτή τη στιγμή τα μέτωπα που αναμένεται να ανοίξουν από τον Σεπτέμβριο είναι:
1. Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα: Η μεγάλη διαφορά μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών αφορά τους στόχους που θα ενσωματωθούν για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019 και του 2020. Η κυβέρνηση θέλει διακαώς να συμπεριλάβει στόχους μικρότερους του 3,5% του ΑΕΠ, για ευνόητους πολιτικούς λόγους. Μια ηπιότερη δημοσιονομική πολιτική θα δώσει τα περιθώρια για «χαλάρωση» των μέτρων, και ιδίως των φορολογικών, αλλά και για στροφή σε κοινωνικές δράσεις που αυτή τη στιγμή δεν έχουν διασφαλισμένη χρηματοδότηση.
Η τρόικα, όμως, δεν συμφωνεί. Για πολιτικούς, επίσης, λόγους οι χώρες της Ευρωζώνης δεν θέλουν τη μείωση των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος, καθώς θεωρούν ότι κάτι τέτοιο θα ανοίξει τον δρόμο για παραχωρήσεις προς την Ελλάδα σε ό,τι αφορά τις παρεμβάσεις για το ελληνικό χρέος. Και δεδομένου ότι το 2017 είναι έτος εκλογών σε Γερμανία και Ολλανδία, οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών δεν θέλουν σε καμία περίπτωση να δώσουν τέτοια εικόνα στους ψηφοφόρους τους.
Πάντως, στο υπουργείο Οικονομικών συντάσσουν έκθεση που θα αποδεικνύει ότι η μείωση των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος από το 3,5% του ΑΕΠ στα επίπεδα του 2,5% του ΑΕΠ για μία εξαετία δεν θα πυροδοτήσει την ανάγκη νέων μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους. Παρ’ όλα αυτά, το οικονομικό επιτελείο κρατά «μικρό καλάθι» ενόψει της διαπραγμάτευσης που θα γίνει από τον Σεπτέμβριο για το θέμα αυτό. Μάλιστα, παράγοντες με γνώση των συζητήσεων εκτιμούν ότι, ακόμη κι αν συμφωνηθεί κάποια μείωση των στόχων, με τα σημερινά δεδομένα αυτή δεν θα ρίχνει τον στόχο κάτω από τα επίπεδα του 3% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με πληροφορίες, στους κόλπους της τρόικας δεν υπάρχει συμφωνία ούτε αναφορικά με τις προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας, αλλά ούτε για την αποδοτικότητα των φορολογικών μέτρων.
2. «Κόκκινα» δάνεια: Οι δύο πλευρές δεν έχουν συμφωνήσει στις αλλαγές στον νόμο Δένδια για την εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών επιχειρήσεων, που θα έπρεπε να έχουν θεσμοθετηθεί από τον Ιούνιο. Οι δανειστές ζητούν γρήγορη πτώχευση επιχειρήσεων που κρίνονται μη βιώσιμες, ενώ η κυβέρνηση επιδιώκει να δίνεται η δυνατότητα και σε αυτές τις περιπτώσεις για ρύθμιση χρεών.
3. Αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις: Είναι ξεκάθαρο ότι το ΔΝΤ θα επιμείνει στην υιοθέτηση μέτρων ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με το καθεστώς των ομαδικών απολύσεων. Στα υπό διαπραγμάτευση θέματα περιλαμβάνεται και ο τρόπος διαμόρφωσης του κατώτατου μισθού, ο συνδικαλιστικός νόμος, αλλά και οι συλλογικές συμβάσεις.
4. «Κρίση Γεωργίου»: Σύμφωνα με πληροφορίες, η είδηση της εκ νέου παραπομπής του κ. Γεωργίου στη Δικαιοσύνη προκάλεσε αναταραχή στους θεσμούς. Πέραν του ότι θεωρούν πως δεν θα έπρεπε να διώκεται (άλλωστε, το μεγαλύτερο μέρος της αναθεώρησης των δημοσιονομικών στοιχείων δεν έγινε επί των ημερών του), εκτιμούν ότι τέτοια κρούσματα δεν βοηθούν στην απρόσκοπτη εκτέλεση του έργου των ανεξάρτητων αρχών. Υπενθυμίζεται ότι ένας από τους λόγους που καθυστέρησε η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης ήταν επειδή η τρόικα ζητούσε να υπάρχει ασυλία για τους ξένους τεχνοκράτες που συμβουλεύουν το ΤΑΙΠΕΔ.