ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Μετά τη συμφωνία της κυβέρνησης στα επιπλέον μέτρα που ζητούσε το ΔΝΤ για να συμμετέχει στο πρόγραμμα, η μάχη μεταφέρεται στην ελάφρυνση του χρέους. Το ΔΝΤ αναμένεται ότι θα επιμείνει σε μείωση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα μετά το τέλος του προγράμματος, αλλά και στο πώς θα διατυπωθούν τα περαιτέρω μέτρα που ζητεί από τους Ευρωπαίους.
Το ΔΝΤ εκτιμά ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% μεσοπρόθεσμα δεν είναι ρεαλιστικός και θέλει τη μείωσή του, καθώς μάλιστα θεωρεί ότι όσο πιο υψηλός είναι, τόσο πιο πολύ θα στοιχίσει στην οικονομία. Αντικείμενο διαπραγμάτευσης είναι για πόσο καιρό θα παραμείνει στο 3,5%, πόσο θα μειωθεί και για πόσο διάστημα. Μιλώντας στους διαπιστευμένους στο ΔΝΤ δημοσιογράφους, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος Πόουλ Τόμσεν δήλωσε ότι το ΔΝΤ επιμένει σε μία αξιόπιστη στρατηγική των Ευρωπαίων για το είδος των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που θα λάβουν. Στην Ουάσιγκτον θεωρούν ότι οι συζητήσεις θα γίνουν κατ’ αρχήν μεταξύ των εκπροσώπων των θεσμών, οι οποίοι θα τα μεταφέρουν με τη σειρά τους στο Euroworking Group. Σύμφωνα με τη συμφωνία του Μαΐου 2016, τα μέτρα θα συγκεκριμενοποιηθούν και ποσοτικοποιηθούν με λεπτομέρειες με βάση την ανάλυση της βιωσιμότητας που θα γίνει στο τέλος του προγράμματος. Η συμφωνία του Μαΐου προβλέπει ότι οι καθαρές δανειοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και 20% μακροπρόθεσμα, με το ΔΝΤ να εστιάζει ωστόσο στη συγκεκριμενοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων προτού επανέλθει στο πρόγραμμα.
Το ερώτημα
Ενα ερώτημα, ωστόσο, είναι εάν η συμφωνία για το χρέος θα τελεί ξανά υπό την αίρεση ότι τα μέτρα θα ληφθούν «εφόσον χρειασθεί», κάτι που στο παρελθόν έχει καθυστερήσει την αναδιάρθρωση με πολιτικό και οικονομικό κόστος για την Ελλάδα. Το ΔΝΤ θεωρεί ότι όλοι πλέον αναγνωρίζουν ότι η ελάφρυνση του χρέους είναι απαραίτητη διότι αυτό δεν είναι βιώσιμο, ωστόσο τόσο το Βερολίνο όσο και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας τόνισαν την περασμένη εβδομάδα ότι τα μέτρα θα ληφθούν μόνον αν χρειασθεί – κι εφόσον βέβαια η ελληνική κυβέρνηση έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνει για την εφαρμογή των νέων μέτρων.
Ο κ. Τόμσεν παρουσίασε τη συμφωνία ως απαραίτητη για να δημιουργηθεί ο δημοσιονομικός χώρος (με μείωση των συντάξεων και διεύρυνση της φορολογικής βάσης) που θα επιτρέψει στον ελληνικό προϋπολογισμό να στηρίξει πιο αναπτυξιακές πολιτικές. Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες, το ΔΝΤ δεν θα ζητήσει άλλα δημοσιονομικά μέτρα από την Ελλάδα πέρα από αυτά που προβλέπονται στη συμφωνία, ακόμη και αν δεν επιτευχθεί ο στόχος των Ευρωπαίων για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018 (η δική του πρόβλεψη είναι χαμηλότερη, στο 2,2%). Επιπλέον, δεν θέτει ως προϋπόθεση τη συμφωνία της αντιπολίτευσης στα μέτρα, καθώς η Ν.Δ. αναγνωρίζει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει το ελληνικό κράτος.
Το τηλεφώνημα
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ, εξάλλου, μετέφερε την περασμένη Τρίτη στην επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ τη θέση της Ν.Δ. ότι στηρίζει τις διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις και δεσμεύεται στους στόχους του προγράμματος. Σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες, ο κ. Βέμπερ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Ν.Δ. Κυριάκο Μητσοτάκη πριν από τη συνάντησή του με την κ. Λαγκάρντ. Κατά τη συνομιλία τους, όμως, ο κ. Μητσοτάκης κατέστησε σαφές ότι δεν θα ψηφίσει τα μέτρα και τα αντίμετρα, καθώς δεν συμφωνεί με το μείγμα της πολιτικής που ακολουθείται.
Την ίδια ώρα, αναλυτές και αξιωματούχοι συμφωνούν ότι θα υπάρξει ένας συμβιβασμός, καθώς πιστεύουν ότι κανείς, ούτε το ΔΝΤ αλλά ούτε και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, δεν έχει συμφέρον να προκαλέσει μία νέα κρίση το καλοκαίρι.
Ωστόσο, σε αντίθεση με τον κ. Σόιμπλε που έχει δηλώσει βέβαιος ότι το ΔΝΤ θα συμμετέχει στο πρόγραμμα, αναλυτές όπως ο συνεργάτης του ινστιτούτου Peterson Νικολάς Βερόν είναι πιο επιφυλακτικοί για το πώς θα επιτευχθεί αυτό, καθώς εξακολουθούν να θεωρούν πολύ δύσκολο για τη Γερμανία να συγκεκριμενοποιήσει επαρκώς τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους πριν από τις εκλογές στη χώρα.
Ο κ. Βερόν εκτιμά ότι αν δεν ικανοποιήσει τις ήδη μειωμένες απαιτήσεις του ΔΝΤ, ο κ. Σόιμπλε θα αναγκασθεί να αλλάξει στάση και να ζητήσει από το γερμανικό Κοινοβούλιο την αποδέσμευση της δόσης για την Ελλάδα χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ με χρηματοδότηση.
Πρώην Αμερικανός αξιωματούχος προβλέπει από την πλευρά του ότι θα υπάρξει μία δέσμευση για το χρέος που θα φέρει πίσω στο πρόγραμμα το ΔΝΤ, ωστόσο την ίδια στιγμή εκτιμά ότι θα πρόκειται για έναν ακόμη συμβιβασμό που θα μεταθέσει τις δύσκολες αποφάσεις στο μέλλον. Ο ίδιος εκτιμά ότι για τις ΗΠΑ δεν είναι προτεραιότητα η Ελλάδα, όπως θεωρεί ότι φαίνεται από τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν.
Πάντως, τόσο οι Αμερικανοί όσο και οι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι στο μέλλον η Ευρώπη θα πρέπει να διαχειρίζεται τέτοια θέματα χωρίς το ΔΝΤ. Για την ώρα, όμως, το ενδιαφέρον των Αμερικανών αναλυτών εστιάζει στο αν ο κυβερνητικός συνασπισμός θα καταφέρει να περάσει από την Κοινοβουλευτική Ομάδα τα μέτρα την επόμενη εβδομάδα.