Ενώ η Ελλάδα παραμένει «βραχυκυκλωμένη» στα γνωστά προβλήματά της, είναι ξεκάθαρο ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δεν μπορούν να αποφύγουν πλέον όσο και να προσπαθούν την ανοικτή συζήτηση για την Ευρώπη των διαφορετικών ταχυτήτων. Τα βασικά κράτη-μέλη, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ισπανία, μιλάνε πλέον για μία «πραγματικότητα», η οποία βρίσκεται και στις ευρωπαϊκές συνθήκες, όπως είπε χαρακτηριστικά, την Παρασκευή, η Αγκελα Μέρκελ.
Αυτό που θα αποδειχθεί δύσκολο είναι να βρεθεί ένα κοινό έδαφος μεταξύ των παραπάνω βασικών χωρών της Ε.Ε. και των ανατολικών κρατών-μελών (του Βίσεγκραντ) που δεν θέλουν μια τέτοια συζήτηση φοβούμενα ότι η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων θα τα αφήσει απομονωμένα. Σε μία προσπάθεια να κατεβάσει τους τόνους και να τα ηρεμήσει, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζ. Κ. Γιούνκερ, δήλωσε μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής πως διαπίστωσε με έκπληξη ότι μερικά κράτη-μέλη έχουν εκλάβει την Ευρώπη πολλών ταχυτήτων «σαν ένα σιδηρούν παραπέτασμα ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση. Αυτό που λέμε είναι ότι όσοι θέλουν να κάνουν πιο πολλά μπορούν να κάνουν πιο πολλά».
«Ο βασικός μας στόχος είναι να ενδυναμώσουμε την αμοιβαία εμπιστοσύνη και την ενότητα» δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντ. Τουσκ, τη στιγμή που η ενότητα, μόλις δύο εβδομάδες από την επετειακή σύνοδο στη Ρώμη όπου θα εορταστούν τα 60 χρόνια της Ε.Ε., δεν είναι και τόσο βέβαιη. Η ίδια η κ. Μέρκελ δήλωσε πως το μήνυμα που πρέπει να βγει από τη Ρώμη πρέπει να είναι «ενότητα στην πολυμορφία», κάτι που απεύχονται οι αξιωματούχοι του συμβουλίου, καθώς, σύμφωνα με υψηλόβαθμο Ευρωπαίο αξιωματούχο, η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων πρέπει να αποτελεί «προειδοποίηση για τα υπόλοιπα κράτη-μέλη» και όχι βασικό σενάριο. Ο κ. Γιούνκερ υποστήριξε ότι αυτό το σενάριο δεν έπρεπε να τρομάζει. «Εχουμε ήδη μικρότερες ομάδες στην Ε.Ε., την Ευρωζώνη, την ομάδα του Σένγκεν κ.λπ. Εχουμε ήδη μία Ευρώπη δύο ταχυτήτων», είπε χαρακτηριστικά.