Με… τρικ η επιστροφή στις αγορές ως το 2021-22

Με… τρικ η επιστροφή στις αγορές ως το 2021-22

4' 28" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ενώ η χώρα ετοιμάζεται να βγει από το μνημόνιο και να θέσει την αξιοπιστία της στην κρίση των αγορών, εξετάζονται σενάρια ελάφρυνσης του χρέους που θα μπορούσαν να περιορίσουν σημαντικά την ανάγκη προσφυγής της σε αυτές για τα επόμενα 3-4 χρόνια.

Οι πληροφορίες από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αλλά και από πηγές του υπουργείου Οικονομικών στην Αθήνα, αναφέρουν ότι ένα από τα υπό συζήτηση μέτρα ελάφρυνσης του χρέους είναι η εξαγορά μέρους ή του συνόλου των δανείων του ΔΝΤ, αλλά ενδεχομένως και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των άλλων κεντρικών τραπεζών της Ευρώπης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), με τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα του δανείου. Δεδομένου ότι έως το 2022 τα δάνεια αυτά αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας, η ενδεχόμενη εξαγορά τους από τον ESM και η μεταφορά τους σε μεταγενέστερο χρόνο, δημιουργεί έναν ορίζοντα 3ετίας ή 4ετίας, κατά τον οποίο η κυβέρνηση δεν θα χρειάζεται να καταφεύγει συχνά (ή και καθόλου, στην πιο φιλόδοξη εκδοχή) στις αγορές. Αλλωστε, θα καλύπτεται επιπροσθέτως και από το μαξιλάρι ασφαλείας, που θα σχηματιστεί με τη συμβολή του ESM.

Η πιθανή αυτή εξέλιξη έχει διπλή ανάγνωση: Ναι μεν παρέχει ένα δίχτυ ασφαλείας, το οποίο η κυβέρνηση θεωρείται βέβαιο ότι θα διαφημίσει ως επιτυχία της, αλλά ταυτόχρονα καταδεικνύει και την αβεβαιότητα που επικρατεί ως προς τη δυνατότητα της Ελλάδας να καλύψει τις δανειακές της ανάγκες με τις δικές της δυνάμεις, υποστηρίζει οικονομολόγος με γνώση των διαπραγματεύσεων. Υπό αυτή την έννοια, σημειώνει η ίδια πηγή, αποτελεί ένδειξη αποτυχίας του προγράμματος.

Αντίθετη άποψη έχει παράγων της αγοράς ομολόγων, που υποστηρίζει ότι μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν αναμφίβολα θετική, καθώς θα απομάκρυνε το βάρος εξυπηρέτησης του χρέους, στέλνοντας θετικά μηνύματα στους ξένους επενδυτές, υπό την προϋπόθεση, όμως, της συνέχισης των μεταρρυθμίσεων εκ μέρους της Ελλάδας.

Βεβαίως, ο ίδιος παράγων αναγνωρίζει ότι μια μετάθεση του χρέους για αργότερα, ισοδυναμεί στην πραγματικότητα με αύξησή του, αλλά αυτό θα μπορούσε να υπεραντισταθμιστεί από μια επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης. «Οποιαδήποτε επέκταση χρέους έχει νόημα μόνο όταν συνοδεύεται από ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης», λέει.

«Αλλιώς μας καταδικάζει, ιδίως αν ξεσπάσει κρίση, ή αν τα επιτόκια δεν είναι σταθερά. Αρα, οι επόμενες κυβερνήσεις οφείλουν να αλλάξουν τις κακοδαιμονίες δεκαετιών, που κρατούν το ελληνικό Δημόσιο σε ανυποληψία».

Το θέμα αφορά βασικά τα δάνεια 11 δισ. ευρώ περίπου προς το ΔΝΤ και ενδεχομένως 13 δισ. ευρώ περίπου προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης. Από αυτά τα 24 δισ. ευρώ, τα μισά περίπου λήγουν την επόμενη τριετία, αναφέρουν οι πηγές του υπουργείου Οικονομικών. O ESM θα μπορούσε να τα εξαγοράσει, εν μέρει ή εν όλω, χρησιμοποιώντας τα υπόλοιπα 27 δισ. ευρώ του δανείου του τρίτου μνημονίου. Στο τραπέζι είναι και το ενδεχόμενο εξαγοράς μέρους των διμερών δανείων του πρώτου μνημονίου.

Πηγή του υπουργείου Οικονομικών εκτιμά ότι είναι αρκετά πιθανή η επαναγορά από τον ESM του χρέους του ΔΝΤ. Λιγότερες πιθανότητες, αλλά όχι αμελητέες, έχει η εξαγορά και των δανείων των κεντρικών τραπεζών.

Ωστόσο, η ίδια πηγή σημειώνει ότι ακόμη είναι νωρίς και πολλά απρόβλεπτα μπορούν να συμβούν. Σημειώνεται ότι αν εξαιρεθούν τα παραπάνω δάνεια, το ελληνικό Δημόσιο θα έχει να πληρώνει χρεολύσια, κυρίως για τα διμερή δάνεια (1-2 δισ. τον χρόνο), καθώς και τόκους της τάξης των 6 δισ. ευρώ τον χρόνο.

Η πηγή του υπουργείου Οικονομικών παρατηρεί, πάντως, ότι ο «διάλογος με την αγορά» θα συνεχιστεί, ακόμη κι αν οι ανάγκες είναι περιορισμένες.

Τα σενάρια για την ελάφρυνση του χρέους έχουν και άλλες παραμέτρους:

1. Την επιμήκυνση για την οποία οι φιλοδοξίες του υπουργείου Οικονομικών φτάνουν στα 15 χρόνια μεσοσταθμικά (αν και τα σενάρια που δημοσίευσε πρόσφατα η Handelsblatt μιλούσαν για 7-12 χρόνια) και αφορούν μέρος των δανείων του EFSF (96 δισ. ευρώ).

2. Τη σύνδεση με τον ρυθμό ανάπτυξης, έτσι ώστε να μειώνονται οι υποχρεώσεις σε περίπτωση χαμηλής πτήσης.

Σε ό,τι αφορά τα επιτόκια, πηγές που γνωρίζουν αναφέρουν ότι αυτά έχουν ήδη σταθεροποιηθεί σε ποσοστό πάνω από 30% σε ορίζοντα 30ετίας και πολύ περισσότερο σε ορίζοντα 10ετίας.

Το Βερολίνο και το ΔΝΤ

Την ίδια ώρα, πάντως, που οι τεχνοκράτες συζητούν τα παραπάνω σενάρια, η Γερμανία επανέρχεται ζητώντας αυστηρές προϋποθέσεις εφαρμογής μεταρρυθμίσεων εκ μέρους της Ελλάδας, προκειμένου να ισχύσουν τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους.

Με τον τρόπο αυτό, ανοίγει μέτωπο με το ΔΝΤ αλλά και με άλλα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, όπως η Γαλλία, που θεωρούν ότι η αυστηρή «αιρεσιμότητα» των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους δημιουργεί αβεβαιότητα για τη βιωσιμότητά του. Η μόνη «αιρεσιμότητα» που δέχεται το Ταμείο είναι αυτή που συνδέεται με την επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών της Ευρώπης (SMPs και ΑNFAs, περίπου 4 δισ. ευρώ).

Σε κάθε περίπτωση, η επιστροφή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα δεν είναι διασφαλισμένη και οι συζητήσεις την ερχόμενη εβδομάδα, στο περιθώριο της εαρινής συνόδου του Ταμείου στην Ουάσιγκτον, αναμένονται θερμές.

Σύμφωνα με πηγή της αγοράς ομολόγων, ο μόνος τρόπος για να επιστρέψει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα, είναι να περιορίσει τον ορίζοντα εξέτασης της βιωσιμότητας του χρέους ώς το 2040, αντί του 2060, που θέτει τώρα.

Στην Κομισιόν, εξάλλου, φαίνεται πως πιστεύουν ότι το ΔΝΤ θα παραμείνει ώς το τέλος του ελληνικού προγράμματος με το σημερινό του καθεστώς.

Αυτό δεν το εμποδίζει, πάντως, να εισηγηθεί, όπως προβλέπεται από το μνημόνιο, την επίσπευση της μείωσης το αφορολόγητου από 1/1/2019 (αντί του 2020).

Οι πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, όμως, αναφέρουν ότι η Κομισιόν είναι αντίθετη σε κάτι τέτοιο και μάλιστα θεωρεί ότι ακόμη και η μείωση των συντάξεων, που προβλέπεται από 1/1/2019, θα μπορούσε να εφαρμοστεί σταδιακά.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή