Η εμπειρία και η πολιτική λογική δείχνουν ότι ο Σεπτέμβριος είναι ο πιο δύσκολος μήνας των κυβερνήσεων. Είναι, όμως, και ο μήνας που σηματοδοτεί την έναρξη του νέου σχολικού έτους και μάλιστα στο πιο δύσκολο φθινόπωρο της ελληνικής κρίσης. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν σκοπεύει να αφήσει τη συγκυρία ανεκμετάλλευτη. Τις προθέσεις του εκδήλωσε ήδη, ζητώντας, παραμονές της διακοπής των εργασιών της Βουλής, προ ημερησίας συζήτηση για την παιδεία, καθώς το μέτωπο θα αποτελέσει θέμα αιχμής –μαζί με το θέμα της οικονομίας– στην αντιπολιτευτική στρατηγική της Νέας Δημοκρατίας που ξεκινάει το τρίτο δεκαήμερο του Αυγούστου μαζί με την εγκατάσταση στα νέα γραφεία της Πειραιώς.
Η έμφαση που θα δοθεί στην παιδεία είναι απόφαση του κ. Μητσοτάκη με το σκεπτικό ότι, όπως σημείωνε σε συνομιλητές του, «δεν θα αφήσω τον κ. Τσίπρα να καθορίσει την ατζέντα, θα την πάω εκεί που θέλω εγώ». Με αιχμή το επιχείρημα ότι με το νέο νομοσχέδιο το υπουργείο Παιδείας επιχειρεί να θέσει την ιδιωτική εκπαίδευση υπό πλήρη κρατικό έλεγχο, ο πρόεδρος της Ν.Δ. επιδιώκει τη διεξαγωγή της συζήτησης πριν από την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Νομοτελειακά, η συζήτηση θα δώσει την ευκαιρία στον κ. Μητσοτάκη να ασκήσει συνολική κριτική στην κυβέρνηση για τους χειρισμούς της στο θέμα της παιδείας – χειρισμοί που, σύμφωνα με τον ίδιο, αναδεικνύουν σε όλο τους το μεγαλείο τις ιδεοληψίες της κυβέρνησης και τη λογική της εξίσωσης προς τα κάτω.
Οι στόχοι
Κομβικές για την παιδεία κυβερνητικές επιλογές, όπως η επιστροφή των «αιώνιων» φοιτητών και του φοιτητικού ακτιβισμού ως μέσου ανάδειξης πρυτανικών αρχών, και όχι μόνο, στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, η υπονόμευση της αριστείας, το ξήλωμα του νόμου-πλαισίου της Αννας Διαμαντοπούλου που είχε ψηφιστεί με ευρύτατη διακομματική πλειοψηφία, που αποτυπώνουν –σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ν.Δ.– τις ιδεολογικές αγκυλώσεις του ΣΥΡΙΖΑ στον νευραλγικό χώρο της παιδείας και γυρίζουν τη χώρα πίσω.
«Το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας είναι καθοριστικής σημασίας για το παρόν και το μέλλον των Ελλήνων πολιτών και η ολοκληρωτική αποσύνθεσή του θα έχει ανυπολόγιστες συνέπειες», σημείωνε ο κ. Μητσοτάκης στο αίτημα για τη διεξαγωγή της προ ημερησίας. Η αναφορά δίνει το στίγμα των προθέσεών του, καθώς ο πρόεδρος της Ν.Δ. θεωρεί ότι, ιδιαίτερα σε «στενές» δημοσιονομικά εποχές, η παιδεία πρέπει να αποτελέσει βασικό πυλώνα και τροφοδότη της ανάπτυξης. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι βασικοί άξονες των προτάσεων της Ν.Δ. για την παιδεία είχαν συμπεριληφθεί και στον 40σέλιδο φάκελο που είχε παρουσιάσει ο κ. Μητσοτάκης κατά τις συναντήσεις που είχε με περισσότερους από 100 επενδυτές και εκπροσώπους funds στο Λονδίνο τον περασμένο Ιούλιο.
Η προ ημερησίας συζήτηση στη Βουλή, όποτε κι αν αυτή διεξαχθεί, δεν θα είναι το μόνο βήμα παρέμβασης του προέδρου της Ν.Δ. για τις εξελίξεις στον ευαίσθητο χώρο της παιδείας. Ευκαιρία θα αποτελέσει και η παρουσίαση του βιβλίου του Τάσου Αβραντίνη «Εκπαίδευση: Ελεύθερη επιλογή ή μια γάτα που γαβγίζει;» (εκδ. The Athens Review) παραμονές του Αγιασμού σε όλα τα σχολεία της χώρας.
Το ενδιαφέρον πολιτικά είναι ότι ο πρόεδρος της Ν.Δ. θα μιλήσει για το βιβλίο του στελέχους της Δράσης μαζί με την πρώην υπουργό Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου. Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι ο κ. Μητσοτάκης ως απλός βουλευτής της Ν.Δ. είχε μετάσχει –όπως και η κ. Διαμαντοπούλου– το καλοκαίρι του 2015 στις εκδηλώσεις της πρωτοβουλίας «Παιδεία 2015» που στηλίτευαν την αντιμεταρρύθμιση του τότε υπουργού Παιδείας Αριστείδη Μπαλτά. Η κοινή εμφάνιση, πάντως, αναμένεται να αναζωπυρώσει τα σενάρια για τα πρόσωπα με τα οποία επιδιώκει να κερδίσει ο πρόεδρος της Ν.Δ. το στοίχημα της διεύρυνσης του κόμματος προς το Κέντρο, παρότι ο ίδιος αρνείται να εισέλθει σε ονοματολογία.
Η ανάδειξη του μετώπου της παιδείας σε προτεραιότητα της Ν.Δ. κατά τις επόμενες εβδομάδες προκύπτει και ως ανάγκη που ανέδειξαν οι τάσεις της ηλεκτρονικής διαβούλευσης των πολιτών για το κυβερνητικό πρόγραμμα του κόμματος. Η ηγεσία της Ν.Δ. αναμένεται να λάβει σοβαρά υπ’ όψιν τις απόψεις των 25.000 πολιτών που μετείχαν στη διαβούλευση στον δρόμο προς την κατάρτιση του τελικού κυβερνητικού προγράμματος, αλλά και στον σχεδιασμό της αντιπολιτευτικής της στρατηγικής.
Η «εντολή»
Οι μετέχοντες στη διαβούλευση δεν «ψήφισαν» μόνο υπέρ ενός κράτους με λιγότερους φόρους και δαπάνες. Το 90,3% θεωρεί ότι η χρηματοδότηση των πανεπιστημίων και ΤΕΙ θα πρέπει να συνδέεται με την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης σε κάθε ίδρυμα κατόπιν αξιολόγησης και όχι με βάση τον αριθμό των φοιτητών τους.
Την ίδια ώρα, το 91,7% πιστεύει ότι ο αριθμός των φοιτητών που εισέρχονται κάθε χρόνο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν θα πρέπει να ορίζεται από το υπουργείο παιδείας, αλλά από το κάθε ίδρυμα χωριστά, ανάλογα με τις ανάγκες του.
Η «συμφωνία αλήθειας» στη ΔΕΘ
Στην τελική ευθεία βρίσκεται η προετοιμασία για τη «συμφωνία αλήθειας» με τους πολίτες το κυβερνητικό πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας, που αναμένεται να παρουσιάσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ (16-18 Σεπτεμβρίου). Βασική φιλοσοφία του προγράμματος που θα παρουσιαστεί είναι τεκμηριωμένες και μετρήσιμες προτάσεις, οι οποίες θα περνούν τη χώρα στη «μετά το μνημόνιο εποχή», ενώ θα σηματοδοτούν το «διαζύγιο με τον λαϊκισμό». Η επισήμανση από τη νέα ηγεσία της Ν.Δ. δεν είναι τυχαία. Ερμηνεύεται και ως άρνηση να υποκύψει στις πιέσεις μέρους της βάσης που ενδεχομένως να ανέμενε μεγαλόστομες εξαγγελίες.
Ωστόσο, δεν θα πρέπει να αναμένονται ούτε μεγαλόστομες εξαγγελίες –η νέα ηγεσία έχει κηρύξει τον πόλεμο στον λαϊκισμό, συμπεριλαμβανομένου αυτού που καλλιεργήθηκε στο παρελθόν και από τη δική της παράταξη– ούτε το πλήρες και αναλυτικό οικονομικό πρόγραμμα της Ν.Δ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να παρουσιάσει τους βασικούς άξονες του προγράμματός του σε μια σειρά από τομείς.
Η εμφάνιση στη ΔΕΘ θα έχει, εξάλλου, στόχο να αναδείξει εντός και εκτός συνόρων το μεταρρυθμιστικό πρόσημο της εναλλακτικής πρότασης της Ν.Δ. και κυρίως να εδραιώσει την εικόνα του κ. Μητσοτάκη ως πολιτικού προσώπου αξιόπιστου που δεν χρησιμοποιεί άλλη γλώσσα με τους εγχώριους και διαφορετική με τους ξένους συνομιλητές του.