Σε περιβάλλον έντονου προβληματισμού έως και εσωτερικών αναταράξεων προσέρχονται, για διαφορετικούς λόγους εκάστη, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, στη διήμερη συζήτηση του νομοσχεδίου για την ταυτότητα φύλου, που έχει εξελιχθεί και σε πεδίο σύγκρουσης μεταξύ κυβέρνησης και Εκκλησίας. Η συζήτηση προγραμματίστηκε να αρχίσει τη Δευτέρα και να ολοκληρωθεί με ψηφοφορία την Τρίτη.
Εξαρχής, ως γνωστόν, το κύριο πρόβλημα εντοπιζόταν στο εσωτερικό της δικομματικής πλειοψηφίας, καθώς η ιδεολογική διαφωνία του μικρού κυβερνητικού εταίρου σε ανάλογης ευαισθησίας ζητήματα (σύμφωνο συμβίωσης κ.λπ.) διαμόρφωνε την αίσθηση νέου ρήγματος. Το πρόβλημα αυτό πήρε ξαφνικά ευρύτερες διαστάσεις, μετά τη δημοσιοποιηθείσα απόφαση της Νέας Δημοκρατίας και της Δημοκρατικής Συμπαράταξης να μην ψηφίζουν νομοθετήματα τα οποία δεν τυγχάνουν στήριξης και από τα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης. Μπροστά στο διαφαινόμενο ενδεχόμενο το νομοσχέδιο να κινδυνεύσει με μη έγκριση στην Ολομέλεια και έπειτα από διεργασίες στο κυβερνητικό παρασκήνιο, οι ΑΝΕΛ αποφάσισαν να ψηφίσουν θετικά επί της αρχής του σχεδίου νόμου.
Διαφωνίες
Βεβαίως το «αγκάθι» παραμένει, διότι είτε όλοι οι βουλευτές του κ. Πάνου Καμμένου είτε αρκετοί εξ αυτών δηλώνουν πως θα καταψηφίσουν ένα εκ των κεντρικών άρθρων – εκείνο το οποίο προβλέπει, υπό προϋποθέσεις, τη δυνατότητα «μετάβασης φύλου» και σε ανηλίκους από 15 ετών. Την ίδια στιγμή, για παρόμοιους λόγους, έκαναν την εμφάνισή τους και λίγοι, μεμονωμένοι, βουλευτές και του ΣΥΡΙΖΑ, που εκδηλώνουν τη διαφωνία τους με το νομοσχέδιο και διατυπώνουν την πρόθεσή τους να μην το υπερψηφίσουν.
Θέμα να μην «περάσει» από την Ολομέλεια, πάντως, δεν υπάρχει, καθώς τουλάχιστον η Δημοκρατική Συμπαράταξη και το Ποτάμι δηλώνουν πως θα δώσουν θετική ψήφο, οπότε η απαραίτητη πλειοψηφία για την έγκρισή του υφίσταται. Σημειώνεται ότι μόνον η Χρυσή Αυγή και το ΚΚΕ, με διαφορετική αφετηρία και περιεχόμενο θέσεων, έχουν ευθέως ταχθεί κατά του σχεδίου νόμου. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και η Ενωση Κεντρώων στις συνεδριάσεις της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής επισήμως κράτησαν κλειστά τα χαρτιά τους: δήλωσαν «επιφύλαξη» και πρόθεση να τοποθετηθούν πλέον στην Ολομέλεια, λίγο πριν από τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας.
Κατάθεση προτάσεων
Πίσω από τη γαλάζια «επιφύλαξη», εκτός των άλλων, φαίνεται πως κρύβεται ο έντονος προβληματισμός που επικρατεί εξαρχής στους κόλπους της Ν.Δ. έναντι του περιεχομένου γενικώς και του προσανατολισμού του συγκεκριμένου νομοθετήματος. Στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι «γαλάζιοι» που δηλώνουν πως για λόγους ιδεολογικούς και πολιτικούς θα ήθελαν να δώσουν αρνητική ψήφο. Κάτι τέτοιο, δεδομένου του «προφίλ» που θέλει να διαμορφώσει η ηγεσία για το κόμμα έναντι ζητημάτων που έχουν ευθεία αναφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα, προφανώς θα λειτουργούσε αρνητικά. Ωστόσο, τίποτα δεν μπορεί να προκαθοριστεί, ειδικά ενόψει της πρόθεσης της Ν.Δ. να καταθέσει με τη μορφή προτάσεων ορισμένες κρίσιμες νομοθετικές αλλαγές, με στόχο να γίνουν αποδεκτές από το υπουργείο Δικαιοσύνης και έτσι, η θετική ψήφος να έρθει ως επιδοκιμασία της προσπάθειας συνδιαμόρφωσης ενός ευαίσθητου νομοσχεδίου. Στον αντίποδα, μια άρνηση της κυβέρνησης να συναινέσει στις προτεινόμενες αλλαγές θα προσφέρει την ευκαιρία είτε για απουσία από τη διαδικασία της ψηφοφορίας είτε για επιλογή μεταξύ ενός «κατά» και της δήλωσης «παρών».
Τι ισχύει και τι αλλάζει με το νομοσχέδιο
Μία είναι η επί της ουσίας αλλαγή που θα επιφέρει το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου, εάν ψηφιστεί, σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση. Μέχρι σήμερα εφαρμόζεται ο ν. 344/1976, ο οποίος θέτει ως προϋπόθεση για τη μεταβολή του καταχωρισμένου φύλου στα δημόσια έγγραφα τη στείρωση και γενικότερα κάποια χειρουργική διαδικασία. Ο νόμος είχε καταστεί παρωχημένος ήδη από τη νομολογία, καθώς με σειρά αποφάσεων τα τελευταία δύο χρόνια τα ελληνικά δικαστήρια δεν έθεταν ως προϋπόθεση τη στείρωση για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, κρίνοντας ότι αυτό παραβιάζει το δικαίωμα του σεβασμού στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή του ατόμου. Το ν/σ καταργεί και επισήμως αυτή την προϋπόθεση. Κατά τ’ άλλα, διατηρείται η δικαστική διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, με τη διαφορά ότι η συζήτηση θα γίνεται σε γραφείο δικαστή και όχι σε ανοιχτό ακροατήριο, για ευνόητους λόγους. Προϋπόθεση για τη μεταβολή των καταχωρισμένων στοιχείων είναι το πρόσωπο να μην είναι έγγαμο, ενώ για τους ανηλίκους άνω των 15 ετών να υπάρχει γνωμάτευση και από επιστήμονες νοσοκομείου. Μέχρι σήμερα δεν υπήρχε ηλικιακός περιορισμός για τη διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου.