Τα δέκα λεπτά χειρουργικής ακρίβειας για την απενεργοποιήση της βόμβας

Τα δέκα λεπτά χειρουργικής ακρίβειας για την απενεργοποιήση της βόμβας

2' 48" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σε βάθος 5,5 μέτρων μέσα στη γη, χωμένος σε μια τρύπα διαμέτρου περίπου 2 μ., ο πυροτεχνουργός του στρατού, υπολοχαγός του Τάγματος Εξουδετέρωσης Ναρκών Ξηράς (ΤΕΝΞ) Ευστάθιος Λαγός, βρέθηκε αντιμέτωπος με θανάσιμο κίνδυνο. Ηταν μόνος απέναντι στον «εχθρό», τον οποίο έπρεπε να εξουδετερώσει. Μια λάθος κίνηση θα ήταν σίγουρα μοιραία για εκείνον και ίσως για πολλούς άλλους στην επιφάνεια.

Τον είχαν κατεβάσει με ειδική σκάλα τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας του και αποστολή του ήταν να απενεργοποιήσει τον πυροδοτικό μηχανισμό της βόμβας, που εάν έσκαγε θα έκανε τα πάντα σκόνη σε ακτίνα μερικών εκατοντάδων μέτρων.

Η όλη επιχείρηση στον αυλόγυρο του πρατηρίου υγρών καυσίμων, στη Δυτική Θεσσαλονίκη, είχε ξεκινήσει στις 7 το πρωί με την απομάκρυνση 72.000 ανθρώπων από την περιοχή και την «ανάπτυξη» στον χώρο της εξαμελούς ομάδας του ΤΕΝΞ, αποτελούμενης από έμπειρους πυροτεχνουργούς. Στα χέρια και στο μυαλό του υπολοχαγού κρεμόταν η τύχη του όλου εγχειρήματος και βεβαίως η ίδια του η ζωή. Στις 11 ακριβώς ξεκίνησε η προσπάθεια να συνδέσει το ειδικό μηχάνημα που έφερε μαζί του με τον πυροκροτητή. Δεν ήταν εύκολο, καθότι ανάβλυζε νερό και η βόμβα καλυπτόταν στο μεγαλύτερο μέρος της από λασπόνερα. Στην επιφάνεια η αγωνία κορυφωνόταν και μαζί σε όλη την Ελλάδα, καθώς τα κανάλια μετέδιδαν σε απευθείας συνδέσεις την εξέλιξη του εγχειρήματος. Με χειρουργική ακρίβεια και ολύμπια ψυχραιμία, ο Στάθης Λαγός συνέδεσε το μηχάνημα στον πυροκροτητή με την πρώτη προσπάθεια. Το δικαίωμα στο λάθος απαγορευόταν. Τριάντα ένα θύματα έχει θρηνήσει από την ίδρυσή του το 1964 το ΤΕΝΞ και επ’ ουδενί δεν έπρεπε να προστεθεί ένα ακόμα.

Δέκα λεπτά αφότου κατέβηκε στον κρατήρα, ο υπολοχαγός εμφανίστηκε στην επιφάνεια έχοντας επιτελέσει στο ακέραιο την επικίνδυνη αποστολή του. «Το πιο δύσκολο μέρος της επιχείρησης», όπως το χαρακτήρισε μιλώντας στην «Κ» ο εκπρόσωπος του ΓΕΣ, συνταγματάρχης κ. Νίκος Φανιός, είχε περατωθεί. Με τηλεχειριστήριο και από απόσταση 20 μ. οι πυροτεχνουργοί ενεργοποίησαν τον μηχανισμό που είχε συνδέσει ο υπολοχαγός «ξεβιδώνοντας» και απασφαλίζοντας τον πυροκροτητή. Πλέον, η βάρους 170 κιλών βόμβα ήταν σχεδόν ακίνδυνη, αλλά θα χρειαζόταν μεγάλη προσπάθεια, λόγω των νερών, μέχρι να τη δέσουν με ιμάντες και να την ανεβάσουν στο ειδικό όχημα του στρατού με προορισμό το πεδίο βολής στον Ασκό για την καταστροφή της.

«Για εμάς στον στρατό είναι ένα σύνηθες περιστατικό. Ξέραμε από πριν και με λεπτομέρεια τι έπρεπε να κάνουμε, τα έχουμε διδαχθεί στα σχολεία μας. Ωστόσο, ο κίνδυνος υπάρχει πάντα γιατί δεν ξέρεις πώς μπορεί να συμπεριφερθεί το πυρομαχικό», πρόσθεσε ο κ. Φανιός. Στο πεδίο βολής τα πράγματα για τους στρατιωτικούς ήταν πιο εύκολα. «Η βόμβα υποβάλλεται σε ειδική θέρμανση σιγά σιγά και όταν φτάσει σε μια θερμοκρασία πυροδοτείται μια ελεγχόμενη έκρηξη», εξήγησε ο συνταγματάρχης.

Με το πέρας της επιχείρησης, οι πυροτεχνουργοί του ΤΕΝΞ θα χρειαστεί να κάνουν την ίδια δουλειά σε κάποιο άλλο σημείο της Ελλάδας. Εκτιμάται ότι υπάρχουν χιλιάδες ακόμα από τους πολέμους που παραμένουν άσκαστες. Η προηγούμενη, πάντως, μεγάλης ισχύος βόμβα που είχε εξουδετερωθεί από άντρες του ίδιου τάγματος ήταν στον Πειραιά, αλλά εκεί δεν χρειάστηκε να μετακινηθούν άνθρωποι, γιατί σε απόσταση 1.800 μ. η περιοχή ήταν ακατοίκητη. Επίσης και στην περιοχή του αεροδρομίου Θεσσαλονίκης έχουν εξουδετερωθεί άσκαστες βόμβες και βλήματα -κατάλοιπα των δύο παγκοσμίων πολέμων. Αναφερόμενος στα τεχνικά χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης βόμβας που εξουδετερώθηκε την Κυριακή, ο κ. Φανιός είπε ότι είχε ριφθεί από συμμαχικά αεροσκάφη, πιθανότατα τον Σεπτέμβριο του 1944, ήταν αμερικανικής κατασκευής, 250 λιβρών, εξωτερικά διαβρωμένη, πλην όμως ο πυροκροτητής ήταν σε άριστη κατάσταση.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή