Όχι, δεν είναι «ετερόκλητος όχλος» (Α. Τσίπρας), ούτε «αμόρφωτα εθνίκια» (Ν. Καρανίκας), όλες εκείνες οι εκατοντάδες χιλιάδες παθιασμένοι Έλληνες που τρέχουν και ωρύονται στα συλλαλητήρια για τη Μακεδονία!
Όχι, δεν είναι «εθνομηδενιστές» και «προδότες» (!!) όλοι εκείνοι οι Έλληνες που, διαφωνώντας με τους προηγούμενους, αισθάνονται αναγκασμένοι από τα πράγματα να ταχθούν -με πόνο ψυχής- υπέρ μιας κατά το δυνατόν "έντιμης" συμβιβαστικής λύσης, προ του (προφανούς κατ’ αυτούς) κινδύνου να τα χάσουμε, στο σοβαρό αυτό εθνικό ζήτημα, όλα!
Στα τέλη τού 19ου – αρχές τού 20ου αιώνα και μέχρι το 1912-13, στην ευρύτερη περιοχή τής (τότε οθωμανικής) ιστορικής Μακεδονίας, ζούσαν μεταξύ άλλων, (Ελλήνων, Οθωμανών, Βουλγάρων, Σέρβων, Εβραίων), και Σλαβόφωνοι πληθυσμοί που σε μεγάλο βαθμό δεν είχαν διαμορφώσει ακόμα εθνική συνείδηση και ταυτότητα. Κατά τον καθηγητή (ΑΠΘ) Σ. Σφέτα, (ο οποίος σημειωτέον δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ούτε φιλοσκοπιανός ούτε και αριστερός), στους πληθυσμούς αυτούς «λειτουργούσε περισσότερο η συνείδηση του χριστιανού ορθόδοξου ραγιά, που ανέμενε την απελευθέρωσή του από μια χριστιανική βαλκανική δύναμη». (Δες Σ. Σφέτας, «Η διαμόρφωση της Σλαβομακεδονικής ταυτότητας», εκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 12).
Πρόκειται ασφαλώς για τους γνωστούς «Μακεντόν ορτοντόξ» που αναφέρει ο Σ. Μυριβήλης στο περίφημο βιβλίο του «Η ΖΩΗ ΕΝ ΤΑΦΩ» (πρώτη έκδοση 1924). Αναφερόμενος στη Μακεδονία (περιοχή Μοναστηρίου, που σήμερα ανήκει στη FYROM) της εποχής εκείνης (1917-18), ο Μυριβήλης γράφει:
Αυτοί εδώ οι χωριάτες, που τη γλώσσα τους την καταλαβαίνουν περίφημα κι οι Βουργάροι κι οι Σέρβοι, αντιπαθούνε τους πρώτους γιατί τους πήρανε τα παιδιά τους στο στρατό. Μισούν τους δεύτερους που τους κακομεταχειρίζουνται για Βουργάρους. Και κοιτάνε με αρκετά συμπαθητική περιέργεια εμάς τους περαστικούς Ρωμιούς επειδή είμαστε οι γνήσιοι πνευματικοί υπήκοοι του Πατρίκ, δηλαδή του «Ορθοδόξου Πατριάρχη τής Πόλης». Γιατί η ιδέα του απλώνεται ακόμα, τυλιγμένη μέσα σε μια θαμπή μυστικοπάθεια πολύ παράξενη, πάνου σ’ αυτό τον απλοϊκό χριστιανικό κόσμο. Έπειτα οι τάφοι τών παλιώ τους προεστών έχουνε πάνω στις πέτρες σκαλισμένα ελληνικά γράμματα. Τα ίδια γράμματα που ’ναι γραμμένα πάνου στα σκεβρωμένα κονίσματά τους, και στα παλιά εκκλησιαστικά βιβλία τών εκκλησιώ τους. Ωστόσο, δε θέλουν να ’ναι μήτε «Μπουλγκάρ», μήτε «Σρρπ» [Σέρβοι], μήτε «Γκρρτς» [Έλληνες]. Μοναχά «Μακεντόν ορτοντόξ».#
Στον επίσημο εθνολογικό χάρτη που ετοίμασε η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου εδώ και 100 ακριβώς χρόνια (1918), εκτός από Έλληνες, «Μωαμεθανούς», Βουλγάρους, Αλβανούς, «Ρουμάνους», εμφανίζονται, ως ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΕΘΝΟΤΗΤΑ εγκατεστημένη στη Μακεδονία, και "Macedonian Slavs", δηλαδή Μακεδόνες Σλάβοι… (Δες "Ιστορία τού Ελληνικού Έθνους", Εκδοτική Αθηνών, τόμος ΙΕ, σελ. 91).
Αυτούς, λοιπόν, τους ορθόδοξους Σλαβόφωνους πληθυσμούς τής ιστορικής Μακεδονίας, οι Βούλγαροι προσπαθούσαν (με την πειθώ ή/και με τη βία) να τους κάμουν εθνικά Βουλγάρους, οι Σέρβοι να τους κάμουν Σέρβους και οι Έλληνες να τους κάμουν Έλληνες…
Από τη δεκαετία τού 1870 ακόμα και ως τα χρόνια τού Μακεδονικού Αγώνα (1904-1908) και των Βαλκανικών Πολέμων (1912-13), η δική μας πλευρά προσπαθούσε να προσηλυτίσει τους ανθρώπους αυτούς και να τους προσελκύσει στον Ελληνισμό, λέγοντάς τους ότι είναι (οι Σλαβόφωνοι της ευρύτερης ιστορικής Μακεδονίας) «εκσλαβισθέντες» Μακεδόνες, απόγονοι των αρχαίων (Ελλήνων) Μακεδόνων τού Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου… Κύριο μέλημα της ελληνικής πλευράς, ήταν να τους αποσπάσει (τους Σλαβομακεδόνες) με κάθε τρόπο από τη βουλγαρική κυρίως επιρροή.
Τώρα, βέβαια, που τα πράγματα έχουν αλλάξει εντελώς, και οι Σκοπιανοί, (σφετεριζόμενοι ανιστόρητα, γελοία και απαράδεκτα την αρχαία ελληνική ιστορία), έχουν γεμίσει τις πλατείες τής χώρας τους με αγάλματα του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ενοχλούμαστε (και δικαιολογημένα) πάρα πολύ, ξεχνώντας ωστόσο τι τους λέγαμε (πολύ παλιότερα, βεβαίως), εμεί οι ίδιοι, χωρίς, φυσικά, να μπορούμε να φαντασθούμε, τότε, τη σημερινή εξωφρενική συνέχεια…
Ένας από τους Σλαβόφωνους («Σλαβομακεδόνες») αυτούς, που προσελκύστηκαν, και επί της ουσίας "επιστρατεύτηκαν" από τον αείμνηστο μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανό Καραβαγγέλη στον δεινό και αιματηρότατο αγώνα για να γίνει η Μακεδονία ελληνική, ήταν και ο περίφημος Καπετάν Κώττας, ο οποίος αρχικά είχε ταχθεί υπέρ τής βουλγαρομακεδονικής ΕΜΕΟ… Με τη θηλιά στον λαιμό του, στο Ατ Παζάρ τού Μοναστηρίου, (27.9.1905), πριν κλοτσήσει ο ίδιος το υποπόδιο που τον στήριζε και περάσει έτσι στην αθανασία, ο ηρωικός Καπετάν Κώττας, (που μιλούσε ελάχιστα Ελληνικά), φώναξε δυνατά στα Σλαβομακεδόνικα: "Νταζίβε Γκρίτσκι" ("Ζήτω η Ελλάδα"). (Δες Αθηνά Τζινίκου – Κακούλη, "Καπετάν Κώττας", Θεσσαλονίκη 2000).
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, (συνθήκη τού Βουκουρεστίου, 1913), και ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, (συνθήκη τού Νεϊγύ, 1919), σήμαναν τον τελικό διαμελισμό τής ιστορικής Μακεδονίας, μεταξύ της Ελλάδας (51,5%), της τότε Σερβίας (38,3%) και της τελικά νικημένης Βουλγαρίας (10,1%).
Το 1924, σε μια σαφώς εθνοπροδοτική κίνηση, το ΚΚΕ, υιοθετώντας σχετική απόφαση της Κομμουνιστικής Διεθνούς (Κομιντέρν), τάχθηκε υπέρ μιας «ενιαίας και ανεξάρτητης Μακεδονίας και Θράκης»!…
Με αφορμή (ή και πρόσχημα) τη θέση αυτή του ΚΚΕ, οι σλαβόφωνοι της Δυτικής Μακεδονίας υπέστησαν σκληρές διώξεις στα τέλη τής δεκαετίας του '30 (δυσμενείς διακρίσεις, καταναγκασμοί, εξορίες, φυλακίσεις κ.τ.λ.), με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να αναγκασθούν να φύγουν στη Γιουγκοσλαβία.
Στο τέλος τού Εμφυλίου, (1949), το ίδιο κόμμα (5η Ολομέλεια της ΚΕ) έταξε στους -σε μεγάλο ποσοστό μη ελληνικής συνείδησης- Σλαβομακεδόνες της ελληνικής Μακεδονίας, «πλήρη εθνική αποκατάσταση»!…
Σημειώνω εδώ ότι το τελευταίο έτος τού Εμφυλίου, τα ¾ περίπου της δυνάμεως του (κομμουνιστικού) «Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας» ήταν Έλληνες Σλαβομακεδόνες. Σημειώνω ακόμα ότι οι πιο μαχητικοί σταυροφόροι (αν όχι γενίτσαροι) του σημερινού άκρατου σκοπιανού «Μακεδονισμού», είναι οι Έλληνες Σλαβομακεδόνες οι οποίοι, (διαρκούντος του Εμφυλίου και κυριότατα μετά το -δυσμενέστατο γι’ αυτούς- τέλος του), κατέφυγαν στη (γιουγκοσλαβική) «Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας» του Τίτο (τη σημερινή FYROM), καθώς και οι απόγονοί τους όπου γης…
Ο ισχυρισμός τής ελληνικής πλευράς ότι δεν υπάρχει, ΣΗΜΕΡΑ, "Μακεδονικό" έθνος και "Μακεδονική" γλώσσα, (άσχετα αν αυτό είναι προφανές αποτέλεσμα συστηματικού και επίμονου "μαγειρέματος", ιδίως από το 1944 και εξής), ΔΕΝ ευσταθεί.
Όσο κι αν μας πονάει η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ, και όσο κι αν την αρνούμαστε πεισμόνως, πρόκειται για μία ακόμα εθνογένεση και για μία ακόμα γλωσσογένεση, αν όχι πλήρως συντελεσμένη, τουλάχιστο εν εξελίξει ("in evolution").
Με σκαμπανεβάσματα και ταλαντεύσεις, με τον τόνο να δίνεται άλλοτε από τη Βουλγαρία και άλλοτε από τη Σερβία / Γιουγκοσλαβία, το θέμα (Σλαβο) "Μακεδονική" ταυτότητα / εθνότητα και γλώσσα, «παίζει» από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα, δηλαδή εδώ και 140 περίπου χρόνια. Από τον καιρό τού Verkovi, του Slavejkov, του Misirkov κ.τ.λ., από τον καιρό του Ίλιντεν (1903), του Μακεδονικού Αγώνα, των Βαλκανικών Πολέμων, του Πρώτου Παγκοσμίου, της Κατοχής, της βουλγαρικής Οχράνα, του SNOF, του Εμφυλίου…
Το τελικό, βέβαια, και πλέον συστηματικό «μαγείρεμα» για τη διαμόρφωση της (σημερινής) (Σλαβο)«μακεδονικής» εθνικής ταυτότητας και γλώσσας, έγινε από τον Τίτο, (με την παρότρυνση και τις ευλογίες τού Στάλιν), και τους διαδόχους του, μεταξύ 1945 και 1991. Οι μεγάλοι μας «φίλοι και σύμμαχοι» Αμερικανοί, δεν μας άφησαν να αντιδράσουμε όπως έπρεπε και όταν έπρεπε στην ιστορική πρόκληση των Σκοπίων, (ουσιαστικά του Βελιγραδίου), για να μη στενοχωρήσουμε τον φίλο τους τον Τίτο. Επί δεκαετίες ολόκληρες, κανείς στην Ελλάδα δεν τολμούσε να αγγίξει την παλιά αυτή πληγή. Το «Μακεδονικό» ήταν «ανύπαρκτο» για την επίσημη Ελλάδα, ενώ οι θέσεις τών Σκοπίων κέρδιζαν έδαφος ραγδαία, διεθνώς.
Έτσι φτάσαμε στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και την ανακήρυξη της ανεξάρτητης πλέον «Δημοκρατίας τής Μακεδονίας», το 1991. Αδικούν κατάφωρα τον τότε υπουργό εξωτερικών Α. Σαμαρά, όσοι επιμένουν ότι αυτός «επέτρεψε» τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας! Ήταν τέτοια η δυναμική τών πραγμάτων την εποχή εκείνη, τόσο μεγάλες οι φυγόκεντρες δυνάμεις, τόσο μεγάλες οι εξωτερικές πιέσεις (Γερμανία), ώστε ακόμα κι αν ο Α. Σαμαράς ασκούσε βέτο, η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας δεν θα μπορούσε να αποτραπεί.
Εάν η τότε κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, (ο οποίος ήταν ο μόνος πολιτικός ηγέτης που έβλεπε την ώρα εκείνη πραγματικά μακριά και είπε στον ελληνικό λαό την αλήθεια), στηριζόταν έστω ελάχιστα από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Α. Παπανδρέου, το θέμα θα είχε πιθανότα κλείσει και λήξει από τότε, με έναν κατά το δυνατόν «έντιμο» συμβιβασμό.
Ακολούθησε το «εμπάργκο» (1994), η «Ενδιάμεση Συμφωνία» (1995) που ισχύει ακόμα, το Βουκουρέστι (2008), όπου ο Κώστας Καραμανλής απείλησε να ασκήσει «βέτο» για την ένταξη της FYROM στο ΝΑΤΟ…
Όσο κι αν μας πονάει, όσο βάναυσα κι αν προσβάλλει την εθνική μας περηφάνια και φιλοτιμία ο ανιστόρητος και γελοίος σφετερισμός τής ιστορίας μας από τους (Σλαβο)«μακεδόνες», (οι οποίοι εμφανίζονται πλέον ως οι κατ’ εξοχήν «κληρονόμοι» τής -ελληνικής βεβαίως- αρχαίας Μακεδονίας), η υπόθεση του ονόματος έχει ήδη χαθεί "de facto" προ πολλού. Σχεδόν όλες οι (άξιες λόγου) χώρες τού κόσμου, αποκαλούν ήδη (επισήμως και μη) το κρατίδιο αυτό «Μακεδονία».
Δεδομένων των εξαιρετικά δυσμενών για μας συνθηκών διεθνώς, ένας κατά το δυνατόν «έντιμος» συμβιβασμός ευκαιρίας δοθείσης, θα ήταν μια έστω μικρή, τυπική "νίκη" που θα περιέσωζε κάπως την εθνική τιμή μας. Η Ελλάδα δεν θα μπορεί "επ' άπειρον", (παραβιάζοντας μάλιστα την «Ενδιάμεση Συμφωνία» του 1995), να κρατάει τη FYROM εκτός ΝΑΤΟ και εκτός ΕΕ, στερώντας ουσιαστικά από μια μικρή και αδύναμη (πλην ανεξάρτητη και κυρίαρχη) χώρα το αυτονόητο δικαίωμά της στην ασφάλεια και την ευημερία, αλλά και διατηρώντας με τη στάση της αυτήν μια κατάσταση που δεν είναι υπέρ τής ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητος στην ευρύτερη περιοχή. Γι αυτό και είναι βέβαιο ότι η χώρα μας θα δεχθεί (αν δεν δέχεται ήδη απορρήτως) σοβαρές πιέσεις από την πλευρά τού ΝΑΤΟ (πιθανότατα μέσω Τουρκίας, [Αιγαίο, Κύπρος]), αλλά και από την πλευρά τών δανειστών μας και ιδίως από τη Γερμανία (χρέος). Ήδη, όλος σχεδόν ο κόσμος μάς κοιτάζει περίεργα ή και μας «πετροβολάει» για τις "ανόητες" κατ' αυτούς "φοβίες", "εμμονές" και "ιδεοληψίες" μας…
Να μη «χαρίσουμε», ουρλιάζουμε στα συλλαλητήρια, το όνομα «Μακεδονία» στους Σλάβους! Μα, πέραν του ότι «Μακεδονία» τη λέει στην πράξη όλος σχεδόν ο κόσμος, το όνομα «Μακεδονία», υπάρχει ήδη επισήμως στη λέξη FYROM! Η μη συμφωνία (ούτε με την παρούσα -πολύ καλή- ευκαιρία), θα ισοδυναμεί, σε βάθος χρόνου, με πλήρη παράδοση στον θρασύτατο και προκλητικότατο γείτονα του ονόματος «Μακεδονία» (σκέτο!)
Δεδομένων, λοιπόν, των συνθηκών, ένα συνταγματικά κατοχυρωμένο «erga οmnes» όνομα, όπως Gοrna Macedonia, (με επίθετο Gornοmacedonian για την εθνικότητα, τη γλώσσα κ.τ.λ.), ή Severna Macedonia (με επίθετο Severnomacedonian), όροι που παραπέμπουν ευθέως σε μη Ελλάδα και σε μη ελληνικότητα, (κι αυτό, βεβαίως, παράλληλα με τον -επίσης συνταγματικά κατοχυρωμένον- απόλυτο αποκλεισμό κάθε αλυτρωτικού στοιχείου, και αποκλεισμό κάθε σκέψης "επανασύνδεσης" των απογόνων τών Σλαβομακεδόνων τής Ελλάδας με τις περιοχές καταγωγής τους στην Ελλάδα… ), θα ήταν κατά την ταπεινή μου γνώμη «το μη χείρον», το οποίο, ως γνωστόν, είναι «βέλτιστον».
Αλλιώς, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα τα χάσουμε, στο σοβαρό αυτό εθνικό ζήτημα, ΟΛΑ, και θα μας μείνουν η κενή ουσιαστικού περιεχομένου "περηφάνια" και τα μεγάλα λόγια, έτσι για να κρυβόμαστε ανοήτως πίσω από το δάχτυλό μας… Και έτσι, "έσται η εσχάτη πλάνη χείρων τής πρώτης"…
Πολύ καλύτερο, βεβαίως, θα ήταν το όνομα «Σλαβομακεδονία», αλλά αυτό δεν θα το δεχόταν με τίποτα η μεγάλη αλβανική μειονότητα της FYROM…
Τα πράγματα δεν θα είναι καθόλου, μα καθόλου εύκολα και εύπεπτα ούτε για τους Σκοπιανούς. Επί εβδομήντα τόσα συνεχή χρόνια, (για να μην πάμε ακόμα παραπίσω), οι άνθρωποι αυτοί έχουν διδαχθεί και πιστεύουν ακράδαντα και φανατικά ότι είναι "Μακεδόνες" που μιλούν τη "μακεδονική" γλώσσα, (που δεν είναι βέβαια -κατ' ουσίαν- παρά ειδικά "δουλεμένα" Βουλγαρικά)… Δυστυχώς για μάς, αυτό είναι μια πολύ σκληρή και αδήριτη πραγματικότητα, αποδεκτή από όλες σχεδόν τις χώρες τού κόσμου, μια πραγματικότητα που νομίζω ότι είναι σχεδόν αδύνατον πια να αλλάξει ριζικά επί της ουσίας.
Πόσο εύκολα αποδεκτό (αλλά και πόσο ιστορικά δίκαιο) θα ήταν για μας, αν ξαφνικά κάποιοι ισχυροί μάς επέβαλλαν (εν ονόματι κάποιου «δίκιου» τους), η χώρα μας να λέγεται από εδώ και πέρα π.χ. Νότια Ελλάδα, εμείς "Νοτιοέλληνες" και η γλώσσα μας "Νοτιοελληνική";
Όπως και να έχει το πράγμα, ό,τι και να γραφτεί «στα χαρτιά» για το όνομα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι Σκοπιανοί θα εξακολουθήσουν να λένε τη χώρα τους «Μακεδονία» και οι ίδιοι θα εξακολουθήσουν να αυτοαποκαλούνται «Μακεδόνες». Για «Μακεδονία», «Μακεδόνες» και «μακεδονική» ταυτότητα και γλώσσα θα μιλάει, κατά πάσα πιθανότητα, (ανεπισήμως ή και επισήμως) και ο έξω κόσμος, πλην ασφαλώς τής Ελλάδας και της Κύπρου…
Η Γεωγραφία, η Ιστορία, και γενικότερα οι διαφαινόμενες ιστορικές εξελίξεις στην περιοχή, καθιστούν ολοφάνερο ότι χωρίς τη λέξη «Μακεδονία» (έστω και σ’ ένα π.χ. Severna Macedonia, Severnomacedonian), το κρατίδιο αυτό δεν έχει μέλλον. Το πιθανότερο είναι, (κάποια στιγμή στο όχι πολύ μακρινό μέλλον), να εκλείψει μερικά ή και ολικά υπέρ μιας -σαφώς εχθρικής απέναντι στην Ελλάδα- «μεγάλης Αλβανίας», πράγμα που δεν μας συμφέρει καθόλου.
Ακόμα, λοιπόν, κι αν δεν υπήρχε στα βόρεια σύνορά μας αυτό το «κράτος – μαξιλάρι», το εθνικό συμφέρον τής χώρας μας θα επέβαλλε να το εφεύρουμε, (έστω και ως Gorna ή Severna Macedonia ή κάτι παραπλήσιο, και όχι να κάνουμε, όπως τώρα, ό,τι μας περνάει από το χέρι για να κάμουμε τη ζωή του δύσκολη…
Το θέμα είναι κυριότατα ηθικό. Διότι είναι αστείο να λέμε ότι μπορεί να κινδυνέψει κάποτε η Μακεδονία μας (δηλαδή η Ελλάδα) από τους Σκοπιανούς… Διότι η FYROM, ούτε είναι ούτε πρόκειται ποτέ να γίνει Ισραήλ…
Η ώρα είναι κρίσιμη και απαιτεί από όλους, (κυβέρνηση, αντιπολίτευση και λαό), περίσκεψη και ρεαλισμό και όχι αφορισμούς, συνθήματα και αρές.
Ειδικότερα η Νέα Δημοκρατία και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, (αν πρόκειται για μια πραγματικά «καλή», κατά τα ανωτέρω, συμφωνία), πρέπει να αγνοήσει το κομματικό κόστος και να προτάξει το εθνικό συμφέρον, αποφεύγοντας να ακολουθήσει την εθνικά απαράδεκτη πολιτική τού Α. Παπανδρέου το 1992-93, όταν το ΠΑΣΟΚ ήταν στην αντιπολίτευση…
Αν και η συγκυρία, (το γεγονός ότι η θητεία τού πρωθυπουργού τής FYROM κ. Ζάεφ λήγει κανονικά το 2021 ενώ του κ. Τσίπρα το 1919), δίνει στον κ. Μητσοτάκη περιθώριο ελιγμών και καθυστερήσεων, (προκειμένου, για ευνόητους λόγους, να μην αναλάβει μέρος τού πολιτικού κόστους στην περίπτωση που η ΝΔ στηρίξει μια τέτοια -για πάρα πολλούς Έλληνες «προδοτική»- συμφωνία), δεν πρέπει για κανένα λόγο να αφεθεί να πάει χαμένη η «χρυσή» ευκαιρία Ζάεφ.
*Ο Σπυρίδων Α. Θεοδωρόπουλος είναι συνταξιούχος καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης.