«Φωτιές» στη λειτουργία του νεοσύστατου Ελληνικού Κτηματολογίου (Ε.Κ.) ανάβει απόφαση του Πρωτοδικείου Αθήνας. Σύμφωνα με την απόφαση, η μεταφορά μέρους απασχολουμένων του ΕΚΧΑ (Εθνικό Κτηματολόγιο & Χαρτογράφηση) Α.Ε. στον νέο οργανισμό «Ελληνικό Κτηματολόγιο» είναι αντισυνταγματική και η κάλυψη των οργανικών θέσεων εργασίας τους στο νέο Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) έπρεπε να γίνει με δημόσιο διαγωνισμό, όπου όλοι θα είχαν το δικαίωμα συμμετοχής.
Η απόφαση αναφέρεται στους δικηγόρους του ΕΚΧΑ που μεταφέρθηκαν στον νέο οργανισμό διαχείρισης του κτηματολογίου, αλλά εύκολα μπορεί να θεωρηθεί ότι ισχύει για το σύνολο του προσωπικού (πάνω από 500 εργαζόμενοι) αλλά και για υπαλλήλους των ιδιωτικών υποθηκοφυλακείων (περίπου 1.000) που θα στελεχώσουν τα κατά τόπους νέα γραφεία που συστήνει ο οργανισμός. Στην πράξη, αν η απόφαση του δικαστή αποδειχθεί ότι έχει ισχυρή νομική βάση, τότε τίθεται εν αμφιβόλω η λειτουργία του οργανισμού στο σύνολό του.
Η απόφαση (6535/2018) του πρωτοδίκη Γεωργίου Τζιώτη δεν συνιστά κεραυνό εν αιθρία. Αμφιβολίες για τη συνταγματικότητα των ίδιων διατάξεων του νόμου σύστασης του οργανισμού Ε.Κ. είχε εκφράσει και η επιστημονική επιτροπή της Βουλής στην έκθεσή της κατά την ψήφιση του ν. 4512/2018 (Ιανουάριος 2018). Ωστόσο, οι νομικοί του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) έκριναν τότε ότι η σχετική διάταξη δεν προσκρούει στο Σύνταγμα.
H προσφυγή των δικηγόρων του ΕΚΧΑ κατά των αποφάσεων του Δ.Σ. του Ελληνικού Κτηματολογίου υποβλήθηκε τον περασμένο Μάιο (03.05.2018), λίγες ημέρες μετά την τυπική σύσταση του οργανισμού (28.04.2018). Οι 51 δικηγόροι της ΕΚΧΑ, σε σύνολο 63, κατέθεσαν αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά των αποφάσεων της διοίκησης του Ε.Κ., καθώς υποχρεώθηκαν από τον νόμο σε μετατροπή των σχέσεων απασχόλησης στον νέο οργανισμό. Ο νόμος (αρ. 19) ορίζει ότι από το σύνολο των δικηγόρων της ΕΚΧΑ που απασχολούνταν με σύμβαση έμμισθης εντολής, να συνεχίσουν να απασχολούνται στον οργανισμό οι 12 με την ίδια σχέση, ενώ οι υπόλοιποι 51 με σχέση υπαλληλική πανεπιστημιακής εκπαίδευσης Νομικής. Από τους 51 δικηγόρους, οι 21 δεν αποδέχθηκαν τη νέα σχέση απασχόλησης και παραιτήθηκαν λαμβάνοντας αποζημίωση. Οι υπόλοιποι 30 αποδέχθηκαν τη νέα σχέση απασχόλησης. Ολοι μαζί, ωστόσο, κατέθεσαν ασφαλιστικά μέτρα και αγωγή κατά των αποφάσεων της διοίκησης του Ε.Κ., που όριζε τις απολύσεις και τους νέους όρους απασχόλησης.
Ο κ. Τζιώτης στην απόφασή του αναφέρει ότι δεν μπορεί να κρίνει την αίτηση, δεδομένου ότι η διαδικασία είναι αντισυνταγματική. Σύμφωνα με τον ίδιο, σε ένα ΝΠΔΔ που περιλαμβάνει οργανικές θέσεις, τοποθετήθηκαν εργαζόμενοι ενός Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ), όπως ήταν το ΕΚΧΑ, με πράξεις της διοίκησης του οργανισμού. Ο πρωτοδίκης κρίνει πως η στελέχωση των θέσεων θα έπρεπε να γίνει με διαγωνισμό, στον οποίο θα μπορούσαν να συμμετάσχουν όλοι οι δικηγόροι της χώρας, πέραν αυτών του ΕΚΧΑ. Επιπλέον, πιθανολογεί ως μη ισότιμη μεταχείριση την πρόσληψη των 51 με νέα σχέση απασχόλησης, δεδομένου ότι η φύση της εργασίας τους δεν μεταβάλλεται στον νέο οργανισμό.
Νομικοί που παρακολουθούν τη διαδικασία σημειώνουν ότι με τη συγκεκριμένη απόφαση ο πρωτοδίκης απορρίπτει τα ασφαλιστικά μέτρα των δικηγόρων του ΕΚΧΑ, αναφέροντας ότι δεν μπορούν να ενταχθούν σε ένα ΝΠΔΔ για το οποίο η διαδικασία στελέχωσής του είναι παράνομη και αντισυνταγματική. Η απόφαση αναμφιβόλως έχει στείλει κύματα ψύχους στην ηγεσία του ΥΠΕΝ και στη διοίκηση του Ε.Κ., η οποία παρά τα καθησυχαστικά μηνύματα που εκπέμπει, βλέπει άλλη μία «βραδυφλεγή βόμβα» να ενεργοποιείται στον πολύπαθο οργανισμό. Σημειώνεται ότι το Ε.Κ. στην παρούσα φάση υλοποιεί συμβάσεις χαρτογράφησης της χώρας, συνολικού ύψους 400 εκατ. ευρώ.