Σε «tour d’ horizon» των ελληνοτουρκικών σχέσεων εξελίχθηκε η χθεσινή δίωρη κατ’ ιδίαν συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον Τούρκο ομόλογό του Μπιναλί Γιλντιρίμ, με ιδιαίτερη έμφαση στο Κυπριακό, το Αιγαίο και τις ευρωτουρκικές σχέσεις. Από το τραπέζι δεν έλειψε το ζήτημα των οκτώ Τούρκων αξιωματικών που βρίσκονται στην Ελλάδα και αποτελούν «κόκκινο πανί» για την Αγκυρα, ενώ, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, συζητήθηκαν εκτενώς όλες οι πτυχές του Κυπριακού, σε μια προσπάθεια να βρεθεί μέση οδός στις διαφορές που εξακολουθούν να υπάρχουν στο ζήτημα των εγγυήσεων και της ασφάλειας. Σε ολιγόλεπτη συνομιλία που είχε αργότερα με δημοσιογράφους, μετά τη συνάντησή του με τον Ελληνα πρωθυπουργό, ο κ. Γιλντιρίμ παραδέχθηκε ότι η επίλυση του Κυπριακού θα είναι μια διαδικασία που θα πάρει αρκετό καιρό, ωστόσο δήλωσε συνολικά αισιόδοξος για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Νωρίτερα, κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου, ο κ. Γιλντιρίμ επισήμανε ότι «η λύση του Κυπριακού πρέπει να παρέχει τις απαραίτητες εγγυήσεις για τις σχέσεις Ε.Ε. – Τουρκίας και τις σχέσεις Ε.Ε. – Ενωμένης Κύπρου». Η συγκεκριμένη αποστροφή του Τούρκου πρωθυπουργού γίνεται αντιληπτή ως σαφής σύνδεση του Κυπριακού με τις ευρωτουρκικές σχέσεις και συγκεκριμένα τους τρόπους με τους οποίους οι Βρυξέλλες θα προχωρούσαν σε απεμπλοκή ζητημάτων που αφορούν την τελωνειακή σύνδεση, την ενεργειακή συνεργασία και άλλα κεφάλαια.
Πηγές του Μαξίμου τονίζουν ότι ο κ. Τσίπρας παρουσίασε στον κ. Γιλντιρίμ και το θέμα των παραβιάσεων, παραδίδοντάς του αναλυτικό φάκελο. Ο κ. Τσίπρας, μάλιστα, επισήμανε ότι η παραβατικότητα πάνω από το Αιγαίο αυξάνει σε σημαντικό βαθμό τις πιθανότητες ατυχήματος. Σημειώνεται, βέβαια, ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός υποστήριξε ότι παραβιάσεις συμβαίνουν εκατέρωθεν των συνόρων. Ο ίδιος ο κ. Τσίπρας επέμεινε ιδιαιτέρως στην ανάγκη να υπάρξει στροφή σε μια θετική ατζέντα, αναφερόμενος και στην ενέργεια. Περιέγραψε ως παράδειγμα συνεργασίας τον αγωγό TAP/TANAP και την προώθηση του λεγόμενου «νότιου ευρωπαϊκού διαδρόμου», ενώ είπε ανοικτά ότι η Ελλάδα είναι κατ’ αρχάς θετική για την επέκταση του αγωγού Turkish Stream. Ο πρωθυπουργός επανέλαβε τη στήριξη της Ελλάδας προς την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας.
Ο κ. Γιλντιρίμ ήταν ιδιαιτέρως εμφατικός ως προς το ζήτημα των σχέσεων Ε.Ε. – Τουρκίας. «Στη συνέχεια της αποτυχημένης απόπειρας πραξικοπήματος, η Τουρκία προχώρησε σε μια συνταγματική μεταρρύθμιση και σε ένα δημοψήφισμα. Δυστυχώς, η Ε.Ε. τήρησε μια πολύ αρνητική στάση ως προς αυτές μας τις προσπάθειες και δυστυχώς, επίσης, δεν συνέβαλε στη βελτίωση και των διμερών μας σχέσεων», είπε ο κ. Γιλντιρίμ, ο οποίος –επιπλέον– τόνισε ότι είναι ανάγκη «νέου ξεκινήματος» στις σχέσεις Aγκυρας – Βρυξελλών. Ο Τούρκος πρωθυπουργός άφησε σαφείς αιχμές για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της Κύπρου, λέγοντας ότι πρέπει να τεθεί συνολικά ζήτημα για τη χρήση των πηγών ενέργειας στην Ανατ. Μεσόγειο.
Ως προς το ζήτημα των «οκτώ», ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι η Ελλάδα σέβεται και δεν παρεμβαίνει στις αποφάσεις της Δικαιοσύνης. Ο κ. Γιλντιρίμ εξέφρασε την άποψη ότι οι οκτώ πρέπει να επιστραφούν, τονίζοντας πως «παρότι σεβόμαστε τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης, πιστεύουμε ότι δεν θα κάνουν πραξικόπημα κατά των ελληνοτουρκικών σχέσεων».
Σε θετικό κλίμα διεξήχθη και η συνάντηση που είχε ο κ. Γιλντιρίμ με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλο. Ο κ. Γιλντιρίμ μετέφερε στον κ. Παυλόπουλο την πρόθεση του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να επισκεφθεί την Ελλάδα πριν από το τέλος του 2017. Αμέσως μετά, ο κ. Γιλντιρίμ συναντήθηκε για μία ώρα με τον πρόεδρο της Ν.Δ. Κυρ. Μητσοτάκη. «Υποστηρίζουμε την ανάγκη να παραμείνουν ανοικτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας, ενώ σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, επιδιώκουμε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, στηριγμένη στις αποφάσεις του ΟΗΕ, αλλά και στο ευρωπαϊκό κεκτημένο», είπε, μεταξύ άλλων, ο κ. Μητσοτάκης. Αμέσως μετά το τέλος της συνάντησης με τον κ. Μητσοτάκη, ο Τούρκος πρωθυπουργός αναχώρησε για τη Ροδόπη, όπου μετέβη στο χωριό Λύκειο, προκειμένου να παρακαθήσει σε γεύμα Ιφτάρ, στο πλαίσιο του Ραμαζανίου.
Για διγλωσσία εγκαλεί την ΠΓΔΜ η Αθήνα
Για διγλωσσία κατηγορεί τον υπουργό Εξωτερικών της ΠΓΔΜ η Αθήνα, έπειτα από τις δηλώσεις που πραγματοποίησε ο τελευταίος την Κυριακή. Ο κ. Νίκολα Ντιμιτρόφ, κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεών του με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στα Σκόπια (από εκεί ο κ. Τσαβούσογλου ήλθε στην Αθήνα), κινήθηκε σε εκ διαμέτρου αντίθετο μήκος κύματος σε σχέση με όσα είχε πει στις επαφές του στην Ελλάδα. «Από νομικής απόψεως έχουμε μια ξεκάθαρη κατάσταση: έχουμε την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995 και την ετυμηγορία του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης στη Χάγη το 2011, που λέει ότι η “Μακεδονία” δεν πρέπει να αντιμετωπίζει εμπόδια στο να λάβει πρόσκληση και να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, εφόσον αυτό γίνει με την προσωρινή ονομασία (σ.σ. ως Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας)», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ντιμιτρόφ.
Ο κ. Τσαβούσογλου από την πλευρά του επισήμανε ότι η Τουρκία θα εξακολουθήσει να στηρίζει την ΠΓΔΜ στην προσπάθεια ένταξής της στο ΝΑΤΟ, περιγράφοντας την ονοματολογική διαφορά με την Ελλάδα ως «τεχνητό ζήτημα που προκαλεί αδικία» εναντίον των Σκοπίων. Διπλωματικές πηγές τόνιζαν ότι οι δηλώσεις του κ. Ντιμιτρόφ δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές, καθώς υποδηλώνουν διαφορετική ατζέντα από εκείνη που ξεδιπλώθηκε στην Αθήνα. Και επεσήμαιναν ότι και η Ελλάδα έχει ιδιαιτέρως ισχυρά νομικά επιχειρήματα, ξεκινώντας από τον αλυτρωτισμό, ο οποίος παραμένει καταδικαστέος μόνο σε ρητορικό επίπεδο έως αυτή τη στιγμή.