Με την φράση η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε “υπαρξιακή κρίση” ξεκίνησε την ετήσια ομιλία του ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζ. Κ. Γιουνκέρ στην ολομέλεια του ευρωκοινοβουλίου σηματοδοτώντας την πορεία της ευρωπαϊκής επιτροπής μετά την αποχώρηση της Μ. Βρετανίας.
Και ενώ τόνισε ότι η αποχώρηση της Μ. Βρετανίας δεν απειλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει όμως να μας αφυπνίσει, συμπλήρωσε ότι οι επόμενοι 12 μήνες θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμοι.
Στο ζήτημα που αναμενόταν με αγωνία η τοποθέτηση του Προέδρου της Επιτροπής, στο κατά πόσο πρέπει να υπάρξει περισσότερη ευελιξία στο Σύμφωνο Σταθερότητας είπε ότι «δεν πρέπει να μετατραπεί σε σύμφωνο ευελιξίας. Πρέπει να χρησιμοποιηθεί έξυπνα και αυτό είναι που κάνουμε» αποφεύγοντας με έναν διπλωματικό τρόπο να πάρει θέση στο θέμα που χωρίζει τα κράτη μέλη του Βορρά και Νότου.
Ο κ. Γιουνκέρ τόνισε ότι ο λαϊκισμός δεν λύνει προβλήματα αλλά τα δημιουργεί και ότι πρέπει να θυμηθούμε ότι Ευρώπη σημαίνει ειρήνη. Ο κ. Γιουνκέρ όπως αναμενόταν έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο Κυπριακό και τόνισε ότι «η Ευρώπη είναι μία δύναμη που μπορεί να βοηθήσει την επανένωση της Κύπρου. Πρέπει να το κάνουμε, τώρα» είπε χαρακτηριστικά.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην ψηφιακή ένωση και στην δημιουργία του κατάλληλου πλαισίου για τηλεπικοινωνίες που θα έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία 1,3 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας μέχρι το 2025 και στην επέκταση σε όλη την Ευρώπη των δικτύων 5G στα επόμενα δέκα χρόνια.
Ίσως οι πιο συγκεκριμένες εξαγγελίες του ήταν στον τομέα της άμυνας όπου ανακοίνωσε την δημιουργία αμυντικού ταμείου για να ενισχύσει την έρευνα και καινοτομία στον τομέα ενώ τόνισε πως η έλλειψη συνεργασίας στον αμυντικό τομέα ανάμεσα στα κράτη μέλη στοιχίζει από 25- 100 δισ ετησίως
Αναφερόμενος στο προσφυγικό, ο Γιούνκερ υπογράμμισε την έκκληση του προς την Ελλάδα «να προστατεύσει τους ασυνόδευτους ανηλίκους». Όσον αφορά την αλληλεγγύη, για τις μετεγκαταστάσεις και επανεγκαταστάσεις των προσφύγων από άλλα κράτη μέλη και τρίτες χώρες υπογράμμισε ότι η αλληλεγγύη είναι θεμέλιο και απαραίτητη για την ΕΕ, «όμως δεν μπορεί να επιβάλλεται».
Ο κ. Γιούνκερ προανήγγειλε επίσης τη δημιουργία ευρωπαϊκού σχήματος νεανικού εθελοντισμού για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, δηλαδή σε χώρους υποδοχής προσφύγων ή σε φυσικές καταστροφές, όπως στον σεισμό στην Ιταλία.
Αναφερόμενος στο ζήτημα της ασφάλειας, τόνισε πως «η Ευρώπη έχει αξίες, είμαστε δημοκρατικές, ανοικτές κοινωνίες ανοχής, αλλά μίας ανοχής που δεν μπορεί να έχει τίμημα την ασφάλειά μας».
Προανήγγειλε μέτρα που θα ενισχύσουν την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και θα διασφαλίζουν πως «όποιος μπαίνει στην ΕΕ κι όποιος βγαίνει από την ΕΕ θα καταγράφεται».
Όπως είπε ασφάλεια των ευρωπαϊκών συνόρων σημαίνει ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των υπηρεσιών των κρατών-μελών και ενισχυμένο ρόλο της Europol ενώ ανακοίνωσε την αποστολή 200 συνοριοφυλάκων και 50 οχημάτων στα σύνορα της Βουλγαρίας για την καλύτερη αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης.