Εν μέσω διαρκών ελιγμών και τακτικισμών εκ μέρους της Aγκυρας, τόσο για τη συνάντηση Τσίπρα – Ερντογάν (σ.σ. που τελικώς αναβλήθηκε) όσο και για το γενικότερο πλαίσιο διαπραγμάτευσης της Γενεύης, όλα τα ενδεχόμενα ήταν ανοικτά μέχρι το προηγούμενο εικοσιτετράωρο, με το κλίμα στο πρωθυπουργικό γραφείο στην Αθήνα να είναι απαισιόδοξο για το Κυπριακό. Θέλοντας να αποφύγει ένα δεύτερο ναυάγιο, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες έχει ενημερώσει ήδη τα ενδιαφερόμενα μέρη, και επισήμως μέσω επιστολής, ότι οι διαπραγματεύσεις θα έχουν «ανοικτό ορίζοντα».
Τα μηνύματα που έφθαναν από την Αγκυρα τις προηγούμενες ημέρες ήταν μάλλον ανησυχητικά. Η προγραμματική – στρατηγική συνεργασία του Τούρκου προέδρου με τους «Γκρίζους Λύκους», που επιβεβαιώθηκε την περασμένη Τετάρτη, άλλαξε τα δεδομένα στην εξωτερική πολιτική, που οδηγείται σε σκλήρυνση θέσεων και στο Κυπριακό.
Το δεύτερο αρνητικό στοιχείο είναι ότι η Αθήνα επιδίωξε πάνω από όλα, τις τελευταίες ημέρες, να διασφαλίσει το πλαίσιο διαπραγμάτευσης πιθανής συνάντησης Τσίπρα – Ερντογάν, ώστε να περιοριστεί αυστηρά στο κεφάλαιο των εγγυήσεων και της ασφάλειας. Οι συνομιλίες, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ήταν απογοητευτικές, καθώς η Τουρκία εμφανίστηκε αρνητική σε αλλαγή της ουσίας της συγκεκριμένης συνθήκης, γεγονός που συνέβαλε στην αναβολή. Για τον λόγο αυτόν ο κ. Τσίπρας ενημέρωσε ξένους ηγέτες για τις δικές του θέσεις.
Το γεγονός ότι υπάρχει αρνητικό κλίμα έναντι του Ερντογάν στην Ευρώπη αποτέλεσε πρόσθετο στοιχείο για την κινητοποίηση του κ. Τσίπρα. Υπό αυτό το πρίσμα η συνάντηση των δύο ηγετών δεν είχε νόημα να γίνει όσο υπήρχε χαώδης απόκλιση θέσεων. Ακόμη όμως και αν γινόταν, δεν επρόκειτο να επιφέρει αποτελέσματα όπως τα επιδιώκει η Ελλάδα, και κατά συνέπεια το βάρος της ετοιμασίας στην Αθήνα προσανατολίστηκε στη διαχείριση της τουρκικής στάσης, καθώς είναι βέβαιο ότι στο εξής ο Ερντογάν θα κάνει κινήσεις εντυπωσιασμού, όχι όμως ουσίας, δηλαδή δεν πρόκειται να μετατοπιστεί από βασικές θέσεις.
Οι ίδιες πηγές απέκλειαν ρητά –ήδη από την Πέμπτη το πρωί– και κατηγορηματικά για ακόμη μία φορά το ενδεχόμενο να υπάρξει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση σχετικά με τα ελληνοτουρκικά προβλήματα. Τέτοιο ζήτημα δεν ετέθη ποτέ, αλλά ακόμη και εάν ετίθετο, θα απορριπτόταν ακαριαία, ανέφερε διπλωματική πηγή στην «Κ», χαρακτηρίζοντας «ανοησίες» φήμες περί διαπραγματευτικού πακέτου.
Σημειώνεται ότι οι δύο ηγέτες είχαν συμφωνήσει, με πρωτοβουλία του κ. Τσίπρα αμέσως μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στο Μον Πελερέν, να συναντηθούν για να διαπραγματευθούν το θέμα των εγγυήσεων. Από τα τέλη Νοεμβρίου ο κ. Τσίπρας ζήτησε από τους συνεργάτες του στο Μαξίμου και από το υπ. Εξωτερικών να συνεργαστούν και να του ετοιμάσουν όλα τα πιθανά σενάρια των διαπραγματεύσεων, εστιάζοντας στις κινήσεις που μπορεί να κάνει η Αγκυρα, η οποία παραδοσιακά αρέσκεται σε πολιτικά και επικοινωνιακά τρικ για να καλύψει την ακαμψία της. Σύμφωνα με έγκυρες πηγές, σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Μαξίμου στις αρχές της εβδομάδας έγινε ακόμη και προσομοίωση μιας πιθανής συνάντησης Τσίπρα – Ερντογάν, με στόχο να προβλεφθούν όλες οι ενδεχόμενες κινήσεις της Αγκυρας.
Ανοικτό είναι και το ενδεχόμενο μετάβασης του κ. Τσίπρα στη Γενεύη, ανεξάρτητα από το εάν θα γίνονταν ή όχι η συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο. Η κυρίαρχη σκέψη μεταξύ των συνεργατών του ήταν εξαρχής ο πρωθυπουργός να μεταβεί στη Γενεύη για να πάρει μέρος στην πολυμερή, αλλά και να στηρίξει τον πρόεδρο Αναστασιάδη.
Επιστολή Γκουτιέρες
Ακριβώς επειδή οι πιθανότητες να καταγραφεί νέο ναυάγιο είναι κυρίαρχες, ο κ. Γκουτιέρες, σύμφωνα με έγκυρες πηγές, έχει ενημερώσει με επιστολές του Αθήνα, Αγκυρα και Λευκωσία, προφανώς και άλλες πρωτεύουσες, ότι οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν σε χαμηλότερο επίπεδο, με στόχο πάντα τη λύση του Κυπριακού. Ωστόσο, έμπειροι διπλωμάτες εξηγούσαν ότι το μόνο που έχει αξία σε περίπτωση ναυαγίου είναι να μην επιρριφθούν ευθύνες στην ελληνική και την ελληνοκυπριακή πλευρά και να υπάρξει σταθερό εθνικό μέτωπο.
Γιατί, προσέθεσαν, «κατά τα άλλα, η συνέχιση των διαπραγματεύσεων για εβδομάδες θα είναι εκφυλιστικές και όχι παραγωγικές, και το μείζον ερώτημα είναι πώς θα επηρεαστούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και η Κύπρος».
Για όλους αυτούς τους λόγους και επειδή στη Γενεύη θα συγκεντρωθεί πλήθος πολιτικών, διπλωματών και εμπειρογνωμόνων από πολλές χώρες, οι ίδιες πηγές προβλέπουν ότι μεταξύ 9 – 12 Ιανουαρίου θα γίνει «μύλος» στην ελβετική πόλη.