Υπονόμευση της περιφερειακής σταθερότητας εντοπίζουν από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών στις δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας, κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, από τον οποίο και ζητείται σεβασμός στις Διεθνείς Συνθήκες. Στην Αθήνα εισέπραξαν τις δηλώσεις του κ. Ερντογάν με ψυχραιμία, καθώς εκτιμούν ότι ο Τούρκος πρόεδρος, μεσούσης της εξελισσόμενης επιχείρησης για την ανακατάληψη της Μοσούλης και της γενικότερης διπλωματικής κινητικότητας που υπάρχει γύρω από το μέλλον της Συρίας και του Ιράκ, επιχειρεί να καταλάβει ενισχυμένη θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αλλωστε, τονίζουν διπλωματικές πηγές, ο κ. Ερντογάν ξεκίνησε τη συνολική τοποθέτησή του στο Πανεπιστήμιο της Ριζούντας το περασμένο Σάββατο, εκδηλώνοντας, πρακτικά, ενδιαφέρον για την τύχη της Μοσούλης μετά την εκδίωξη των ισλαμιστών από την πόλη. Οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι ο κ. Ερντογάν αντιλαμβάνεται πλήρως ότι η Συρία και το Ιράκ δύσκολα θα επιστρέψουν στην προ των πολεμικών συρράξεων κατάστασή τους, ως εκ τούτου η αναθεωρητική στάση του Τούρκου προέδρου είναι περίπου μια κίνηση αναμενόμενη και απολύτως ενταγμένη στην «νεοοθωμανική» αφήγηση και έναν υφέρποντα «ρομαντικό» αλυτρωτισμό. Εμπειροι διπλωμάτες παρατηρούσαν ότι η ομιλία του κ. Ερντογάν έχει πολλά στοιχεία που θυμίζουν την περίφημη ομιλία του Ιωάννη Κωλέττη το 1844, όταν έθεσε ζήτημα «αυτοχθόνων» και «ετεροχθόνων», οι οποίοι ζούσαν έξω από τα σύνορα του νεότευκτου νεοελληνικού κράτους. Οπως η αποστροφή του Τούρκου προέδρου για τους «ομοεθνείς» σε Δυτική Θράκη, Κύπρο και Κριμαία, τους οποίους η Τουρκία «δεν μπορεί να αγνοήσει».
Προφανώς, πρόκειται για μια στάση που δεν καθησυχάζει την Αθήνα, η οποία παρακολουθεί με προβληματισμό. Στη χθεσινή ανακοίνωσή του το ΥΠΕΞ τονίζει ότι «η δημοσία ανακίνηση ιστορικών και ειδικά συνοριακών ζητημάτων που η Συνθήκη της Λωζάννης έχει ρυθμίσει οριστικά και αμετάκλητα, διαμορφώνοντας αντικειμενικά δεδομένα δεσμευτικά για όλους, είναι προκλητική και υπονομεύει την περιφερειακή σταθερότητα». Ακολούθως επισημαίνεται ότι πρέπει να διατυπώνονται «υπεύθυνες θέσεις μακριά από παρωχημένους αναθεωρητισμούς», κάτι που, όπως τονίζεται, επιβάλλεται από τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Συνθηκών. Η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ καταλήγει με την επισήμανση ότι «η Θράκη είναι ελληνική, δημοκρατική και ευρωπαϊκή. Οποιαδήποτε άλλη σκέψη είναι αδιανόητη και επικίνδυνη».
Αντιδράσεις κομμάτων
Οι δηλώσεις του κ. Ερντογάν προκάλεσαν την ανησυχία όλων των ελληνικών κομμάτων. Η συντονίστρια Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών της Ν.Δ. κ. Ντόρα Μπακογιάννη χαρακτήρισε τις δηλώσεις του κ. Ερντογάν ως «άκρως προκλητικές, απαράδεκτες και αποσταθεροποιητικές για όλες τις χώρες που γειτνιάζουν με την Τουρκία». Η κ. Μπακογιάννη προσέθεσε ότι αν η Τουρκία εξακολουθήσει να συγχέει και να παρερμηνεύει τις διεθνείς συνθήκες ή τα ζητήματα που τίθενται σε επίπεδο ιστορικών, «σύντομα θα απομονωθεί από τον συμμαχικό και ευρωπαϊκό χώρο, στον οποίο φιλοδοξεί να ανήκει». Και προανήγγειλε ότι η Ν.Δ. θα αναλάβει άμεσα «πρωτοβουλία ενημέρωσης φίλων, εταίρων και συμμάχων για το συγκεκριμένο σοβαρό ζήτημα». Επαγρύπνηση ζητεί ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης κ. Ανδρ. Λοβέρδος, ο οποίος περιέγραψε τις δηλώσεις του κ. Ερντογάν ως έξαρση «εθνικιστικού παραληρήματος». Από το ΚΚΕ τονίζουν ότι οι νέες δηλώσεις του προέδρου Ερντογάν δεν γίνονται για εσωτερική κατανάλωση και μόνο. «Οι δηλώσεις αυτές», τονίζεται στην ανακοίνωση του ΚΚΕ, «εκφράζουν τις πάγιες επιδιώξεις της τουρκικής άρχουσας τάξης, ενταγμένες στο συνολικότερο πλαίσιο των ανταγωνισμών στην περιοχή της Α. Μεσογείου και της Μ. Ανατολής και τον ρόλο που παίζουν ΝΑΤΟ, Ε.Ε. και ΗΠΑ στην περιοχή». Κατά το Ποτάμι, «ήρθε η ώρα η Ευρώπη, και όχι μόνο η Ελλάδα, να επαναφέρει στην τάξη τον κ. Ερντογάν». Και επισημαίνεται ότι «η λεκτική αμφισβήτηση των διεθνών συμφωνιών δυναμιτίζει τη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή».