Τη συζήτηση περί ενδεχόμενης πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, που με δική της πρωτοβουλία άνοιξε, επιχειρεί να ξορκίσει η κυβέρνηση. Ηταν ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας που πυροδότησε τα σχετικά σενάρια την περασμένη εβδομάδα, όταν συνέδεσε ενδεχόμενη αποτυχία στις διαπραγματεύσεις με πρόωρες εκλογές, κίνηση που ερμηνεύθηκε πρωτίστως ως μήνυμα προς τους εταίρους και ως πίεση ότι η τήρηση σκληρής γραμμής για τη δεύτερη αξιολόγηση μπορεί να επιφέρει πολιτική αστάθεια, που θα αθροίσει ακόμη ένα πρόβλημα σε μια Ευρώπη με πολλά ανοιχτά μέτωπα την προσεχή περίοδο. Τα σενάρια αναζωπύρωσε μόλις προχθές ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Χθες, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημ. Τζανακόπουλος επιχείρησε να κλείσει τη συζήτηση λέγοντας πως «το σενάριο εκλογών δεν είναι υπαρκτό» και ότι εκλογές εν μέσω διαπραγμάτευσης είναι η θέση της Ν.Δ. και αυτή η θέση «είναι επικίνδυνη για την οικονομία και για τη χώρα». Βεβαίως, οι αναφορές σε πρόωρες εκλογές που έγιναν από κυβερνητικά στελέχη δεν αφορούσαν κάλπες εν μέσω διαπραγμάτευσης, αλλά σε περίπτωση ναυαγίου της διαπραγμάτευσης για τη δεύτερη αξιολόγηση. Σε αυτό το πλαίσιο ήταν και η αναφορά του υπουργού Εσωτερικών Π. Σκουρλέτη, χθες (ρ/σ Alpha), ο οποίος είπε ότι εάν υπάρξει πίεση για τέταρτο μνημόνιο, τότε η άλλη πλευρά «ενσυνείδητα αποφασίζει ότι μπαίνουμε σε περίοδο αστάθειας, πολιτικής και οικονομικής».
Η κυβέρνηση, απορρίπτοντας διά του κυβερνητικού εκπροσώπου την εκλογολογία, προφανώς επιθυμεί να ξορκίσει την πιθανότητα αποτυχίας στις διαπραγματεύσεις, ενώ, την ίδια στιγμή, είναι δεδομένη η παραλυτική επίδραση της παρατεταμένης φημολογίας για εκλογές, που είναι το τελευταίο πράγμα το οποίο η κυβέρνηση επιθυμεί τη στιγμή που φιλοδοξεί μέχρι το τέλος του χρόνου να κλείσει τα προαπαιτούμενα για τη δεύτερη αξιολόγηση. Είναι, ως εκ τούτου, εύλογη η κυβερνητική στρατηγική να κλείσει η σχετική συζήτηση, η οποία, ωστόσο, φαίνεται ότι παραμένει ανοιχτή όσο η διαπραγμάτευση για τη δεύτερη αξιολόγηση, αλλά και για το Μεσοπρόθεσμο, θα παραμένει στο τραπέζι. Πολύ περισσότερο δε, καθώς η κυβερνητική γραμμή για κλείσιμο της διαπραγμάτευσης στις 5 Δεκεμβρίου με πολιτική συμφωνία αρχίζει και αποκτά ρωγμές.
Τόσο ο κ. Τζανακόπουλος όσο και ο κ. Τσακαλώτος άφησαν χθες ανοιχτό το ενδεχόμενο να συνεχισθούν οι διαπραγματεύσεις τουλάχιστον μέχρι το τέλος του έτους. Για επέκταση του οδικού χάρτη μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου και πιθανότητα ενός έκτακτου Eurogroup έκανε λόγο ο υπουργός Οικονομικών, ενώ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επανέλαβε χθες ότι η επίτευξη συμφωνίας μέχρι τις 5 Δεκεμβρίου παραμένει ρεαλιστικός και εφικτός στόχος, αλλά «αν υπάρξουν έντονες διαφωνίες, εμείς θα συνεχίσουμε την προσπάθεια της διαπραγμάτευσης ώστε σε κάθε περίπτωση να βρεθεί μια λύση μέχρι το τέλος του χρόνου».
Κρίσιμα μέτωπα
Τα δύο κρίσιμα μέτωπα είναι αυτό των εργασιακών και η επιμονή για πρόσθετα μέτρα για μετά το 2018. Ο κ. Τζανακόπουλος δήλωσε χθες ότι η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να αποδεχθεί μια μεταχρονολογημένη επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, ενώ επανέλαβε ότι δεν υπάρχει περίπτωση αποδοχής μέτρων για μετά το ’18. Η Αθήνα ζητεί από το ΔΝΤ, αντί να βάζει στο τραπέζι νέα μέτρα αμφισβητώντας το ρεαλιστικό των στόχων για πρωτογενές πλεόνασμα μετά το 2018, να κατευθύνει την πίεσή του προς τους άλλους εταίρους, ζητώντας δραστική μείωση του ελληνικού χρέους και αναθεώρηση προς τα κάτω των στόχων για πρωτογενές πλεόνασμα. Εναντι της άκρως ανησυχητικής προοπτικής να βρει απέναντί της ένα ενιαίο μέτωπο για νέα μέτρα, η κυβέρνηση προβάλλει την επιθυμία της για ρήγμα στις τάξεις των δανειστών.