Στο κλίμα συναίνεσης και στις αλλαγές που έκανε η κυβέρνηση στο μνημόνιο αποδίδει τα θετικά μεγέθη της πορτογαλικής οικονομίας ο υφυπουργός Αμυνας της χώρας Μάρκος Περεστρέλιο, ο οποίος βρίσκεται στην Ελλάδα για επαφές με την ηγεσία του υπουργείου Αμυνας αλλά και για να επισκεφθεί ομοεθνείς του αξιωματικούς που περιπολούν για το προσφυγικό στη Λέσβο. Σε συνέντευξή του στην «Κ», ο κ. Περεστρέλιο σημειώνει την ανάγκη χώρες όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία να συντονιστούν σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. για την αντιμετώπιση των «πολύ πραγματικών» κινδύνων που έρχονται από τον Νότο.
– Η προσφυγική κρίση έφερε κοντά δύο χώρες που βρίσκονται στα δύο άκρα της Ευρώπης. Η πορτογαλική ακτοφυλακή διεξάγει επιχειρήσεις στο Αιγαίο, σε συνεργασία με δυνάμεις από όλη την Ευρώπη. Πιστεύετε ότι η προσφυγική κρίση μπορεί να αποδειχθεί μια πρόβα σύγκλισης της Ε.Ε. σε θέματα ασφάλειας και άμυνας;
– Η προσφυγική κρίση πράγματι έφερε κοντά χώρες όπως η Πορτογαλία και η Ελλάδα, οδηγώντας τες να αναζητήσουν λύσεις ώστε, τουλάχιστον, να αμβλυνθεί η ανεπανάληπτη ανθρωπιστική κρίση. Οι δύο χώρες γρήγορα κατάλαβαν ότι η συνεργασία ήταν υπό αυτή την άποψη υψίστης σημασίας. Από την άλλη, οι πολιτισμοί και οι παραδόσεις μας έχουν ως βάση την αποδοχή και τη φιλοξενία των ξένων. Απλώς, η Ελλάδα δεν μπορούσε να αφεθεί να αντιμετωπίσει μόνη της αυτή την κρίση, που έπρεπε να αποτελεί ευρωπαϊκή ευθύνη. Η Πορτογαλία έχει αναπτύξει στοιχεία της ακτοφυλακής και της εθνικής δημοκρατικής φρουράς στο πλαίσιο του Frontex, παρέχοντας ορισμένες εκατοντάδες ανδρών, οχήματα και πλοία, με περισσότερες από 4.500 ώρες συνεργασίας τα τελευταία δύο χρόνια.
– Υπάρχει χώρος για περαιτέρω συνεργασία;
– Η Πορτογαλία έχει θαλάσσια παράδοση 900 ετών. Η Ελλάδα έχει, επίσης, πολύ βαθιά ριζωμένη ανάλογη παράδοση. Και οι δύο χώρες γνωρίζουν τη θάλασσα πάρα πολύ καλά, την αξία, τη σημασία της. Η συνεργασία και η ανταλλαγή πληροφοριών, περιλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τις προσφυγικές ροές, αλλά και η διαφύλαξη της αξιοπρέπειας της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα, είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τις χώρες μας. Είμαι στην Αθήνα ακριβώς για να αποτίσω φόρο τιμής στους άνδρες και τις γυναίκες που κάθε μέρα αγγίζουν τα όριά τους, ώστε να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση αυτή της ανθρωπιστικής κρίσης, αλλά και να επιβεβαιώσω τις ελληνικές αρχές για την ολοκληρωτική δέσμευσή μας σε αυτή την επιχείρηση. Με τόσα κοινά, η Πορτογαλία και η Ελλάδα θα έπρεπε να ενώσουν τις δυνάμεις τους ώστε να χτίσουν κοινές θέσεις σε διεθνείς οργανισμούς, πρωταρχικά σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ, ειδικότερα σε ζητήματα που αφορούν τα σύνορα της Νότιας Ευρώπης. Οπως έχουν, δυστυχώς, δείξει τα γεγονότα, με ολοένα και πιο προφανή τρόπο, ο κίνδυνος που έρχεται από αυτή την κατεύθυνση είναι πολύ ορατός και πολύ πραγματικός.
– Μιλήστε μας λίγο για τη μνημονιακή εμπειρία της Πορτογαλίας. Πώς τα κατάφερε η χώρα σας;
– Η Πορτογαλία πέρασε μια πολύ δύσκολη περίοδο. Σας διαβεβαιώ, από εμπειρία, ότι οι λέξεις που ακολουθούν δεν επιλέχθηκαν τυχαία. Το πρόγραμμα λιτότητας αποδείχθηκε ακατάλληλο, ακόμη και επιβλαβές για την εύθραυστη οικονομία μας. Για περισσότερα από τέσσερα χρόνια οι περικοπές μισθών, η μαζική ανεργία και η έλλειψη κοινωνικής φροντίδας στοίχισαν ακριβά στον πορτογαλικό λαό. Υπέφεραν εν καιρώ ειρήνης, όχι όμως λιγότερο σκληρά λόγω αυτή της κατάστασης. Το 2015 το Σοσιαλιστικό Κόμμα ετέθη επικεφαλής κυβέρνησης ενός προγράμματος κατά της λιτότητας, κάτι που αποδείχθηκε ότι λειτουργεί. Με έναν αριστερό συνασπισμό στη Βουλή και συναίνεση από την Αριστερά, έγιναν αλλαγές στο πρόγραμμα λιτότητας. Το 2017 τα πρώτα αποτελέσματα ήταν ξεκάθαρα: το έλλειμμα μειώθηκε σε ιστορικό χαμηλό, ενώ επανήλθαν η ανάπτυξη και η προσέλκυση επενδύσεων. Οι πιο πρόσφατοι αριθμοί δείχνουν ανάπτυξη 2,8% το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς, ενώ και η ανεργία έχει πέσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Είμαστε πολύ περήφανοι για όλα αυτά τα συλλογικά –υπογραμμίζω, λόγω των κοινών προσπαθειών– επιτεύγματα, που μας παρέχουν περαιτέρω ενθάρρυνση ώστε να εφαρμόσουμε τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, δίχως, παράλληλα, να αμελήσουμε την κοινωνική διάσταση του ζητήματος.
– Η πορτογαλική κυβέρνηση συμφωνεί με τον στόχο του ΝΑΤΟ για χορήγηση του 2% του ετήσιου ΑΕΠ στις αμυντικές δαπάνες;
– Η Πορτογαλία έχει πλήρη συναίσθηση των ευθυνών της και θα τιμήσει τις υποχρεώσεις της εντός του ΝΑΤΟ. Εγκαιρα, θα παρουσιάσουμε το σχέδιο του προϋπολογισμού και ένα χρονοδιάγραμμα εξειδικευμένο στις ανάγκες μας. Θέλουμε να υπογραμμίσουμε πλήρως την ύψιστη σημασία της Συμμαχίας για την παγκόσμια ασφάλεια, ξεκινώντας από εδώ, στη δική μας πόρτα, στην Ευρώπη.