Ευθύνες στην ελληνοκυπριακή πλευρά για το αδιέξοδο στις συνομιλίες για το Κυπριακό στο Μοντ Πελερέν επιρρίπτουν οι Τουρκοκύπριοι, κάνοντας λόγο για «αδιαλλαξία» των συνομιλητών τους, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Anadolu, ο κρατικός ειδησεογραφικός φορέας της Τουρκίας.
«Δεν είδαμε καλές προθέσεις από την ελληνική πλευρά δήλωσε αμέσως μετά την έκβαση των συνομιλιών ο εκπρόσωπος του Τουρκοκύπριου προέδρου, Μπαρίς Μπουρτζού και πρόσθεσε πως «το γεγονός ότι οι Ελληνοκύπριοι δεν επέδειξαν διάθεση για συμβιβασμό ευθύνεται για την αποτυχία στις διαπραγματεύσεις».
Οπως σημειώνει το πρακτορείο ειδήσεων Anadolu το εδαφικό ήταν ένα από τα «αγκάθια» και παρόλο που οι δύο άνδρες φέρονταν να είναι κοντά σε συμφωνία για τα εδάφη που θα βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της Τουρκοκυπριακής κυβέρνησης, υπήρχαν ακόμα διαφωνίες για τις πόλεις και τα χωριά που αυτά θα έπρεπε να περιλαμβάνουν.
Σύμφωνα πάντως με όσα δήλωσε ο Μπαρίς Μπουρτζού η προσφορά των Τουρκοκυπρίων ήταν να έχουν υπό τον έλεγχό τους το 29,2% του νησιού.
«Η τουρκοκυπριακή πλευρά πρότεινε κάποιες λογικές εδαφικές προσαρμογές αλλά οι συνομιλητές μας δεν μπορούσαν να αξιολογήσουν την πρόταση και να κινηθούν ανάλογα» είπε χαρακτηριστικά ο Μπουρτζού επισημαίνοντας ότι οι ίδιοι «επέδειξαν ευελιξία σε πολλά ζητήματα, ωστόσο δεν εισέπραξαν κάποια θετική αντίδραση από την άλλη πλευρά».
Παράλληλα, δεν έκρυψε την απογοήτευσή του για την έκβαση των συνομιλιών. «Εργάζομαι για την ειρηνευτική διαδικασία εδώ και 42 χρόνια και αυτή είναι η μεγαλύτερη απογοήτευση στη ζωή μου», τόνισε.
Η ελληνοκυπριακή πλευρά, ανέφερε ο κ. Μπουρτζού, ήθελε να τελειώσει με το εδαφικό, και από την άλλη η τουρκοκυπριακή πλευρά προσδοκούσε ότι τα θέματα που είχαν απομείνει στα 4 πρώτα κεφάλαια και το θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας θα αφήνονταν για το τελευταίο στάδιο. Ο λόγος του κωλύματος, είπε, ήταν ότι «η ε/κ πλευρά ακόμη και την εκ περιτροπής προεδρία την κρατούσε στη τσέπη της ως ζήτημα παζαρέματος σε μια πενταμερή διάσκεψη».
Στο εδαφικό, ανέφερε, η τ/κ πλευρά ήρθε αντιμέτωπη με ένα παζάρι με τον πήχη πολύ ψηλά. Μίλησε για τακτική που φάνηκε από νωρίς παραπέμποντας στη δήλωση του Έλληνα Πρωθυπουργού ότι δεν θα προσέλθει σε πενταμερή διάσκεψη εάν δεν ακυρωθούν οι εγγυήσεις και δεν ξεκαθαρίσει η ημερομηνία απόσυρσης του τουρκικού στρατού, όπως ανέφερε ο κ. Μπουρτζού.
«Δεν μπορούσαμε να μην πούμε τίποτε έναντι αυτών. Υπάρχει λογική η Ελλάδα, σε αυτό το στάδιο, όταν γίνεται αυτή η εργασία, να θέτει ένα τέτοιο αίτημα; Είχαμε πει ότι για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε μπροστά, να δούμε το μέλλον μας και να μπορέσουμε να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο πρέπει αυτές οι αμφιβολίες να φύγουν από τη μέση. Και τα ΗΕ το θεώρησαν αυτό λογικό και για να μπορέσουν αυτές οι αμφιβολίες να διαλυθούν ξοδέψαμε άπειρες ώρες». Κατά τον εκπρόσωπο του Τ/κ ηγέτη, η συμπεριφορά της Ελλάδας ήταν ανεύθυνη. Ο κ. Μπουρτζού είπε πως ο Ελληνας Πρωθυπουργός σαμπόταρε μια εργασία που θα μας έπαιρνε στην πολυμερή διάσκεψη.
Οπως ανέφεραν πάντως πηγές από την ελληνοκυπριακή πλευρά μιλώντας για το εδαφικό δεν έπεσε ονοματολογία περιοχών στο τραπέζι, αλλά τα τρία κριτήρια, ο αριθμός των προσφύγων που επιστρέφουν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, η ακτογραμμή και το εδαφικό ποσοστό. Αν και δεν έγινε τελικά γνωστό ποια ήταν πρόοδος στα άλλα δυο, το ποσοστό της επιστροφής προσφύγων ήταν εκείνο που συμπεριέλαβε δια της πλαγίας τη Μόρφου με αποτέλεσμα να μην κάνει το βήμα ο Μουσταφά Ακιτντζί.
Ο προβληματισμός για την έκβαση των συνομιλιών αποτυπώνεται και στην ανακοίνωση των Ηνωμένων Εθνών, όπου αναφέρεται πως «Ο Ελληνοκύπριος ηγέτης Νίκος Αναστασιάδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί συμμετείχαν σε σοβαρές και διαρκείς διαπραγματεύσεις κατά τη διάρκεια των δυο τελευταίων ημερών στο Μοντ Πελερέν. Παρά τις καλύτερες των προσπαθειών τους, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί δεν υπήρξε η απαραίτητη περαιτέρω σύγκλιση στα κριτήρια για τις εδαφικές προσαρμογές που θα άνοιγαν το δρόμο για την τελευταία πράξη των συνομιλιών. Οι δυο πλευρές αποφάσισαν να επιστρέψουν στην Κύπρο και να εξετάσουν τις επόμενες κινήσεις τους».
Από την πλευρά του ο πρώην ηγέτης των Τουρκοκυπρίων Ντερβίς Ερογλου χαρακτήρισε τις εγγυήσεις σημαντικές για το ψευδοκράτος αλλά και για την Τουρκία και τόνισε πως υπάρχει απόφαση της «βουλής» να μην εγκαταλειφθούν. Ο κ. Έρογλου μεταξύ άλλων επισήμανε την ανάγκη να ειπωθεί προς τη διεθνή κοινότητα ότι το Κυπριακό δεν μπορεί να μένει για πάντα άλυτο. Σχολιάζοντας τις εξελίξεις στο Μον Πελερέν, δήλωσε ότι παρά την ευελιξία της τ/κ πλευράς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, η ε/κ πλευρά φανέρωσε την αδιάλλακτη στάση της. Η ε/κ πλευρά θέλει να ικανοποιούνται οι απαιτήσεις της χωρίς να δίνει τίποτα, πρόσθεσε.