Το σημερινό δημοψήφισμα της Κυριακής στη γειτονική χώρα έχει προκαλέσει διεθνή προσοχή, δυσανάλογη προς το μέγεθος της. Πέραν από τις επισκέψεις Ευρωπαίων και Αμερικανών αξιωματούχων, σε υποστήριξη του ΝΑΙ, υπάρχει ένα αθέατος πόλεμος, κάτω από το ραντάρ.
Όπως επισημαίνει ο Independent, σε δημοσίευμα με τον εύγλωττο τίτλο «Δημοψήφισμα στη Μακεδονία για το όνομα: Ρώσοι πολεμιστές και Βρετανικές εταιρίες δημοσίων σχέσεων παλεύουν για την ψυχή της χώρας» δυτικοί διπλωμάτες αποκάλυψαν ότι «κάθε ημέρα εμφανίζονται στο Facebook 40 νέοι λογαριασμοί που προτρέπουν τους Μακεδόνες να μποϋκοτάρουν το δημοψήφισμα». Οι λογαριασμοί αυτοί δημιουργούνται στο εξωτερικό της χώρας και οι διπλωμάτες υποστηρίζουν ότι είναι ταυτόσημοι με τις πρακτικές που χρησιμοποιήθηκαν από τη Ρωσική πολιτική σε παρόμοιες περιπτώσεις εκλογικών αναμετρήσεων σε χώρες της Δύσης. Ακόμα και χούλιγκανς επιστρατεύτηκαν και χρηματοδοτήθηκαν στην εκστρατεία υπέρ του ΟΧΙ.
Παράλληλα, Βρετανικές εταιρίες δημοσίων σχέσεων, με χρηματοδότηση από το Φόρεϊν Όφις προπαγανδίζουν υπέρ του ΝΑΙ, χρησιμοποιώντας κάποιες πρακτικές που, σύμφωνα με το δημοσίευμα, οδήγησαν τον κλάδο σε ανυποληψία.
Παρόμοιες είναι και οι αποκαλύψεις σε δημοσίευμα της Washington Post που υποστηρίζει ότι «το δημοψήφισμα είναι το πιο πρόσφατο πεδίο δοκιμής για τη ρωσική επιρροή».
Εκείνο βέβαια που έχει σημασία είναι να δει κανείς πως εσωτερικεύεται στη γειτονική χώρα αυτή η διεθνής διαμάχη. Τα μηνύματα είναι μικτά. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ΝΑΙ θα κερδίσει επί των ψηφισάντων. Όμως το μεγάλο ερωτηματικό είναι εάν θα ψηφίσει το 50% όσων έχουν δικαίωμα ψήφου. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο, δεδομένου ότι «η ψυχή της χώρας» παραμένει σιωπηλή και δεν εκφράζεται. Δεν υπάρχει κάποια εμφανής κοινωνική δυναμική υπέρ του ΝΑΙ. Όμως ακόμα και αν προσέλθει να ψηφίσει το 50%, είναι μάλλον βέβαιο ότι ανάμεσα στον σλαβομακεδονικό πληθυσμό, το ΟΧΙ και η αποχή θα είναι σημαντικά πάνω από το ΝΑΙ. Αντίθετα, στον αλβανικό πληθυσμό υπερτερεί συντριπτικά η συμμετοχή και το ΝΑΙ στο δημοψήφισμα. Το δημοψήφισμα είναι μια ακόμα ευκαιρία για να δει κανείς το βαθύ εθνοτικό χάσμα που διαπερνά τη χώρα. Παράλληλα θα πρέπει να αναστοχαστούμε για το ρόλο των δημοψηφισμάτων σε ταυτοτικά θέματα που πυροδοτούν το θυμικό και αποτρέπουν ψύχραιμες αποτιμήσεις.
Μπορεί να προχωρήσει μια συμφωνία που συναντάει τόσες αντιστάσεις στη γειτονική χώρα, κοινωνικές και πολιτικές, παρά την πλήρη στήριξη από το διεθνή παράγοντα; Κανείς δεν μπορεί να δώσει μια κατηγορηματική απάντηση.
Στην Ελλάδα, η διεθνής διάσταση του δημοψηφίσματος μάλλον μας αφήνει αδιάφορους. Εγκλωβισμένοι σε μια εσωστρεφή και αυτοαναφορική συζήτηση, εξοργισμένοι από τους απαράδεκτους και αντιδημοκρατικούς χειρισμούς της κυβέρνησης μοιάζει να έχουμε ξεχάσει ότι στους διεθνείς συμβιβασμούς, και όχι μόνο, κανείς δεν κερδίζει τα πάντα και κανείς δεν χάνει τα πάντα.
Ακόμα και ένας επώδυνος συμβιβασμός είναι πάντα προτιμότερος από τη διαιώνιση ενός προβλήματος που έπρεπε να έχει επιλυθεί εδώ και δεκαετίες.
*Ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος είναι συγγραφέας και εκδότης