Επιφυλάξεις σχετικά με τη δυνατότητα του Δημοσίου να δημιουργήσει μια μεγάλη νέα δομή για τον έλεγχο της δόμησης εξέφρασαν σήμερα στη Βουλή οι εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης. Κατά την πρώτη συζήτηση επί του σχεδίου νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος για την αυθαίρετη, οι εισηγητές της Νέας Δημοκρατίας και το ΠΑΣΟΚ υποστήριξαν ότι η μείωση των προστίμων είναι άδικη προς όσους ήδη νομιμοποίησαν μέσω των προηγούμενων ρυθμίσεων τα αυθαίρετά τους. Και κατηγόρησαν το υπουργείο ότι δεν υποστήριξε τις ήδη θεσπισμένες ρυθμίσεις για την ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου.
Το σχέδιο νόμου «Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος» παρουσιάστηκε σήμερα το πρωί στην Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, δίνοντας πρώτη ευκαιρία στην αντιπολίτευση να εκφράσει τις αντιρρήσεις ή τις επιφυλάξεις της επί των διαφόρων διατάξεων του δαιδαλώδους νομοθετήματος (περί τις 120 σελίδες). Η κριτική επικεντρώθηκε στις διατάξεις περί των αυθαιρέτων, αλλά και στον νέο μηχανισμό για την έλεγχο της δόμησης (ίδρυση «Παρατηρητηρίου, με κεντρική υπηρεσία στο ΥΠΕΝ και διευθύνσεις σε όλες τις Περιφέρειες).
Ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Κατσαφάδος υποστήριξε ότι το νέο σχέδιο νόμου ουσιαστικά επαναλαμβάνει με μικρές αλλαγές τις ρυθμίσεις νομιμοποίησης αυθαιρέτων που θεσπίστηκαν το 2010-2014. «Φέρνετε ένα νομοσχέδιο με διατάξεις που έχουν ήδη νομοθετηθεί», υποστήριξε. Εκτίμησε ωστόσο ότι η μείωση κάποιων κατηγοριών προστίμων δημιουργεί αδικίες: «θα υπάρξει μια αντινομία και μια άνιση αντιμετώπιση όσων είχαν ενταχτεί στις ρυθμίσεις του προηγούμενου νόμου, οι οποίοι για την ίδια πολεοδομική παράβαση πλήρωσαν περισσότερα συγκριτικά με αυτούς που θα κάνουν τώρα τη δήλωση τους». Για την μετακίνηση μέρους των προστίμων από τα αυθαίρετα στην «Τράπεζα δικαιωμάτων δόμησης» για την απόκτηση κοινόχρηστων χώρων εξέφρασε την εκτίμηση ότι είτε η Κυβέρνηση έχει σκοπό να χρησιμοποιήσει τους πόρους του πράσινου ταμείου για μικροκομματικούς σκοπούς, διαθέτοντας τους σε φιλικούς δημάρχους και όχι εκεί που πραγματικά υπάρχουν ανάγκες, η τα χρήματα του πράσινου ταμείου θα δεσμευτούν ως το 2021, που είναι σε ισχύ το νέο μεσοπρόθεσμο σχέδιο δημοσιονομικής στρατηγικής και προσαρμογής».
Στην ίδια γραμμή και ο εισηγητής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Δημήτρης Κωνσταντόπουλος. «Στο μεγαλύτερο μέρος του νομοσχεδίου καλούμαστε να συζητήσουμε αλλαγές στις διαδικασίες και ρυθμίσεις που έχουν ήδη νομοθετηθεί και, μάλιστα, πολλές από αυτές παραμένουν μέχρι και σήμερα ανενεργές κι εδώ, κύριε Υπουργέ, υπάρχουν ευθύνες της κυβέρνησης, γιατί η κυβέρνηση δεν φρόντισε να εκδοθούν τα Προεδρικά Διατάγματα και οι Υπουργικές Αποφάσεις που απαιτούνταν», ανέφερε. «Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι διατάξεις για την ηλεκτρονική ταυτότητα των κτιρίων στο άρθρο 20 που επαναλαμβάνουν τις διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 3843/2010, ενώ η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος που προβλεπόταν για να ενεργοποιηθεί, δεν έχει εκδοθεί έως σήμερα». Πάντως ενδιαφέρον είναι ότι ο κ. Κωνσταντόπουλος υποστήιξε ότι η εφαρμογή της ηλεκτρονικής ταυτότητας «είναι μια δαπανηρή διαδικασία που αν προστεθεί στις διπλές φορολογικές επιβαρύνσεις του ακινήτου καθιστά την απόκτηση ακινήτου ασύμφορη».
Και ο κ. Κωνσταντόπουλος εκτίμησε ότι δημιουργείται αδικία από τη μείωση των προστίμων για τα αυθαίρετα. Σημείωσε δε ότι «προστίθεται και νέα διακριτή κατηγορία αυθαιρέτων που βρίσκονται σε περιοχές αξιόλογου φυσικού περιβάλλοντος, μολονότι οι περιοχές αυτές θα έπρεπε να προστατεύονται». Όσον αφορά στη νέα δομή για τον έλεγχο της δόμησης, οι εκπρόσωποι ΝΔ και ΠΑΣΟΚ υποστήριξαν ότι δεν υπάρχουν πόροι για να στελεχωθεί και πως η προσπάθεια στελέχωσης εκ των ενόντων θα δημιουργήσει μια αδύναμη υπηρεσία.
Εκεί όπου οι εκπρόσωποι των δύο προηγούμενων κομμάτων είδαν ενίσχυση της γραφειοκρατίας και αποθάρρυνση της επιχειρηματικότητας, το ΚΚΕ είδε το αντίθετο. Η εισηγήτρια του ΚΚΕ Διαμάντω Μανωλάκου εκτίμησε ότι το σχέδιο νόμου έχει ως στόχο «τη διευκόλυνση της υλοποίησης μεγάλων επενδύσεων μέσα από την απλοποίηση διαδικασιών αδειοδότησης για το μεγάλο κεφάλαιο, μείωση εμποδίων καθυστερήσεων, όπως περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων και των αλλαγών στη χρήση γης υπέρ των ομίλων και την επιτάχυνση της διαδικασίας συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης της γης και του κεφαλαίου και στο χώρο των ιδιωτικών έργων». Για τα πρόστιμα νομιμοποίησης των αυθαιρέτων η κ. Μανωλάκου υποστήριξε ότι παραμένουν υψηλά: «Πάρα πολλά ακίνητα ακόμα δεν έχουν υπαχθεί στον νόμο από οικονομική αδυναμία, ενώ σε όσα, ήδη, έχουν υπαχθεί πολύ είναι οι ιδιοκτήτες που αδυνατούν να παρακολουθήσουν τις νέες απαιτήσεις και να πληρώσουν τις δόσεις του προστίμου», εκτίμησε.
Τι είπε ο υπουργός Περιβάλλοντος
Τόσο η εισηγήτρια του σχεδίου νόμου, Εύη Καρακώστα, όσο και ο ίδιος ο υπουργός Περιβάλλοντος, Γιώργος Σταθάκης, υποστήριξαν ότι με το νέο σχέδιο δημιουργείται ένα ενιαίο και ολοκληρωμένο πλαίσιο για την αντιμετώπιση του δομημένου περιβάλλοντος και όχι μόνο της αυθαίρετης δόμησης. «Η πρώτη και βασική αλλαγή είναι ότι γίνεται διαχωρισμός πλέον της αδειοδοτικής διαδικασίας σε αυτή τη διαδικασία ελέγχου. Αυτό είναι μια βασική τομή του νόμου, καθώς η συνύπαρξη αδειοδοτικής αρχής και ελέγχου δημιουργούσε προβλήματα», ανέφερε ο κ. Σταθάκης. Όσο για τη στελέχωση του «Παρατηρηρίου», «στην κριτική που ασκήθηκε και από άλλες πολιτικές δυνάμεις ότι ψάχνουμε να βρούμε θέσεις δημοσίων υπαλλήλων, η απάντηση είναι πάρα πολύ απλή: μεταφέρουμε μια αρμοδιότητα και μια λειτουργία, άρα θα γίνουν και όποιες ανακατανομές επιβάλλεται να γίνουν στο προσωπικό».
Για την ηλεκτρονική ταυτότητα ο κ. Σταθάκης ανέφερε ότι θα εφαρμοστεί σταδιακά: «Όπως ξέρετε δεν ζητάμε άμεσα την ηλεκτρονική ταυτότητα απ’ όλο το απόθεμα της χώρας, αφορά αποκλειστικά τα νέα κτίρια και τα δημόσια κτίρια. Δεν υπάρχει καμία διάθεση άμεσης επιβάρυνσης των νοικοκυριών», ανέφερε. «Τέλος, για τον νέο μηχανισμό απόκτησης ελεύθερων χώρων εκτίμησε ότι αποτελεί τομή του σχεδίου νόμου, καθώς «δεν θα έχει κανένα νόημα η τακτοποίηση για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς να διασφαλίζεται ότι δημιουργείται περιβαλλοντικό ισοζύγιο». «Η λογική του νομοσχεδίου είναι πάρα πολύ απλή. Είναι η διευκόλυνση της “τακτοποίησης” αυθαιρέτων με ισχυρά εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια, αναγνωρίζοντας μια πραγματικότητα. Ταυτόχρονα, είναι ένα ισχυρό μήνυμα, από το 2011 και εφεξής, ότι το αυθαίρετο πλέον διατρέχει ένα ισχυρό κίνδυνο επιβολής προστίμων, το οποίο θα είναι πολύ μεγαλύτερης αξίας από την αξία του ακινήτου», κατέληξε ο υπουργός.
Η συζήτηση στην Επιτροπή θα συνεχιστεί τη Δευτέρα με την ακρόαση φορέων.