Δέκα ημέρες που συγκλόνισαν την Ελλάδα

Δέκα ημέρες που συγκλόνισαν την Ελλάδα

3' 15" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να προσφύγει σε δημοψήφισμα λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 26ης προς την 27η Ιουνίου του 2015 άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Καθώς οι πολίτες έσπευδαν πανικόβλητοι στα μηχανήματα ανάληψης και στα πρατήρια βενζίνης, τα πιο ριζοσπαστικά μέλη της κυβέρνησης και της κοινοβουλευτικής ομάδας ένιωθαν να τους συνεπαίρνει ο ενθουσιασμός: η επανάσταση ήταν προ των πυλών.

Η «Κ» έχει περιγράψει αναλυτικά τους επικίνδυνους πειραματισμούς που είχαν προηγηθεί: εκτός από το «σύστημα παράλληλων πληρωμών» και το Σχέδιο Χ του Γ. Βαρουφάκη, που επανήλθε με πάταγο στην επικαιρότητα την περασμένη εβδομάδα, υπήρχαν οι μυστικές διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα για το άνοιγμα πιστωτικής γραμμής, η σκέψη να χρησιμοποιηθούν τα αποθεματικά σε ευρώ που φυλάσσονταν στο Νομισματοκοπείο (μη εγκεκριμένα προς κυκλοφορία από την ΕΚΤ), οι δύο επισκέψεις στο εξωτερικό σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην έκδοση νομισμάτων και οι αποστολές σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, σε αναζήτηση εναλλακτικών προμηθευτών καυσίμων, μοσχαρίσιου κρέατος και φαρμάκων.

Οσο οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές συνεχίζονταν, τα σχέδια αυτά παρέμεναν στο συρτάρι. Το Σαββατοκύριακο εκείνο, ωστόσο, και τουλάχιστον ως την αποχώρηση του κ. Βαρουφάκη από το υπουργείο Οικονομικών τη μέρα μετά το δημοψήφισμα, έμοιαζαν να είναι όλα ξανά στο τραπέζι. Αξίζει να θυμηθούμε κάποια από τα κρίσιμα επεισόδια των ημερών εκείνων, που έφεραν τη χώρα ένα βήμα από την άβυσσο.

Ο Γιάννης Στουρνάρας, έχοντας σχετικές πληροφορίες, είχε τηλεφωνήσει στον Προκόπη Παυλόπουλο (26.6) και του είχε πει ότι ενδέχεται να κληθεί να υπογράψει νομοθετική πράξη που θα εισήγαγε παράλληλο νόμισμα, χωρίς να έχει ενημερωθεί η ΕΚΤ. Ο κ. Στουρνάρας είπε στον κ. Παυλόπουλο ότι επρόκειτο για μία «πολύ επικίνδυνη» και «άκρως παράνομη» κίνηση, που θα οδηγούσε πιθανότατα στην αποκοπή της χώρας από το Target-2 (το σύστημα πληρωμών της Ευρωζώνης) και την αποχώρησή της από το ευρώ. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τον καθησύχασε, λέγοντάς του ότι δεν θα υπέγραφε τίποτα που να έθετε σε κίνδυνο την παραμονή της χώρας στο κοινό νόμισμα.

Την Κυριακή, 28 του μηνός, το μεσημέρι ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος ενημερώθηκε από τους ομολόγους του στο Δ.Σ. της ΕΚΤ ότι έπρεπε η κυβέρνηση να εκδώσει διάταγμα για την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων ως τα μεσάνυχτα, αλλιώς θα λαμβάνονταν πιο δραστικά μέτρα εις βάρος του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Ηδη την προηγούμενη ημέρα, στην επίσκεψη των κ. Δραγασάκη και Τσακαλώτου στον Μάριο Ντράγκι, οι δύο πλευρές είχαν συζητήσει για την επιβολή των ελέγχων και είχαν συμφωνήσει να γίνει με τρόπο «ομαλό και αναστρέψιμο», όπως έχει δηλώσει στην «Κ» (24.1.2016) ο κ. Δραγασάκης.

Η σχετική ΠΝΠ έφτασε στα χέρια του κ. Στουρνάρα κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Πέρα από τεχνικές παραλείψεις, ο βασικός λόγος ήταν ότι ο υπουργός Οικονομικών επέμεινε μέχρι τέλους κατά της έκδοσης της ΠΝΠ, ώστε να μην επωμιστεί η κυβέρνηση την πολιτική ευθύνη για τα capital controls – παρότι γνώριζε τον κίνδυνο για τη δημόσια τάξη που θα συνεπαγόταν το άνοιγμα των τραπεζικών καταστημάτων. Ο κ. Δραγασάκης έχει πει στην «Κ» (24.1.2016) ότι το βράδυ εκείνο ο κ. Βαρουφάκης επανέλαβε ιδέες που είχε επαναλάβει αρκετές φορές στο παρελθόν, «αναφέροντας μάλιστα ότι δεν θα μπορούσαν να υλοποιηθούν, γιατί δεν είχε γίνει η απαραίτητη προετοιμασία και οι συνέπειες θα ήταν καταστροφικές». Παρ’ ολ’ αυτά, ο κ. Βαρουφάκης επανέλαβε την ίδια εισήγηση το βράδυ της 5ης Ιουλίου, μετά την επικράτηση του «Οχι» στο δημοψήφισμα.

Παράλληλα, υπήρχαν τα σχέδια της ομάδας Λαφαζάνη, τα οποία δεν έχουν ακόμα διευκρινιστεί πλήρως. Ο κ. Λαφαζάνης έχει δηλώσει δημοσίως («Κ», 31.1.2016) ότι βρισκόταν σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για χρηματοδοτική στήριξη της Ελλάδας σε περίπτωση εξόδου από το ευρώ. Τις μέρες του δημοψηφίσματος, η Τράπεζα της Ελλάδος αναβάθμισε τα πρωτόκολλα ασφαλείας, έχοντας λάβει πληροφορίες περί πιθανού σχεδίου κατάληψης των αποθεματικών του Νομισματοκοπείου και μη γνωρίζοντας τη σοβαρότητα της απειλής. Ο κ. Λαφαζάνης έχει χαρακτηρίσει τα δημοσιεύματα για το σχέδιο αυτό ως «μυθεύματα» («Κ», 24.1.2016), αφήνοντας όμως ανοιχτό το ερώτημα τι θα έκανε με τα αποθεματικά μία ριζοσπαστική κυβέρνηση που θα έθετε την ΤτΕ υπό εθνικό έλεγχο, στην υπηρεσία της επιστροφής σε εθνικό νόμισμα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή