Αποψη: Κάθε Βουλή είναι αναθεωρητική

Αποψη: Κάθε Βουλή είναι αναθεωρητική

3' 14" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Καθ’ όσον αφορά την αναθεώρηση του Συντάγματος, όλοι οι ομότεχνοι συμφωνούμε ότι η παράγρ. 6 του άρθρ. 110 Σ, που ορίζει ότι «Δεν επιτρέπεται αναθεώρηση του Συντάγματος πριν περάσει πενταετία από την περάτωση της προηγούμενης», είναι υπέρμετρα δεσμευτική, διότι κατ’ ουσία καταλήγει στο να απέχει η μία αναθεώρηση από την άλλη τουλάχιστον δέκα χρόνια, αφού η κάθε νέα διαδικασία δύναται να αρχίσει μετά πενταετία «από την περάτωση της προηγούμενης».

Δοθέντος λοιπόν ότι σε συνταγματικά κείμενα άλλων χωρών δεν προβλέπεται τέτοιας έκτασης χρονική δέσμευση για την κίνηση της διαδικασίας αναθεώρησης, με άρθρο μου που δημοσιεύθηκε στην «Καθημερινή» της 15ης Ιανουαρίου 2014, με τίτλο «Συνταγματική αναθεώρηση τώρα», υποστήριξα την άποψη ότι «η παράγρ. 6 του άρθρου 110 Σ (το οποίο δεν αναθεωρείται διότι «αυτοπαραπέμπεται» στις μη αναθεωρητέες διατάξεις) εννοεί την υποχρεωτική πάροδο πενταετίας μόνο για τις διατάξεις εκείνες που πρόσφατα αναθεωρήθηκαν, ενώ για όλες τις άλλες η κάθε Βουλή μπορεί να ξεκινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης, αφού γι’ αυτές η πενταετία έχει προ πολλού συμπληρωθεί».

Διαφορετικά, η όποια κυβέρνηση θα προωθεί, διά της ελεγχόμενης Βουλής, την αναθεώρηση διατάξεων, για τις οποίες πάντως δεν θα είχε διόλου αντίρρηση και η αντιπολίτευση, όπως η τροποποίηση της διαδικασίας εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, στην επόμενη δε Βουλή θα ήταν απλή η υπερψήφιση αυτών των διατάξεων από 151 βουλευτές (παρ. 3 του άρθρου 110 Σ). Με τον τρόπο όμως αυτό, για όλες τις άλλες διατάξεις, για τις οποίες εδώ και χρόνια τονίζεται η ανάγκη τροποποιήσεώς τους, απαγορεύεται η αναθεώρηση, παρά μόνο μετά δεκαετία, ακριβώς λόγω της παρεμβληθείσης άνευρης αναθεώρησης. Κι αυτό θα γίνει διότι προφανώς η κυβέρνηση στοχεύει, με τον πλάγιο αυτό τρόπο, να μη θιγούν ουσιωδέστατες διατάξεις, οι οποίες όμως εκφράζουν την πολιτική της και από την οποία δεν διανοείται να παρεκκλίνει, όπως είναι π.χ. το άρθρο 16 Σ που απαγορεύει τη σύσταση ιδιωτικών πανεπιστημίων από ιδιώτες. Τέτοια τακτική όμως συνιστά καταστρατήγηση του Συντάγματος.

Εν προκειμένω, όπως προκύπτει από ρεπορτάζ στην «Καθημερινή» (11.3.2018) του Κ.Π. Παπαδιόχου, η παρούσα κυβέρνηση θα προτείνει, ενδεχομένως το προσεχές φθινόπωρο, την αναθεώρηση, μεταξύ άλλων, της διαδικασίας εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, όχι πάντως και του ως άνω άρθρου 16 Σ. Με τη μεθόδευση αυτή, όμως, η επόμενη μεν Βουλή, όπου ως φαίνεται την πλειοψηφία θα έχει η Νέα Δημοκρατία, οφείλει στην πρώτη σύνοδο αυτής να αποφασίσει μόνο για τις προταθείσες για αναθεώρηση διατάξεις, όλες δε οι άλλες θα παγώσουν για άλλα δέκα χρόνια ακόμη! Ενόψει όμως της ερμηνείας που προτείνουμε, η επόμενη Βουλή (φέτος ή του χρόνου) μπορεί, από τη δεύτερη σύνοδο αυτής, να προτείνει την αναθεώρηση και όλων των άλλων διατάξεων, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτές που θα προταθούν, όπως π.χ. το άρθρο 16 Σ. Θεωρώ δε ότι η Βουλή αυτή δύναται και από την πρώτη σύνοδο αυτής να ξεκινήσει την παραπάνω διαδικασία, εφόσον θα απορρίψει, καθώς έχει το δικαίωμα, όλες τις προτάσεις της προηγούμενης Βουλής. Η τελευταία σκέψη στηρίζεται στην ερμηνεία της παραγρ. 6: Σημαίνει ότι η δεσμευτική πενταετία αρχίζει μόνον εφόσον η διαδικασία αναθεώρησης θα καταλήξει σε υπερψήφιση, από τη δεύτερη Βουλή, ορισμένων προτάσεων. Αν όμως η διαδικασία αυτή δεν τελεσφορήσει διότι όλες οι προτάσεις θα απορριφθούν, δεν υπάρχει χρονικό σημείο για την έναρξη της πενταετίας και άρα καλώς η μετά τις εκλογές Βουλή μπορεί να ξεκινήσει νέα διαδικασία αναθεώρησης, αφού η προηγούμενη απέβη τελικώς άκαρπη. Η κατά τα ως άνω ερμηνεία του άρθρου 110 Σ προφανώς δεν συνιστά αναθεώρησή του, όπως δεν συνιστά αναθεώρηση και η ερμηνεία που ήδη έχει γίνει της παραγρ. 1 αυτού, ως προς το ποιες διατάξεις του Συντάγματος καθορίζουν, ειδικότερα, «τη βάση και τη μορφή του πολιτεύματος». Με την προτεινόμενη λύση λοιπόν, το Σύνταγμα μπορεί να αναθεωρείται συντομότερα, καθίσταται έτσι πιο ευέλικτο στις ταχέως μεταβαλλόμενες κοινωνικές απαιτήσεις, διότι δεν πρέπει να εξακολουθήσουμε να ζούμε με το παρελθόν. Αυτό το αναπολεί διαρκώς η αριστερή ιδεοληψία, που είναι κατεξοχήν συντηρητική και οπισθοδρομική, αφού φλέγεται να μας κάνει όλους προλετάριους.

* Ο κ. Πέτρος Ι. Παραράς είναι καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και επίτιμος αντιπρόεδρος ΣτΕ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή