Η τελευταία έρευνα της Μονάδας Ερευνών Κοινής Γνώμης και Αγοράς του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, που διενεργήθηκε 3-4 Νοεμβρίου, εκτός από τη γενικότερη δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης και το σημαντικό προβάδισμα της Νέας Δημοκρατίας στην πρόθεση ψήφου, αποτύπωσε για πρώτη φορά τόσο σημαντικά ποσοστά απογοήτευσης για τις επιδόσεις της κυβέρνησης ανάμεσα στους ψηφοφόρους που είχαν επιλέξει τον ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015.
Το ίδιο μοτίβο
Και σε αυτήν την έρευνα παρατηρούμε το ίδιο επαναλαμβανόμενο –γενικό– μοτίβο μιας απαισιόδοξης κοινωνίας χαμηλών προσδοκιών για το μέλλον. Η εκτίμηση οικονομικής αισιοδοξίας παραμένει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα και το 89% δηλώνει δυσαρεστημένο από τις επιδόσεις της κυβέρνησης. Για πρώτη φορά, επίσης, παρουσιάζονται υψηλά ποσοστά δυσαρέσκειας, που προσεγγίζουν μάλιστα τα επίπεδα του γενικού πληθυσμού, ανάμεσα στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, με 8 πολίτες στους 10 να δηλώνουν απογοητευμένοι από την κυβέρνηση, ποσοστό συγκριτικά υψηλότερο από τις αποκρίσεις στο ίδιο ερώτημα ένα χρόνο πριν.
Παρατηρώντας τη διαχρονική εξέλιξη της στάσης της κοινής γνώμης στο ερώτημα αν «η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ έχει ακόμη να προσφέρει στη χώρα» παρατηρούμε την αύξηση όσων τοποθετούνται αρνητικά. Μάλιστα με μία τέτοια εκτίμηση συντάσσεται και το 47% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, ποσοστό αισθητά μεγαλύτερο από τις προηγούμενες καταγραφές.
Στο τηλεοπτικό τοπίο
Η έρευνα διεξήχθη σε μια συγκυρία ιδιαίτερα φορτισμένη και πολιτικά πολωμένη, ιδιαίτερα μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας στο θέμα των τηλεοπτικών αδειών.
Η απόφαση του ΣτΕ να κρίνει αντισυνταγματικό τον «νόμο Παππά» αντιμετωπίζεται από τους ερωτώμενους ως μία «ήττα» της κυβέρνησης (64%). Μάλιστα, αυτό φαίνεται να αγγίζει την κυβέρνηση εξ ολοκλήρου, με τις αποκρίσεις όσων τοποθετούνται υπέρ της θεώρησης της ετυμηγορίας του ΣτΕ ως ήττα να υποδεικνύουν ως βασικούς υπαίτιους πρωταρχικά την κυβέρνηση στο σύνολό της (44,5%) και δευτερευόντως τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Επικρατείας από κοινού (36%). Επίσης, ως ήττα διαβάζεται το αποτέλεσμα και σχεδόν από τους μισούς ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ.
Αρνητική υποδοχή από μέρους της κοινής γνώμης συνάντησε και η υποψηφιότητα του κ. Βύρωνα Πολύδωρα για τη θέση του προέδρου του ΕΣΡ. Εξι στους δέκα ερωτώμενους θεώρησαν πως η επιλογή αυτή κινείται σε λάθος κατεύθυνση. Οι ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας, όπως αναμένεται, την εκτιμούν ως λάθος σε μεγαλύτερα από τον μέσο όρο ποσοστά (68%). Παράλληλα, οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να αδυνατούν να την εκλάβουν ως μία ορθή επιλογή, καθώς μόλις 3 στους 10 εκτιμούν πως κινείται στη σωστή κατεύθυνση.
Συνολικά
Γενικά, η εικόνα της κυβέρνησης εμφανίζεται επιδεινωμένη, τόσο στην κοινή γνώμη συνολικά όσο και ειδικότερα στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ του Σεπτεμβρίου του 2015, με βασικά της χαρακτηριστικά το δυσμενές πολιτικό κλίμα από τη μία αλλά και την ασυμβατότητα κυβερνητικών επιλογών και στάσης των ψηφοφόρων τους από την άλλη.
Η πορεία της υπόθεσης των τηλεοπτικών αδειών και ιδιαίτερα η ακύρωση του «νόμου Παππά» από το Συμβούλιο της Επικρατείας προσλήφθηκε από την κοινή γνώμη ως μία ήττα της κυβέρνησης, δίνοντας πιθανόν την αίσθηση στο εκλογικό σώμα πως ένας ακόμη σχεδιασμός του ΣΥΡΙΖΑ, που αποτέλεσε μάλιστα βασικό στοιχείο του αφηγήματός του, δεν είχε την προσδοκώμενη γι’ αυτόν κατάληξη.
*Ο κ. Ν. Μαραντζίδης είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
**Ο κ. Γ. Σιάκας είναι διευθυντής Ερευνών στη Μονάδα Ερευνών Κοινής Γνώμης και Αγοράς του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου του Παν. Μακεδονίας.