ΒΟΣΤΩΝΗ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Μία εύθραυστη ισορροπία μεταξύ αισιοδοξίας και κυνισμού για τις προοπτικές οικονομικής και θεσμικής ανάκαμψης της Ελλάδας χαρακτήρισε τις παρεμβάσεις των ομιλητών στο συνέδριο του Fletcher School of Law and Diplomacy για την Ελλάδα.
Στην πρώτη μέρα του συνεδρίου, την Πέμπτη, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στην κεντρική ομιλία του αρχηγού της Ν.Δ. Κυριάκου Μητσοτάκη. Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε επικριτικά για τη «συστηματική υπονόμευση των θεσμών» από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και για τις μεγάλες καθυστερήσεις στην εφαρμογή των μέτρων του τρίτου μνημονίου, ενώ έθεσε τις μεταρρυθμιστικές προτεραιότητές του (άνοιγμα στις αγορές προϊόντων, επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, αναδιάρθρωση της δημόσιας διοίκησης, αναβάθμιση της παιδείας).
Η Ελλάδα διαθέτει πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα, τόνισε ο κ. Μητσοτάκης, η αξιοποίηση των οποίων μπορεί να μετατρέψει την ελληνική οικονομία στη «θετική έκπληξη» της Ευρωζώνης.
Στη δική του ομιλία την Παρασκευή, ο αναπλ. υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης παρουσίασε την αισιόδοξη ερμηνεία της δύσκολης συγκυρίας. Ισχυρίστηκε ότι το τρίτο μνημόνιο είναι σαφώς πιο βιώσιμο γιατί σχεδιάστηκε με σκοπό να αποφευχθούν τα λάθη των δύο πρώτων.
Τόνισε ότι πρέπει ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα να μειωθεί μετά το 2018, και ο δημοσιονομικός χώρος που θα δημιουργηθεί να χρησιμοποιηθεί για μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και της φορολογίας των επιχειρήσεων. Παραδέχθηκε ωστόσο ότι εξακολουθεί να υπάρχει σκεπτικισμός μεταξύ των επενδυτών για την ελληνική οικονομία («πρέπει να εργαστούμε πιο εντατικά» για τη «μείωση του θορύβου» από υπουργούς που αντιστέκονται στην εφαρμογή του προγράμματος, είπε). Για το θέμα του χρέους, τόνισε ότι είναι κρίσιμο να διασαφηνιστούν άμεσα οι όροι της ελάφρυνσης – το χρειάζονται οι αγορές, το ΔΝΤ αλλά και η ΕΚΤ «ώστε να συμπεριληφθούμε στην ομπρέλα του QE».
Για τον πρώην πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο, μία νέα συμφωνία για την ελάφρυνση του χρέους είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Ο κ. Παπαδήμος εστίασε στη σημασία μιας συμφωνίας για το χρέος για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής και για την επάνοδο την εμπιστοσύνης, αλλά και για τη συμμετοχή της Ελλάδα στο QE. Ωστόσο, για να ευοδωθεί το θετικό σενάριο για την ελληνική οικονομία, «απαιτούνται ευρύτερες και βαθύτερες μεταρρυθμίσεις».
Στο πάνελ των κορυφαίων οικονομολόγων, η Κάρμεν Ράινχαρτ του Harvard ανέδειξε ως κοινό σημείο στις τέσσερις χρεοκοπίες της χώρας την εξάρτηση από τον εξωτερικό δανεισμό. Από την πλευρά του, ο Ολιβιέ Μπλανσάρ του Peterson Institute είπε ότι η μακροοικονομική εικόνα της Ελλάδας είναι εξαιρετικά αρνητική και εξέφρασε σκεπτικισμό.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τέλος, ήταν το πάνελ για τις προοπτικές της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Η Ελένη Κουναλάκη, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουγγαρία, τόνισε ότι στην Ελλάδα υπάρχουν ισχυρές αντιστάσεις λόγω της σθεναρής δημοκρατικής κουλτούρας του ελληνικού λαού. Ο καθηγητής του Yale Στάθης Καλύβας ανέδειξε το ενδεχόμενο η οικονομική ανάκαμψη να έλθει χωρίς να συνοδευθεί από αναβάθμιση των θεσμών. Τέλος, ο διευθυντής της «Κ», Αλέξης Παπαχελάς, εξέφρασε τις ανησυχίες του, αλλά υπογράμμισε και την ανακούφισή του που «δεν συζητάμε σήμερα εδώ για το ποιος έχασε την Ελλάδα».