Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για τις τελικές αποφάσεις του πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα, αναφορικά με το εάν θα προβεί στις απαιτούμενες υποχωρήσεις προκειμένου να ολοκληρωθεί άμεσα η διαπραγμάτευση με τους δανειστές ή θα επιλέξει την οδό της παράτασης της εκκρεμότητας, ευελπιστώντας σε μια ευνοϊκότερη για τις ελληνικές θέσεις συγκυρία.
Το μήνυμα που εκπέμπει, πάντως, προς την Αθήνα το Βερολίνο και μεταφέρθηκε μέσω της επίσκεψης Γκάμπριελ στην Αθήνα, είναι πως η συμφωνία θα πρέπει να κλείσει το ταχύτερο δυνατόν, καθώς το πλαίσιο που έχουν περιγράψει οι εκπρόσωποι των δανειστών κατά το τριήμερο των επαφών με τους Ευκλ. Τσακαλώτο, Γ. Χουλιαράκη και Εφη Αχτσιόγλου στις Βρυξέλλες δεν πρόκειται να διαφοροποιηθεί δραματικά, ενώ εάν η διαπραγμάτευση παραταθεί μέχρι τον Ιούνιο, οι επιπτώσεις θα είναι καταστροφικές για την ελληνική οικονομία.
Ομως, με δεδομένο πως πλέον η μεγαλύτερη απόσταση καταγράφεται στα εργασιακά, στο Μέγαρο Μαξίμου υπάρχουν σκέψεις για νέα καθυστέρηση. Το σκεπτικό πίσω από σχετικές εισηγήσεις, είναι ότι στα τέλη Απριλίου μπορεί, υπό την πίεση των ΗΠΑ, το ΔΝΤ να αποφασίσει να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα. Το τοπίο αναμένεται να αποσαφηνιστεί στην Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ (20-23 Απριλίου). Σε άρθρο που δημοσιεύθηκε προ ημερών στους NYT επισημαίνεται ότι η επιλογή από τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, του Ανταμ Λέρικ για τη θέση του βοηθού υφυπουργού, υπεύθυνου για τη διεθνή χρηματοδότηση, ενδεχομένως σηματοδοτεί την απόφαση της νέας αμερικανικής διοίκησης να αλλάξει την παραδοσιακή στάση των ΗΠΑ έναντι του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Ο κ. Λέρικ υπήρξε σταθερά επικριτικός για τον ρόλο των δύο οργανισμών, υποστηρίζοντας ότι σπαταλούν τα χρήματα των φορολογουμένων. Η Αθήνα αναμένει να διαπιστώσει στην Εαρινή Σύνοδο εάν η Ουάσιγκτον έχει αποφασίσει να υποστηρίξει έναν διαφορετικό ρόλο για το Ταμείο, όσον αφορά τη συμμετοχή του σε προγράμματα διάσωσης, όπως αυτό της Ελλάδας.
Σε μια τέτοια περίπτωση, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η κυβέρνηση με μόνους τους Ευρωπαίους στο «τραπέζι» θα μπορεί ενδεχομένως να εξασφαλίσει ρυθμίσεις για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, για παράδειγμα, που θα καταστήσουν την ούτως ή άλλως επώδυνη λόγω μείωσης του αφορολόγητου και των περικοπών στις συντάξεις, συμφωνία πιο «εύπεπτη» στην κοινοβουλευτική ομάδα και στην εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ.
Ομως, η ντε φάκτο μετάθεση της ολοκλήρωσης της διαπραγμάτευσης για τον Μάιο ή τον Ιούνιο εγκυμονεί δύο σοβαρότατους κινδύνους. Πρώτον, η παράταση της αβεβαιότητας να πλήξει περαιτέρω την πάντα εύθραυστη κατάσταση της ελληνικής οικονομίας. Δεύτερον, η αποχώρηση του ΔΝΤ να ανοίξει ένα νέο κύκλο συζητήσεων στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και κυρίως στο Βερολίνο για τη νέα μορφή που θα πρέπει να λάβει το ελληνικό πρόγραμμα.
Και Plan B
Μάλιστα, συνυπολογίζοντας τους ανωτέρω κινδύνους, το Μέγαρο Μαξίμου φέρεται να εξετάζει και ένα Plan B, παρότι τούτο διαψεύδεται από τους συνεργάτες του πρωθυπουργού. Τούτο λέγεται ότι προβλέπει η κυβέρνηση να κλείσει άμεσα ένα μεγάλο κομμάτι της αξιολόγησης με τα λιγότερο ευαίσθητα πολιτικά θέματα, όπως το υπερταμείο, ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και ενδεχομένως τα ενεργειακά και να λάβει ως αντάλλαγμα μια υποδόση που σε συνδυασμό με τη χρησιμοποίηση των αποθεματικών του Δημοσίου θα της επιτρέψει να υπερβεί τον σκόπελο της αποπληρωμής των ομολόγων προς την ΕΚΤ τον προσεχή Ιούλιο, μεταθέτοντας για μετά τις γερμανικές εκλογές τις τελικές αποφάσεις για τα θέματα που «καίνε» (εργασιακά, αφορολόγητο, προσωπική διαφορά στις συντάξεις). Κατ’ ορισμένους μάλιστα, για το ανωτέρω ενδεχόμενο έχει βολιδοσκοπηθεί στο ανώτατο επίπεδο η Γερμανία, χωρίς όμως να έχει υπάρξει μέχρι στιγμής αντίδραση.
H δυστοκία στην ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης είναι προφανές πως συνδέεται με τη δυσκολία που έχει ο κ. Τσίπρας να υπερασπιστεί πολιτικά την όποια συμφωνία, καθώς μάλιστα το αφήγημα των αντίμετρων και του μηδενικού δημοσιονομικού αποτελέσματος τείνει να καταρρεύσει ακόμη και εντός των τειχών του ΣΥΡΙΖΑ. Υπ’ αυτήν την έννοια, το ενδεχόμενο να ζητηθούν δεσμεύσεις και από τον κ. Κυρ. Μητσοτάκη ότι θα τηρήσει όσα συμφωνηθούν για το αφορολόγητο και τις συντάξεις την περίοδο 2019 και 2020, διαφοροποιεί, τουλάχιστον εν μέρει τα δεδομένα.
Ο πρωθυπουργός είναι σαφές ότι δεν θέλει τα μέτρα να ψηφιστούν με διευρυμένη πλειοψηφία 180 εδρών, καθώς σ’ αυτή την περίπτωση εκφράζονται φόβοι ότι θα εκδηλώνονταν φυγόκεντρες τάσεις στην κοινοβουλευτική του ομάδα. Ομως, τυχόν απαίτηση των εταίρων για έγγραφες δεσμεύσεις της Ν.Δ. θα τον διευκόλυνε να εμφανίσει στους βουλευτές του και στην κοινή γνώμη τη συμφωνία ως μονόδρομο προκειμένου η χώρα να αποφύγει την άτακτη χρεοκοπία. Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, στο ΔΝΤ δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις για το εάν θα πρέπει να ζητηθούν –και τι είδους– εγγυήσεις από την αντιπολίτευση, ενώ αποστάσεις φέρεται να έχει λάβει και η καγκελαρία.