Μόλις 545 εκατ. ευρώ, από τα 2,45 δισ. ευρώ που θεωρούνται ανακτήσιμα, έχουν κατορθώσει να εισπράξουν οι ειδικές εκκαθαρίσεις των τραπεζών που διασπάστηκαν σε «καλό» (που απορροφήθηκε από τις συστημικές τράπεζες) και «κακό» κομμάτι και τέθηκαν σε καθεστώς εκκαθάρισης.
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί μόλις στο 21% του ποσού που μπορεί να ανακτηθεί, επίδοση που δεν κρίνεται ικανοποιητική.
Σημειώνεται ότι συνολικά δώδεκα πιστωτικά ιδρύματα –έξι εμπορικές τράπεζες και έξι συνεταιριστικές τράπεζες– που βρέθηκαν σε αδιέξοδο τα προηγούμενα χρόνια χρηματοδοτήθηκαν με 13,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, και από τα προβληματικά στοιχεία ενεργητικού τους (κυρίως μη εξυπηρετούμενα δάνεια) τα 11 δισ. ευρώ ή το 82% κρίνεται ότι δεν υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να ανακτηθούν. Δηλαδή να κατορθώσουν οι εκκαθαρίσεις να εισπράξουν ένα κομμάτι από τις οφειλές.
Αυτό οφείλεται στην πολύ κακή ποιότητα των δανείων που είχαν χορηγηθεί στις ημέρες τις ευφορίας, χωρίς εξασφαλίσεις. Ωστόσο ένα μεγάλο μέρος των ζημιών, κυρίως σε Αγροτική και ΤΤ, οφείλεται σε ζημίες για την κάλυψη των απωλειών που υπέστησαν με το PSI, από το χαρτοφυλάκιο ομολόγων.
Από το σύνολο των «κόκκινων» δανείων των 12 υπό εκκαθάριση τραπεζών, κρίνεται ότι μπορεί να ανακτηθεί ποσό 2,45 δισ. ευρώ, και από αυτά μέχρι τώρα οι εκκαθαρίσεις έχουν καταφέρει να εισπράξουν 545 εκατ. ευρώ. Από το ποσό αυτό τα 345 εκατ. είναι οι εισπράξεις που έχει επιτύχει η εκκαθάριση της ΑΤΕ, επίδοση που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο μεγάλο μέγεθος της υπό εκκαθάριση τράπεζας: χρηματοδοτήθηκε με 7,47 δισ. ευρώ και από το προβληματικό της χαρτοφυλάκιο κρίθηκε ότι μπορεί να ανακτηθεί ποσό 1,77 δισ. ευρώ, δηλαδή το 72% του συνολικού ποσού που μπορεί να ανακτηθεί.
Οι επιδόσεις των εκκαθαρίσεων κρίθηκαν γενικά μη ικανοποιητικές και κοστοβόρες, καθώς η κάθε επιμέρους εκκαθάριση διατηρεί τον δικό της διοικητικό μηχανισμό.
Με σκοπό την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη διαχείριση των εκκαθαρίσεων, η Τράπεζα της Ελλάδος προχώρησε σε διαγωνισμό για την επιλογή ειδικού εκκαθαριστή ο οποίος ανέλαβε το σύνολο των υπό εκκαθάριση τραπεζών. Πλέον η διαχείριση έχει περάσει στην PQH Ενιαία Ειδική Εκκαθάριση, με μετόχους την PwC, την Qualco και τη σουηδική τράπεζα Hoist Kredit Aktiebolag, «με σκοπό την αποτελεσματικότερη διαχείριση της περιουσίας τους και την επίτευξη υψηλότερων επιχειρησιακών στόχων, προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος». Το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων των 12 ειδικών εκκαθαρίσεων που έχουν περάσει από τα μέσα του 2016 στον έλεγχο της ενιαίας εκκαθάρισης ανέρχεται σε περίπου 9 δισ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι η δημιουργία ενός ενιαίου μηχανισμού για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των προβληματικών δανείων των τραπεζών που τέθηκαν σε καθεστώς εκκαθάρισης ήταν υποχρέωση της χώρας με βάση το νέο μνημόνιο του 2015. Στόχος ήταν η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του προβλήματος αλλά και ο περιορισμός των πολιτικών παρεμβάσεων: το 2015 η ειδική εκκαθάριση της ΑΤΕ είχε υποχρεωθεί από την κυβέρνηση, με πράξη νομοθετικού περιεχομένου, να χορηγήσει 30 εκατ. ευρώ έναντι μελλοντικής αύξησης κεφαλαίου στην ΕΒΖ προκειμένου η κυβέρνηση να μπορέσει να εξασφαλίσει την προσωρινή επαναλειτουργία της προβληματικής επιχειρήσεις.